meegezooge weürre

uitdrukking

1. Door de snelheid van iets meegetrokken worden in de maalstroom. [>Nl. zog]

A g'oep d'ottostraade achter ne kabbejon rèt, weürde dikkels meegezooge! = Als je op de autoweg achter een vrachtwagen rijdt, heb je voordeel van de luchtstroom door achter de vrachtwagen te rijden.

Vruuger ginge z'in de vâât zwëmme, èn dèn probeerde z'oep nen booët te klimme. Mââ[r] ijgelek was da iëjl gevâârlek, want a'che ni goe kunt zwëmme, den weurde meegezooge deu de schroef. = Lang geleden zwom men in het kanaal, en vaak probeerden de zwemmers op een binnenschip te klauteren. Eigenlijk was dat heel gevaarlijk, want als je geen goede zwemmer was, bestond de kans dat je in het kielzog van de schroef werd meegezogen.

meemel

zn (de), mv: -

1. Verzamelnaam voor houtwormen, houtmijt.

Die kas zit iëjlemââ vol meemel. = Het hout van die kast zit vol houtworm.

Diëj zolder ës iëjlemââ vermeemeld. = Het houtwerk van de zolder zit vol houtworm.

2. Wordt ook gebruikt om het stof aan te duiden dat overblijft als houtwormen een aanval doen.

Onder diëjn ballek lag allemââ meemel. = Onder die houten balk lag allemaal verpulverd hout, als gevolg van mijten die in het hout zitten.

meeschaare

ww, verv. schaar mee - schaarde mee - meegeschaard

1. Meenemen, weggrissen, wegnemen.

In 't boïjtegâân schaarde[n] ëm alles mee = terwijl hij buiten ging, griste hij alles mee.

meesjiëjze

ww, verv: sjiëjs mee - sjiëjsde mee - meegesjiëjsd

1. Bij iemand of bij een groep aansluiten, optrekken met iemand, samenspannen met iemand, meeheulen. [>Nl. sjees = licht tweewieligrijtuig]

Da wët naa toch iederiëjn da die in den oorlog eïj meegesjiëjsd më[j] alles wa deüts sprak! = Dat is toch een algemeen bekend feit dat zij meeheulde met de Duitsers in de oorlog!

mèèt

zn (-), mv: -

1. Maart, de derde maand van het jaar.

Verjâârde gij naa in mèèt of in april? = Verjaar jij in maart of in april?

Neej! Den dèdde mèèt. = Neen, op drie maart.

meetschiete ww, verv: schiet meet - schoot meet - meetgeschoote 1. Spelletje waarbij op de grond of op een tafel een lijn wordt getrokken. Vanaf een bepaalde afstand werpt elke deelnemer één of meerdere geldstukken naar de lijn. De winnaar is die speler wiens geldstuk dichtst bij de lijn ligt, maar wel er vóór. Hij wint alle gegooide muntstukken. Ëdde giëjn frankskes vë te meetschiete? = Heb je geen muntstukken van één frank om te meetschiete?

meevooëze

ww, verv: vooës mee - vooësde mee - meegevooësd

1. Meeheulen, ondersteunen, gelijk geven, samenspannen, naar de mond praten.

Oep aa zuster zaa'k ni reïjkene, want die vooëst toch më[j] eure vènt mee. Èn da kund'eur ni kwââlek neeme. = Op je zuster zou ik niet rekenen, want die spant toch samen met haar echtgenoot. En dat kan je haar niet kwalijk nemen.

mëllek zn (de), mv: - verklw: mëllekske ('t) 1. Melk. Alle koeje geeve mëllek tota ze drooëg stâân. = Alle koeien kunnen gemolken worden tot de tijd is aangebroken om haar eerst weer drachtig te maken.   2. Ook figuurlijk. 'k Zèn iëjlemââ van men mëllek! = Ik ben helemaal van slag!

mëlleke ww, verv: mëllek - mëllekte - gemëllekt 1. Melken, een koe melken. Ze zèn eule koeje[n] âân't mëlleke[n] oep't land. = Ze melken de koeien op het land.   2. Zagen, zeuren, zeveren, iets uitgebreider vertellen dan eigenlijk nodig is. Gij kunt nogal e stukske mëlleke, zënne! = Je kan heel erg jammeren en zagen, hoor! Stââ dââ ni te mëlleke, joeng! = Kom terzake, man!

mëllektant

zn (ne), mv: mëllektanne - verklw: mëllektantsje / mëllektanneke (e)

1. Melktand, tand van het melkgebit. Meestal in het meervoud gebruikt.

Ik rappeleer me nog iëjl goe da'k ik in't iëjste stuudejââr al men mëllektanne zèn kwijtgespëld, èn mijn aavers zaa da da kwam deu te veel te snossele. = Ik herinner me nog heel goed dat in de loop van het eerste leerjaar mijn melkgebit wisselde, en dat mijn ouders me wijsmaakten dat het kwam omdat ik te veel snoepte.

mèm zn (een), mv: mèmme - verklw: mèmmeke (e) 1. Vrouwenborst. Die[j] eur mèmme[n] ange tot oep eure nââgelenboïjk. = Zij heeft grote borsten, die zwaar doorhangen. Diëj klaane[n] eïj oenger - gëft'em agaa de mèm. = Die baby heeft honger - geef hem gauw de borst.

mèmme

ww, verv: mèm - mèmde - gemèmd

1. Zeveren, zagen, vervelend doen.

Gij kunt nogal ës mèmme, sëch! = Jij kan nogal zeuren, zeg!

