ardiëje

zn (nen), mv: -

1. Werklustig persoon, vinnig, viriel. [>Fr. hardi]

Diëj mèns ës altij[d] in de wèèr èn âân't wèrreke - da's toch nen ardiëje vènt, zënne! = Die man is altijd druk doende en aan het werken - een werklustige kerel, hoor!

2. Vermetel, stoutmoedig iemand.

Më zooënen ardieje vènt in oïjs moete ni veul schrik ëmme.  = Met zo een durfal in de buurt hoef je niet bang te zijn.

arjoïjn zn (nen), mv: arjoïne - verklw: arjeüntsje (een) 1. Ajuin, ui. 'k Moet altij schriëjve[n] az'ek arjoïjne keüs. = Ik krijg steeds tranen in de ogen als ik uien schoonmaak. Arjoïjn - Aa gat zie broïjn! = Als je uien gegeten hebt, moet je vaak naar het toilet.

arleüzje

zn (een), mv: arleüzjes - verklw: arleüzjeke (een)

1. Horloge, uurwerk, klok. [>Nl. horloge]

Moet aa arleüzje ni[j] oepwinne? = Moet je het uurwerk niet opwinden?

arrè

stopwoord

1. Wordt gewoonlijk gezegd om te bevestigen dat iets klaar is, dat een zaak afgehandeld is. [>Fr. arrête]

Naa ziede mij nooët nemiëj, arrè! = Nu kom ik nooit meer langs, dat komt ervan!

arreuze

zn (d'), mv: -

1. Opwinding, misschien zelfs razernij, ergernis, nervositeit, gespannenheid, miserie.

Van arreuze eïj ze ne platoo gelââze lââte valle. = Door de opwinding heeft ze een dienblad met glazen laten vallen.

Zie ook:èrreüze.

as

voegwoord

1. Als, indien, op voorwaarde dat.

As ons kat een koej was koste'm eur mëlleke. = Mocht onze kat een koe zijn, dan zouden we haar kunnen melken. Deze uitdrukking wordt meestal gebruikt om iets totaal onwaarschijnlijk aan te geven.

asjetèk

zn (nen), mv: asjetèkke - verklw: asjetèkske (een)

1. Architect.

Oem een oïjs te zëtte moette nen asjetèk ëmme. = Als je een huis wilt bouwen, moet je een architect hebben.

aspèzje / aspèzze zn, mv = enk - verklw: aspèzjeke / aspèzzeke (een) 1. Asperges. [>Lat. asparagus] [Middelnl. spargencruut of spergel] Diëjn boer ijd en iëjl aspèzzevëlt. = Die landbouwer heeft een veld asperges. Aspèzjelooëf ës schooën in nen bloemekee. = Het blad van de aspergeplant staat mooi in een ruiker bloemen.

asprès

bijw

1. Per express, opzettelijk.

Ëdde da naa asprès gedâân? = Heb je dat nu opzettelijk gedaan?

Zie ook: oemasprès.

assâânseur

zn (nen), mv: assâânseurs - verklw: assâânseürreke (een)

1. Lift. [>Fr. ascenseur]

As ek miëjr as drij verdiepe moet gâân oep 't wèrrek, dèn neem ek den assâânseur. = Als ik meer dan drie etages moet klimmen in het kantoorgebouw, dan ga ik met de lift.

asserant

bijv nw, tvgl: asserant - asseranter - asserantst

1. Astrant, vrijpostig, brutaal.

Zooëne[n] asserante vènt ëmme'k naa nog ni dikkels meegemokt, së! 'k Was blij as em't aftrapte. = Zo een brutale kerel heb ik nog niet vaak ontmoet! Het was een hele opluchting toen hij wegging.

asserante

zn (nen / een), mv: asserante - verklw: -

1. Astrant persoon, vrijpostige en brutale man of vrouw.

Gij zè nen asserante, zënne! = Jij bent een brutale kerel, hoor!

attekee-zëlle

zegswijze

1. Let op hoor!

Attekee-zëlle, manneke, of 'k sal'et teege[n] aa moeder zëgge. = Let op knaapje, of ik vertel het aan jouw moeder.

avans

zn ('t), verklw: avanske (een)

1. Vooruitgang. [>Fr. avance]

't Ës giëjn avans. = Het helpt niet.

2. Voorval, meestal een benarde situatie.

'k Aa van de[n] achternoen een avanske veu: 'k ëm een pint bier oover me kliëjt gat. = Deze namiddag overkwam me iets onaangenaam: men stootte een glas bier over mijn jurk.

avvekâât

zn (nen/den), mv: avvekââte - verklw: avvekotsje (een)

1. Advokaat, juridisch raadsman, persoon die je bijstaat en verdedigt in een rechtszaak.

Ze gâân schiëj en naa ëmme ze nen avvekâât gepakt. = Ze hebben beslist om te scheiden (uit de echt) en hebben daarom allebei de hulp van een advokaat ingeroepen.

2. Eierlikeur.

A'k in Ollant zèn, vrââge'kik atlij een avvekotsje âân de garson. = Als ik Nederland ben, bestel ik meestal een glaasje eierlikeur.

azijnzèèker

zn (nen), mv: azijnzèèkers - verklw: azijnzèèkertsje (een)

1. Zuurpruim, iemand die maar met moeite kan lachen, zuur en nors persoon, onvriendelijk mens.

Iederiëjn was zen ijge goe âân't ammezeere, balleve diëjn azijnzèèker - diëj zat dââ më[j] een lip tot oep de grond. = Iedereen vermaakte zich goed, behalve die zuurpruim - hij zat daar met een lang gezicht.