Nederlanden

De Oostenrijkers verplichten de burgers alle geweren in te leveren.

Lutherse kerk

De "Hersteld - Evangelisch - Lutherse Kerk" scheidt zich van de "Evangelisch - Lutherse Kerk", omdat deze laatste te rationalistisch wordt.

Verenigde Provinciën - Batavia

De voorzitter van de Commissarissen-Generaal Nederburgh gaat naar Batavia om een reorganisatie door te voeren.

24 mei: het octrooi van de West-Indische Compagnie wordt echter niet verlengd. De aandeelhouders krijgen 30% van hun geïnvesteerde kapitaal terug in staatsobligaties.

Canada - Constitutional Act

De act is het werk van sir Guy Carleton. Canada wordt in twee stukken gedeeld. Beide delen krijgen een eigen vorm van zelfbestuur.

- Upper Canada - Ontario (Engelstalig)

- Lower Canada - Québec (Franstalig)

Duitsland - Meyerbeer

Giacomo Meyerbeer (eig. Jakob Beer) (°1791 +1864), Duits musicus. Hij verhuist in 1826 naar Parijs, en schrijft vooral opera's ("les Huguenots" en "L'Africaine").

Engeland - Faraday

Michael Faraday (°1791 +1867), Engels natuur- en scheikundige. Hij ontdekt de elektromagnetische inductie en de wetten van de elektrolyse. Hij ontwikkelt de theorie van de kooi van Faraday, een metalen kooi die gevoelige elektronische apparatuur beschermt tegen storende elektrische invloed van buitenaf.

Engeland - Vancouver

George Vancouver reist langs de westkust van Noord Amerika, en brengt deze in kaart (tot 1794). Zijn reis gaat tot het verre noorden, en hij ziet de Mount McKinley, met 6194 m de hoogste berg van Noord Amerika.

Frankrijk - Revolutie

1 okt: de Wetgevende Vergadering volgt de Constituante op. Hiermee komt de koning in aanvaring, en als gevolg wordt de koning geschorst.

Marie Gouze (pseudoniem: Olympe de Gouges) (°1748 +1793), Frans schrijfster, brengt het werk "Les Droits de la Femme et de la Citoyenne" uit (of: de verklaring van de rechten van de vrouw).

Géricault

Théodore Géricault (°1791 +1824), Frans schilder in het begin van de periode van de romantische schilderkunst. Hij is o.a. bekend van "Le radeau de la Méduse".

Haïti - Slavernij

Onder aanvoering van de vrijheidsstrijder François Dominique Toussaint Louverture (°20 mei 1744 Cap Haïtien +7 apr 1803 Pontarlier), komen de zwarte slaven op Saint Domingue (Haiti) in opstand tegen de Franse bezetters.

Oostenrijk - Mozart

30 sep: van Wolfgang Amadeus Mozart (°27 jan 1756 Salzburg  +5 dec 1791 Wenen) vindt in Wenen de première van "Die Zauberflöte" plaats.

Rusland

Alexander Andrejevitsh Baranov neemt als gouverneur de handelsnederzetting in de Three Saints Bay op het eiland Kodiak over. Ook koopt hij de Russian American Company. Deze maatschappij zal korte tijd later (1799) het monopolie bezitten van de pelshandel langs westelijk Noord Amerika.

Nederlanden - Frankrijk

6 nov - slag van Jemappes: het Oostenrijkse leger wordt door de Fransen verslagen o.l.v. generaal Charles-François du Périer, markies Dumouriez (°Kamerijk 26 januari 1739 +Henley-on-Thames 14 maart 1823) in de Zuidelijke Nederlanden. De Franse troepen worden als bevrijders gezien, ook omdat de generaal beloofd heeft dat in alle vrijheid een democratische grondwettelijke staat mag worden ingericht. Ook zal hij alles in het werk stellen om de Schelde te heropenen. Generaal Charles François Dumouriez (°1739 +1823) dringt in de Eerste Coalitieoorlog de Republiek der Verenigde Provinciën binnen. Dit gebied - later België - komt onder Frans bewind.

13 dec: generaal Dumouriez doet zijn intrede in Brussel en in Mechelen.

30 dec: generaal Dumouriez doet zijn intrede in Antwerpen en belooft dat de Schelde open zal worden verklaard.