Doe[d] iet, in pleüts van te mèmme! = Doe iets, in plaats van opmerkingen te maken.

mèmmelutser / mèmmelitser zn (ne), mv: mèmmelutsers - verklw: mèmmelutserke (e) 1. BH, bustehouder, soutien-gorge. Da maske eïj ne serjeuze kommilfoo - al een sjans dat er mèmmelutsers bestâân. = Dat meisje heeft redelijk grote borsten - al een geluk dat er BHs bestaan.   2. Baby, kind dat nog borstvoeding krijgt. Ôô wad e schooë plat joenkske! Ës et nog e mèmmelutserke? Of ët em al froïjtpap? = Nou zeg, wat een mooi klein kindje! Krijgt ie nog borstvoeding, of eet ie al fruitpap.

mèmmentoot

zn (ne), mv: mèmmentoote - verklw: mèmmenteütsje (e)

1. Scheldnaam voor een persoon met dikke lippen. Deze zouden - zogezegd - zijn ontstaan door te veel gezoogd te zijn.

As ekik Mik Dzjagger oep't poodejum zie stâân, dèn paaze'k ik toch altij "amaj, wa ne mèmmentootës da naa". = Als ik Mick Jagger zie optreden denk ik er elke keer aan dat hij toch wel dikke lippen heeft.

mëmoore

zn (de), geen mv

1. Geheugen, herinneringsvermogen. [>Fr. mémoire] [>Nl. memorie]

Gij zè persies ooëk mââ keüt van memoore! = Jij kan blijkbaar niet erg lang onthouden!

zn (de), mv: memoores - verklw: -

2. Herinnering, geheugenis. [>Fr. mémoire] [>Nl. memorie]

Van zooë lank azze'k mëmoore[n] ëm ëm ekik da fritkot dââ weete stâân. = Van zo lang ik me kan herinneren heeft dat frietkraam daar gestaan.

mèmster

zn (een), mv: mèmsters - verklw: mèmsterke (e)

1. Vrouw die kleine kinderen van andere vrouwen de borst geeft, omdat de eigenlijke moeder onvoldoende moedermelk heeft, of zich niet met de kindervoeding wil bezighouden.

Z'ës in't kinderbët gebleeve èn naa ëmme z'een mèmster âângesprooke. = De moeder is bij de geboorte overleden en nu heeft de familie een voedster gecontacteerd.

mendeïjke / mondeeke

uitdrukking

1. Mijn eigen parochiale deken. Wordt eigenlijk alleen in een figuurlijke betekenis gebruikt om iemand aan te duiden, die op dat ogenblik eerder in een negatief daglicht staat. Misprijzende scheldnaam, gebruikt om iemand aan te duiden die zich niet gedraagt zoals het hoort of zoals gangbaar wordt verwacht. Samengesteld uit het Franse "mon" (mijn) en het Nederlandse "deken".

Wie da da gedâân eïj? Aa, mendeïjke dââ! = Wie deze fout gemaakt heeft? Hij daar!

mèr(re)mit zn (een), mv: mèr(re)mitte - verklw: mèr(re)mitteke (e) 1. Kookpan, meestal in gietijzer en met deksel, om gerechten te laten stoven en sudderen. [>FR. marmite] Kornijn mââk'ek altij in een mèrmit geriëjd. Zochtsjes oep 't vuur èn den minstes drij uure lââte stoove. = Konijn bereid ik liefst van al in een gietijzeren kookpan. Zachtjes laten stoven op een matig vuur gedurende minstens drie uur.

mèr(re)mittegaat

zn (et), stofnaam

1. Klatergoud, vals goud. Wordt figuurlijk ook gebruikt om aan te geven dat iets nep is.

Die paast dat ze mij më eur zjuwiëjlen in mèrmittegaat zjaloes gââ mââke zeeker? Ik ëm dèn mââr iëjn brazzelët, mââ diëj ës in ëcht gaat! = Die denkt toch niet dat ze mij met haar juwelen in klatergoud jaloers gaat maken? Ik heb dan misschien maar één armband, die echter wel van echt goud is.

mèrre(m/n)bol zn (ne), mv: mèrre(m/n)bolle - verklw: mèrre(m/n)bolleke (e) 1. Knikker, uit glas of glasharde steen (marmer). E[n] ës al zen mèrrebolle verspëlt in't school. = Hij heeft alle knikkers verloren (met een spelletje) op school.   zie ook: èrre(m/n)bol.

mèrrezèèk

zn (de), geen mv

1. Bier met laag alcoholgehalte en flauw van smaak.

Gëft mij mââr een goej pint. Ik snap ni da zooë veul mènse kontènt zèn më pintsjes mèrrezèèk. = Geef mij maar een stevig glas bier. Ik begrijp echt niet dat zoveel mensen tevreden zijn met veel glazen flauw bier.