|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
man / manne zn (een), mv: manne - verklw: mantsje / manneke (e) 1. Mand, meestal de wasmand. Dââ stââ[d] een manne brooët oep den tooëg. = Er staat een mand brood op de toonbank. Doet de voïjle was mââ[r] in de man. = Werp de vuile kleren maar in de wasmand. |
 |
zn (de), =mv
2. Algemene aanduiding voor een stel mensen, heel vaak een echtpaar. Kan ook worden gebruikt om algemeen de ouders of de kinderen aan te duiden.
Al goe da[d] ons aa manne nog zooë flink èn goe te biëjn zèn. = Gelukkig zijn onze ouders nog flink en gezond.
A'k ik më mijn klijn manne nââ de zjollezjie gâân, dèn veïjge[k] ik da ni[j] oïjt më minder as twiëjduuzent frang! = Als ik met de kinderen naar de zoo ga, kost me dat minstens 2000 frank.
mankepikkel
zn (ne), mv: mankepikkels - verklw: mankepikkeltsje (e)
1. Kreupele, iemand die mankt, mindervalide persoon die hinder ondervindt bij het lopen.
Ëlleke kiëj as ek diëj mankepikkel ie zien veürbij komme, ëm ek er toch altij kompasse mee, zënne. = Elke keer als ik die kreupele hier zie voorbijgaan, heb ik er medelijden mee.
 |
mannekemâân eigennaam 1. De maan. Dit wordt meestal gebruikt als men tegen kinderen praat over de maan. Ginder stââ Mannekemâân së! = Ginder staat de maan.
|
 |
mansjëtknoppe zn, =mv, verklw: mansjëtknoppeke (e) 1. Sierknopen die gedragen worden om de hemdsmouwen toe te maken. Vë zen kominne[n] eïj[t] em gaave mansjëtknoppe gekreege. = Ter gelegenheid van zijn Plechtige Communie heeft hij gouden sierknopen voor zijn hemd gekregen.
Zie ook: mansjëtte. |
|
mansjëtte zn, =mv, verklw: - 1. Sierknopen die gedragen worden om de hemdsmouwen toe te maken. [>Fr. manchette] Wëllek pââr mansjëtte moetek naa âândoen? = Welke manchetknopen zou ik nu kiezen? Zie ook: mansjëtknoppe.
2. Einde van de mouwen van een hemd. Aa mansjëtte[n] steeke[n] oïjt aa maave. = Je hemdsmouwen zijn zo lang dat ze onder de mouwen van je jas uitkomen.
|
 |
mansmèns
zn (ne), mv: mansmènse (uitzonderlijk) - verklw: mansmènske (e)
1. Man, kerel, mannelijk persoon, heer, mijnheer. Het andere geslacht dan een vraamèns.
Vrââgt da mââ[r] âân diëj mansmèns dââ, diëj zal da zeeker weete. = Vraag dat maar aan die meneer daar, die zal dat zeker weten.
 |
mansveloo / manneveloo zn (ne), mv: mansveloos / manneveloos - verklw: - 1. Herenfiets, fiets met horizontale stang om het frame te verstevigen. Van wie[j] ës diëj mansveloo diëj dââ boïjte teege de fitrin stââ? Wilde diëj wël ës rap verzëtte, veu da men roïjte kapotspringe! = Van wie is die herenfiets die buiten tegen het uitstalraam staat? Wil je die wel eens vlug verplaatsen, voor het raam aan diggelen gaat!
|
marriaazj
zn (een), geen mv
1. In het kaartspel de koning en de koningin van één kleur. [>Fr. marriage]
Marriaazj tëlt veu 40 punte in tees kââtspël. = De combinatie koning-koningin afleggen, is 40 punten waard in dit kaartspel.
 |
marsjandies zn (ne), mv: marsjandieze - verklw: marsjandiske (e) 1. Koopwaar (geen meervoud of verkleinwoord). [>Fr. marchandise] Diëjn biëjnaaver eïj goej marsjandies. = Die slager heeft goede waar. Waffer marsjandies ëdde bij? = Welke koopwaar heb je bij, wat verkoop jij?