West-Indische Compagnie

1 jun: het voorlopig bestuur wordt vervangen door de Raad van Koloniën in Amerika en de bezittingen van de Staat in Afrika.

Verenigde Provinciën - Quotentabel

7 sep: herziening van de quotentabel, waarin het percentage wordt vastgelegd dat ieder gewest moet betalen in de algemene belastingen. Deze herziening gebeurt vooral op initiatief van raadspensionaris van Laurens Pieter van de Spiegel.

Frankrijk - Oostenrijk

20 apr: Frankrijk verklaart aan Oostenrijk de Oorlog. De strijd wordt grotendeels geleverd op gebied van de Oostenrijkse Nederlanden, het latere België.

20 sep: de Wetgevende Vergadering wordt opgevolgd door de Nationale Conventie.

22 sep: koning Lodewijk XVI wordt door de Nationale Conventie afgezet. Het land wordt de 1ste Franse Republiek, bestuurd door de Nationale Conventie, het Directoire en het Consulaat.

Invoering van de Republikeinse kalender.

Uitvinding en eerste toepassing van de guillotine, een toestel met een valbijl dat dient om te onthoofden. Het wordt uitgevonden door J.I. Guillotin (°1738 +1814), met de bedoeling wreedheden tegen te gaan bij terechtstellingen (!!!). Elizabeth van Frankrijk wordt met haar broer Lodewijk XVI van Frankrijk in de Tempeltoren opgesloten. Kort daarna worden ze onthoofd (21 jan 1793).

Claude Joseph Rouget de Lisle (° 10 mei 1760 Lons-le-Saulnier +26 jun 1836 Choisy-le-Roy) schrijft de oorspronkelijke tekst en muziek voor "La Marseillaise", het Franse volkslied.

Oostenrijk - Frans II

Leopold II overlijdt. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Frans II van Oostenrijk (tot 1806), later als Frans I van Oostenrijk (tot 1835).

USA - Republikeinse Partij

Stichting van de democratische partij door Thomas Jefferson onder de naam van “Republikeinse Partij”. In 1830 verandert de naam terug “Democratische Partij”.

Zweden

Koning Gustaf Adolf van Zweden wordt vermoord in een opstand tegen zijn autocratisch bestuur.

Nederlanden - Annexatie bij Frankrijk

1 feb: Frankrijk verklaart de oorlog aan Engeland en aan de Republiek.

16 feb: Charles-François du Périer, markies Dumouriez (°Kamerijk 26 januari 1739 +Henley-on-Thames 14 maart 1823) valt de Republiek binnen. Hij verovert Breda op 24 feb, maar lukt er niet in om Willemstad in te nemen.

België wordt geannexeerd bij Frankrijk. Deze annexatie wordt goedgekeurd in een tumultueuze volksstemming.

18 mar - slag van Neerwinden: de annexatie van België bij Frankrijk wordt ongedaan gemaakt in de slag van Neerwinden. Charles François Dumouriez wordt door het Oostenrijkse leger. De Franse troepen moeten het land ontruimen. Er ontstaat uitgebreid internationaal diplomatiek overleg over de toekomst van België.

Aartshertog Karel Lodewijk Johan Jozef Laurens (°Florence 5 september 1771 +Wenen 30 april 1847) wordt landvoogd van de Oostenrijkse Nederlanden (tot 1794).

Canada - Mackenzie

Alexander Mackenzie (°1764 +12 maart 1820) leidt een expeditie over de Canadese Rocky Mountains, en bereikt hierdoor voor de eerste keer over land de Grote Oceaan.

Frankrijk - Robespierre - Marat

Schrikbewind van Robespierre.

Lodewijk XVII (°1785 +1795) wordt door de koningsgezinden beschouwd als de nieuwe koning van Frankrijk, nà de terechtstelling van zijn vader. Hij overlijdt in 1795 in de gevangenis waar hij met zijn ouders werd vastgehouden.

Jean Paul Marat (°1743 +1793), Frans revolutionair, wordt gedood in zijn badkuip door Charlotte Corday.

Pruisen - Frederik Willem II

Koning Frederik Willem II van Pruisen neemt deel aan de 2de verdeling van Pruisen, waardoor het Rijk aanmerkelijk uitbreidt.

Rusland - Lobatsjevski

Nicolas Lobatsjevski (°1793 +1856), Russisch wiskundige en grondlegger van de niet-Euclidische meetkunde.

Spanje - Karel VI

Koning Karel VI op de troon.

Verenigde Provinciën - Frankrijk

Frankrijk annexeert de Oostenrijkse Nederlanden, het hertogdom Bouillon en het prinsbisdom Luik.

jun-jul: Jean Baptiste graaf Jourdan (°1762 +1833), een Frans maarschalk, dwingt de Oostenrijkers om de Nederlanden te verlaten, door de overwinning in Fleurus (26 jun) tijdens de Eerste Coalitieoorlog. De slag bij Fleurus doet de Oostenrijkers verliezen en brengt de Franse overheersing terug. Franse revolutionaire troepen veroveren de Verenigde Provinciën. Ook de patriotten zijn heel actief.

31 jul: in Amsterdam wordt door Rutger Jan Schimmelpenninck, Gogel, Goldberg, Krayenhof en anderen een "comité révolutionaire" opgericht. Willem V Batavus (°'s-Gravenhage 8 maart 1748 +Brunswijk 9 april 1806), wordt verbannen door de Franse invasie en de Bataafse revolutie.

aug: na de overwinning bij Fleurus en de definitieve bezetting van de Oostenrijkse Nederlanden, trekken de Franse legers Staats Brabant binnen. Ook Sluis en Nijmegen worden bezet. Tijdens de 2de Franse bezetting van België, wordt het bestuur grondig hervormd.

dec: de Franse legers trekken over het ijs van de bevroren rivieren verder naar het noorden, o.l.v. generaal Jean-Charles Pichegru (°Arbois 16 februari 1761 +Parijs 15 april 1804).

Engeland - Leslie - Marsh

Charles Robert Leslie (°1794 +1859), Brits schilder van portretten en humoristische taferelen. Hij lucht o.a. werk van Dickens en Walter Scott op.

James Marsh (°1794 +1846), Engels scheikundige. Hij vindt een apparaat uit om in kleine hoeveelheden arsenicum aan te tonen in organische stoffen.

Frankrijk - Robespierre

27 jul: Robespierre wordt ten val gebracht. Meer gematigde groepen van de Conventie geven aan de republiek een nieuwe staatsregeling.

Polen - Kosciuszko

Dictator Tadeusz Kosciuszko (°1746 +1817) zet aan tot een opstand tegen Rusland en Pruisen. Het Russische leger slaagt er echter in om de opstand te bedwingen.

Verenigde Provinciën - Franse bezetting

16 jan: Utrecht wordt bezet door de Franse legers.

18 jan: Willem V vlucht naar Engeland. In Amsterdam neemt een revolutionair comité o.l.v. Rutger Jan Schimmelpenninck (°Deventer 31 oktober 1761 +Amsterdam 15 februari 1825),  op minzame manier de macht over van de zittende burgemeesters, net vóór de Franse troepen de stad bezetten. Ze noemen zichzelf de "Provisionale Representanten van het Volk van Amsterdam". Op gelijkaardige manier komen ook in andere steden patriottische stadsbesturen aan de macht, waardoor eerst de Gewestelijke Staten en later de Staten-Generaal aan macht verliezen. Voor de koloniale bezittingen worden comités gevormd, die de taken van de Raad van State overnemen.

23 feb: de naam van de Republiek wordt veranderd in "Bataafse Republiek".

Haagse Verdrag

16 mei: tussen Frankrijk en de Republiek wordt een vredesverdrag ondertekend. De voornaamste bepalingen van dit verdrag:

1. Frankrijk en de Republiek sluiten een offensief en defensief verbond.

2. de Republiek moet Frankrijk met de helft van zijn leger en vloot steunen, en bovendien 25.000 Franse troepen van kledij en voeding voorzien.

3. Staats-Vlaanderen, Maastricht en Venlo worden ingelijfd bij Frankrijk.

4. Frankrijk ontvangt een schadeloosstelling van 100 miljoen gulden.

De aanvankelijk zwaardere voorwaarden worden afgezwakt dank zij de inspanningen van Pieter Paulus, de voorzitter van de Staten-Generaal.

Als gevolg van de Haagse Vrede verklaart Engeland de oorlog, en begint met een stelselmatige bezetting van de koloniën. De gevluchte Willem V van Oranje juicht dit initiatief toe door de Proclamatie van kew.