2. Een goederentrein. 'k Stont veu den barïejl at'er ne lange marsjandies deu kwam. = Ik moest wachten aan de overweg, net toen er een lange goederentrein voorbij reed. |
marsjandieze
ww, verv: -
1. Enkel gebruikt in de uitdrukking: niks te marsjandieze! = Er is niets aan te doen.
|
marsjpjee zn (ne), mv: marsjpjees - verklw: marsjpjeeke (e) 1. Voetplank die het instappen in (oudere) auto's vergemakkelijkt. [>Fr. marche-pied] E stont al oep de marsjpjee as z'em riepe vë den tëllefon. = Hij stond op het punt in zijn auto te stappen toen hij aan de telefoon geroepen werd.
|
 |
 |
masjiem zn (e), mv: masjieme - verklw: masjintsje (e) 1. Een machine. 'k Ëm da genôôt më't masjiem. = Ik heb dat met de naaimachine gemaakt / hersteld. Die[j] eïj liëjre schrijve[n] oep a masjiem. = Ze heeft tiklessen gevolgd. Bij den biëjnaaver stââ[d] e grooët snaamasjiem. = De slager heeft een grote snijmachine. |
masjoefel
zn (een), mv: masjoefels - verklw: masjoefeltsje (e)
1. Arme sloor, meisje dat altijd tegenslag heeft.
Zodde die masjoefel giëjn vijf frang geeve? = Zou je dat arm kind geen aalmoes geven?
|
maskeere ww, verv: maskeer - maskeerde - gemaskeerd 1. Vermommen, verkleden, andere kleren aantrekken en een masker opzetten met de bedoeling zich te vermommen. [>Fr. masquer] Më kèrnaval moet aa maskeere. = In de karnavalsperiode moet je jezelf vermommen.
|
 |
mastbooëm
zn (ne), mv: mastbooëme - mastbeümeke (e)
1. Den of spar, zo genoemd vanwege de rechte, stevige maar ook soepele stam, ideaal om masten voor schepen te maken.
Den âânneemer was oep zuuk nââ mastbooëme veu[j] een stëlling te mââke. = De bouwondernemer was op zoek naar rechte boomstammen om een stelling te maken.
masteloïjnebrooët
zn (e), mv: masteloïjnebrooës - masteloïjnebrooëke (e)
1. Heel grof bruin brood.
Masteloïjnebrooët ës beïjter vë[j]aa èt èn vë[j] aa dèrreme. = Bruin grof brood is beter voor de gezondheid.
 |
maste(n)top zn (ne), mv: maste(n)toppe - verklw: maste(n)toppeke (e) 1. Denneappel, kegel die men in dennen en sparren aantreft. Me zèn nââ Kasterlee gewëst èn m'ëmme mastetoppe geropt. = We maakten een uitstap naar Kasterlee en hebben denneappels verzameld. |
mateürre
zn (de), mv: -
1. Etter, wondvocht. [>Nl. materie]
A'ge da ni verzeürregt komt er strak allemââ mateürre[n] oïjt. = Als je die wonde niet verzorgt, zal ze etteren.
 |
matrajl verzamelnaam, mv: - 1. Oud ijzer, afvalijzer, schroot. Krâânals eïj[d] âân de vâât nen iëjlen bèrreg matrajl ligge. = De firma Craenhals heeft langs het kanaal een hele berg afvalijzer opgestapeld.
|
matsje
zn (e), =verklw, mv: matsjes
1. Oud vrouwtje.
Matsje[n] ën patsje[n] ëmme[n] eule klaankindere posaare gegeeve. = Het oude vrouwtje en het oude mannetje hebben Paaseieren gegeven aan hun kleinkinderen.
Zie ook: patsje.