Ook Luxemburg komt onder Frans bewind (tot 1815).

Bataafse Republiek

Ontstaan van de Bataafse Republiek, op het grondgebied van de vroegere Republiek van de 7 Verenigde Provinciën (Gelre, Holland en Zeeland, Friesland, Groningen, Overijssel, Utrecht, Drenthe) (tot 1806).

1 okt: de Oostenrijkse Nederlanden, Luik en het hertogdom Bouillon worden officiëel bij Frankrijk ingelijfd. Het gebied wordt ingedeeld in 9 Franse departementen.  Antwerpen is de hoofdplaats van het Departement der Twee Neten, en omvat 23 kantons. De Fransen schaffen de heerlijkheden af, en stellen gemeentelijke agenten aan.

In de loop van het jaar richten de Fransen een administratieve postdienst op. In de stempel op de omslag, staan de naam van het departement en het kanton, vanwaar de zending vertrekt. Graaf Jourdan steekt de Rijn over, maar wordt het daaropvolgende jaar door aartshertog Karel teruggedrongen.

Engeland - Zuid Afrika - Keats

Britse kolonisten komen per schip aan bij Kaap de Goede Hoop. Ze bezetten de Nederlandse Kaapkolonie (later: Zuid Afrika).

John Keats (°31 okt 1795 Londen 23 feb +1821 Rome), Engels dichter, en één van de grootse lyrici. Hij schrijft oden, sonnetten... waaronder "Endymion" en "To a nightingale".

Frankrijk - Directoire

26 okt: het Directoire regeert de republiek (tot 9 nov 1799). Deze macht bestaat uit 5 directeurs, waaronder Carnot.

Oprichting van het Institut de France, een nationale instelling die de verschillende Franse Académies verenigt.

Italië - Sicilië - Frankrijk

Frankrijk neemt het bewind over Italië en Sicilië over (tot 1815).

Nigeria

Park verkent de Niger rivier.

Pruisen - Verdeling

Koning Frederik Willem II van Pruisen neemt deel aan de 3de verdeling van Pruisen, waardoor het Rijk aanmerkelijk uitbreidt.

Nederlanden - Burgerlijke Stand

Invoering van de Burgerlijke Stand, onder invloed van de bindende Franse wetgeving. In de 9 Belgische departementen worden de Franse wetten als bindend verklaard.

Instelling van het officiële notariaat, de gendarmerie, de kantonsraad en -rechtbank.

De overheid beslist dat elke gemeente zijn eigen vrijheidsboom "moet" hebben.

3 jan: Charles-Joseph Jacquemin leidt een groepje dat zich verzet en haalt de vrijheidsboom van Genappe omver. De groep plundert alle betaalkantoren.

6 dec: de Franse wetten gelden nu ook in België.

Van Gend & Loos

Oprichting van de transportfirma Van Gend & Loos, na het huwelijk van Jan Baptist van Gend (een diligencekoetsier) met Maria Loos (een herbergierster) in Antwerpen. De oorspronkelijke naam is "Algemene Transport- en Expeditieonderneming Van Gend en Loos". In 1928 wordt het bedrijf in Nederland een dochteronderneming van de Nederlandse Spoorwegen.

Madou

Jean-Baptiste Madou (°1796 +1877), Belgisch schilder en lithograaf.

Verenigde Provinciën

1 jan: Drente en Staats-Brabant worden toegelaten tot de Staten-Generaal.

16 jan: er worden verkiezingen georganiseerd voor een Nationale Vergadering, die het hoogstgeplaatste regeringslichaam zal worden en een grondwet gaat maken. Deze grondwet moet o.a. voorzien in een algemeen getrapt kiesrecht voor mannen ouder dan 20, die een eed zweren tegen het stadhouderschap en de idee van volkssoevereniteit steunen. De kiezers moeten ook een vaste woonplaats hebben en niet leven van een uitkering. Er worden 126 kiesdistricten vastgelegd.

1 mar: eerste bijeenkomst van de Nationale Vergadering. Nog voordat ze de grondwet vastlegt, wordt beslist tot (en ingevoerd) een absolute scheiding van kerk en wet. De Joodse natie krijgt een gelijwaardig statuut als de Bataafse burgers. Het comité bestaat vooral uit federalisten en unitarissen. Een derde groep wordt gevormd door de gematigden.

Engeland - Jenner

Edward Jenner (°17 mei 1749 Berkeley +26 jan 1823 Berkeley), Brits arts, past als eerste de koepokinenting toe op de mens. Hij past de theorie en de ervaring van lady Montagu toe, die stelt dat inenting met het virus, bij de mens leidt tot resistentie / immuniteit.

Frankrijk - Napoleon

Napoleon I huwt met Josephine (Tascher de la Pagerie) (°1763 Martinique +1814). Ze was eerder gehuwd met generaal Beauharnais, die in 1794 overleed. Ook van Napoleon zal ze scheiden in 1809 omdat ze hem blijkbaar geen kinderen zal schenken.

Rusland - Paul I

Tsaar Paul Petrovitsj I (°Sint-Petersburg 1 oktober 1754 +Sint-Petersburg 23 maart 1801).

USA - James Lick

James Lick (°1796 +1876), Amerikaans industriëel. Hij neemt het initiatief om op Mount Hamilton in Calfornië de "Licksterrenwacht" op te richten, voor de Universiteit van Californië.

Nederlanden

De grondwetvergadering verwerpt de voorgestelde staatsregeling (met een grote meerderheid).

1 aug - eerste bijeenkomst van de Tweede Nationale Vergadering: de tegenstellingen tussen de partijen zijn scherper, omdat het aantal gematigden uit de vergadering is verdwenen.

sep - staatsgreep van Fructidor: de ambtenaren van vóór 1797 mogen terugkeren.

11 okt - Slag bij Kamperduin: waar de Staatse Vloot o.l.v. vice-admiraal Jan Willem de Winter (°Kampen 23 maart 1761 +Parijs 2 juni 1812) grotendeels wordt verslagen en vernietigd door de Engelsen, geleid door Adam Duncan.

Vrede van Campo Formio

17 okt: tussen Napoleon en Oostenrijk: de Oostenrijkse keizer Frans II doet afstand van zijn Belgische bezittingen (in ruil voor Venetië). De vrede wordt getekend door Napoleon Bonaparte en graaf Ludwig van Cobenzl van Oostenrijk. De zuidelijke Nederlanden worden overgedragen aan Frankrijk. Vanaf nu moeten alle geboortes, huwelijken en overlijdens worden ingeschreven in de registers van de Burgerlijke Stand.

20 okt: Onbeëdigde priesters en de aartsbisschop van Mechelen (kardinaal de Franckenberg) worden tot deportatie veroordeeld. Begin van de "Besloten Tijd", nl. de sluiting der kerken (tot 1801). In België zijn nu geen bisschoppen meer.

Verenigde Provinciën

Frederik der Nederlanden (°28 feb 1797 +8 sep 1881). Hij is een zoon van koning Willem I.

Duitsland - Heine

Heinrich Heine (°1797 +1856), Duits schrijver. Hij is lid van "Junges Deutschland" en begint zijn carrière als een romanticus. Daarna maakt hij eerder lyrisch werk, en bestrijdt zelfs de romantiek. Bekend o.a. "Buch der Lieder" en "Reisebilder".

Engeland - Tasmania

De Britse zeevaarder Bass ontdekt de zeestraat tussen Australië en Tasmanië, die naar hem wordt genoemd.

Frankrijk

Germinal (mar): de verkiezingen brengen vooral gematigden aan de macht.

Fructidor (sep): er wordt een staatsgreep gepleegd, waardoor de ambtenaren van vóór 1797 terugkeren. De wetten tegen de refractaire priesters worden opnieuw streng toegepast.

Italië - Frankrijk

Napoleon verovert Noord Italië en vernietigt de stadsstaten. Hij sticht de Cisalpijnse Republiek, een koninkrijk dat van het Napoleontische keizerrijk afhankelijk wordt.

Donizetti

Gaetano Donizetti (°1797 +1848), musicus, schrijft 70 opera’s (Lucia di Lammermoor).

Pruisen - Frederik Willem III

Koning Frederik Willem III van Pruisen regeert (tot 1840).

Schotland - Lyell

Charles Lyell (°1797), Schots geoloog en mede-grondlegger van de moderne geologie. Darwin gebruikt zijn studies bij zijn wereldreis.

USA - President John Adams

John Adams (°19 okt 1735 Braintree +4 jul 1826 Braintree) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1801).

Verenigde Provinciën

22 jan: staatsgreep van de radicale unitarissen (Wijbo Fijnje, Pieter Vreede). Meer dan 20 federalisten uit de Nationale Vergadering worden gevangengezet. De overige leden moeten een eed afleggen, waarin ze hun afkeer uiten van een stadhouderlijk bestuur, federalisme, aristocratie en regeringsloosheid.

23 apr: een nieuwe grondwet (gebaseerd op unitarisme) wordt in de nieuwe "gezuiverde" Vergadering aangenomen. Besluiten:

1. er komt een Vertegenwoordigend Lichaam, gekozen volgens algemeen getrapt kiesrecht.

2. het Vertegenwoordigend Lichaam heeft wetgevende macht, stelt jaarlijks de begroting op en benoemt de leden van het Uitvoerend Bewind, dat bestaat uit 5 directeuren en 8 assistenten.

3. het land wordt verdeeld in 8 departementen (waarvan de grenzen afwijken van de historisch gegroeide provincies).

4. departementele en plaatselijke besturen worden verkozen door stemgerechtigde burgers.

5. de gilden worden opgeheven.

12 jun: het bewind dat aan de macht is aarzelt zelf om de nieuwe grondwet door te voeren, en lijkt nu eerder in staat om een dictatuur te willen vestigen. Gevolg is een staatsgreep van de gematigden o.l.v. generaal Herman Willem Daendels (°Hattem 21 oktober 1762 +Goudkust 2 mei 1818), die uiteindelijk de voorkeur geven aan de eerdere bepaling van staatsregelingen.

jul: er worden regelmatige verkiezingen georganiseerd om een Vertegenwoordigend Lichaam in functie te stellen. Hiermee beginnen de bepalingen voor de Staatsregeling van 1798 te werken.

Nederlanden - Conscriptie

3 sep - wet Jourdan-Delbel / wet op de loting: elke ongehuwde man tussen 20 en 25 wordt soldaat. Deze wet is de aanleiding voor de Boerenkrijg.

12 okt: de plattelandsbevolking of de “brigands” nemen de wapens op tegen de Franse bezetter (tot 1799).

okt-dec - Boerenkrijg / Beloken Tijd: vnl. in Vlaanderen, Brabant en de Kempen. Leiders van deze opstand zijn o.a.:

* Pieter Corbeels (°Leuven 12 maart 1755 +Doornik 21 juni 1799) uit Turnhout

* Emmanuel Benedict Rollier (°Sint Amands 3 december 1769 +Willebroek 1851) uit Sint-Amands

* Jozef Van Gansen (°1766 +1842) uit Westerlo

Men rekent op hulp van de Engelsen, maar die blijft uit. Hierdoor wordt de opstand op korte tijd hardhandig onderdrukt door de Franse troepen.

Luxemburg - Klüppelkrieg

In Luxemburg woedt de Boerenkrijg kort maar heftig onder Klüppelkrieg.

Bataafse Republiek

De Bataafse Republiek neemt alle bezittingen en schulden van de Verenigde Oost-Indische Compagnie over. Het bestuur wordt overgedragen aan de "Raad van Aziatische Bezittingen en Etablissementen".

Duitsland - Tellurium - von Fallersleben

Martin Klaproth (°1743 +1817), Duits scheikundige, ontdekt tellurium.

August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (°1798 +1874), Duits dichter en filoloog. Hij schrijft liederen, waaronder "Deutschland, Deutschland über alles".

Frankrijk - Napoleon - Delacroix - Michelet

Bonaparte voert een expeditie naar Egypte (tot 1799).

Eugène Delacroix (°1792 +1863), schilder, hoofd van de romantische school.

Jules Michelet (°1792 +1874), Frans geschiedschrijver van o.a. "Histoire de France" en "Histoire de la révolution française". Hij beweerde:"De geschiedenis van Frankrijk begint met de Franse Taal. Taal is het belangrijkste kenmerk van een nationaliteit."

Italië - Sicilië - Frankrijk

Koning Ferdinand van de Beide Siciliën (°1759 +1825) wordt door de Fransen verdreven uit Napels. Hij keert in 1800 terug.

Leopardi

Graaf Giacomo Leopardi (°1798 +1837), Italiaans classicistisch schrijver van eerder pessimistische lyriek en beschouwelijk proza.

Malta - Hospitaalridders

Op Malta wordt de orde van de hospitaalridders ontbonden.

Polen - Mickiewicz

Adam Mickiewicz (°1798 +1855), Pools dichter. Hij schrijft vooral religieuze en nationalistische werken, alsook heldendichten.

Nederlanden - Boerenkrijg

21 jun: Pieter Corbeels wordt in Doornik terechtgesteld.

3 nov: Banditisme als nasleep van de Boerenkrijg. Dank zij de staatsgreep van Napoleon komt er ook meer rust en orde in België.

Verenigde Provinciën

22 jun: de Engelsen vallen gesteund door Russen binnen in Noord Holland. De Bataafse Vloot onderneemt niets, en verhindert deze aanval dus ook niet, omdat de matrozen weigeren om te vechten tegen de Oranje-vlag. De verdediging in deze slag wordt geleid door Brune en Daendels.

De erfprins - de latere koning Willem I - strijdt aan de kant van het Engelse leger. In een proclamatie spreekt hij over het herstel van de oude grondwet van het land.

Er wordt hard gestreden in de buurt van Bergen, Alkmaar en Castricum.

10 okt - Conventie van Alkmaar: de Engelsen en de Russen trekken zich terug. Een inval van een Oranjeleger in het oosten van het land mislukt al evenzeer.

22 nov: baronesse Johanna Magdalena Catharina Judith van Dorth tot Holthuyzen) (°Warnsveld 7 mei 1747 Winterswijk 22 november 1799) wordt gefusilleerd. Voor haar openlijke sympathiebetuigingen bij de inval van Engelse en Russen in Noord-Holland werd ze tot de dood veroordeeld.

31 dec: de Verenigde Oost-Indische Compagnie houdt formeel op te bestaan.

Van Swinden

Jean Henri van Swinden (°8 jun 1746 's Gravenhage +9 mar 1823 Amsterdam), Nederlands natuur- en wiskundige, stelt aan de Franse Assemblée zijn eindrapport voor, over de berekening van de lengte van 1 meter. De platina standaardmeter wordt in het Franse staatsarchief ondergebracht.

Engeland - Hood

Thomas Hood (°1799 +1845), Engels dichter. Hij maakt romantische ballades en schrijft sociale kritiek, zoals "The Bridge of Sights".

Frankrijk - Napoleon

3 nov: een staatsgreep brengt Napoleon Bonaparte (1799, 1804–1814, 1815) aan de macht.

24 dec: Napoleon Bonaparte (°15 aug 1769 Ajaccio +5 mei 1821 Longwood, St. Helena) wordt uitgeroepen tot Eerste Consul van de Republiek. De Republiek wordt geregeerd door het Consulaat (tot 1804), en het Directoire wordt opgeheven.

De Code Napoléon wordt vastgelegd.

Honoré de Balzac wordt geboren (+1850), romanschrijver.

Nederlanden

Aanstelling van de nieuwe burgemeesters.

Verenigde Provinciën

De noordelijke Republiek schenkt aan Frankrijk 3.000.000 gulden voor zijn oorlogen. Alle verdere subsidies worden echter geweigerd. In Frankrijk is intussen Napoleon Bonaparte eerste consul geworden. Het gevolg is dat Napoleon zich wil moeien in de Republiek, door een bestuurshervorming waarbij de vroegere regenten opnieuw in functie worden gesteld.

Duitsland

3 dec: slag bij Hohenlinden.

Egypte

14 jun: slag bij de Nijl.

Engeland - Macaulay

Thomas Babington Macaulay (°1800 +1859), Brits geschiedschrijver. Bekend van hem is de "History of England".

Italië - Volta

Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta (°18 feb 1745 Como +5 mar 1827 Como), Italiaans natuurkundige, legt aan de leden van de Royal Society in Londen de ontwikkeling en het gebruik van de "voltazuil" uit. Dit is de voorloper van de batterij, gebaseerd op stroomleverende galvanische elementen.

USA - Fulton

Robert Fulton (°1765 +1815), ingenieur, bouwt de "Nautilus", een duikboot.

Wereld - Bevolking

Het aantal bewoners op Aarde bedraagt ongeveer 1.000.000.000 mensen.