>
> 1960 tot 1970 jaar in onze jaartelling
1961 | 1962 | 1963
| 1964 | 1965 | 1966
| 1967 | 1968 | 1969
| 1970
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Bornem
- Weert - Hemelhof
21 mar: de buitenste sluisdeur begeeft
het, terwijl de andere sluisdeur openstaat. Hierdoor stroomt een
grote hoeveelheid water in de Oude Schelde, en zet grote gebieden
in de Rijkenhoek in Bornem en de Stampershoek in Weert onder water.
Kasteel Hemelhof (ontwerp: Alberic Geelhand de la Bistrate) wordt
als gemeentehuis in gebruik genomen.
Lippelo
Albert Waumans (°Lippelo 1910) wordt
burgemeester van Lippelo (tot 1976).
Oppuurs
Jozef Heremans (°Bornem 1928) wordt
gemeentesecretaris (tot 1976).
Willebroek
- Graver - Brandweer
Graver n.v. (de oude "s.a. de Construction et des Ateliers de
Willebroeck" of "den IJzeren") vestigt zich in de nieuwe gebouwen
gelegen aan de Molenweg.
25 aug: officiële inhuldiging van
de nieuwe brandweerkazerne aan het Brandweerplein (G. Fromonstraat).
|
België
- Schoolplicht - Eenheidswet - Sabena - Mars op Brussel - Kerncentrale
- Lefèvre - PVV
3 jan: een nieuwe wet die regelt dat
kinderen, van wie de ouders geen vaste verblijfplaats hebben, nu
een schoolplicht hebben van 6 jaar.
13 jan: de Eenheidswet wordt door
de Kamer aanvaard.
15 feb: een Boeing 707 van Sabena
stort neer op 4 km van Zaventem (in Berg-Kampenhout). Alle 61 passagiers
en de 11 bemanningsleden komen om het leven. Ook de kunstschaatsers
van de Amerikaanse Olympische schaatsploeg komen om.
21 okt: de eerste Mars op Brussel
wordt georganiseerd door het Vlaamse Comité voor Brussel en Taalgrens.
Op die manier probeert men het Vlaamse karakter van de hoofdstad
te benadrukken, en aan te dringen op het definitieve vastleggen
van de taalgrens. Aan de betoging wordt o.a. deelgenomen door 50
Vlaamse parlementsleden van de CVP, en ook alle volksvertegenwoordigers
van de Vlaamse Volksunie. Als reactie wordt een Waalse Volksbeweging
opgericht, die uiteraard gaan voor een federale staat.
25 okt: de eerste kerncentrale in
België wordt in Mol geopend door minister van Economische Zaken
Antoine Spinoy.
Minister-president Theo Lefèvre (°Gent 1914
+St. Lambrechts Woluwe 1973) (tot 1965). Hij was voorzitter
van de Christelijke Volkspartij (CVP) van 1950 tot 1961. Later,
van 1968 tot 1971 wordt hij minister van Wetenschapsbeleid.
De Liberale partij verandert haar naam naar Partij voor Vrijheid
en Vooruitgang (PVV). Ook besluiten ze om het antiklerikale standpunt
uit het programma te schrappen. Ze leggen meer de nadruk op het
behoud van een unitaire Belgische staat.
Antwerpen
- Haven
In Antwerpen wordt de Zandvlietsluis in gebruik genomen.
Mechelen
- Van Roey
6 aug: kardinaal Jozef Ernest Van
Roey (°Vorselaar 1874 +Mechelen 6 aug
1961) overlijdt. Hij is aartsbisschop van Mechelen, en zijn
belangrijkste verdiensten zijn de uitbouw van het vrije onderwijs
en de jeugdorganisaties en het bouwen van kerken.
Nederland
- Migranten - 5-daagse werkweek
mar: Nederland herwaardeert de gulden
(in navolging van de Duitse mark). Wegens moeilijkheden op de arbeidsmarkt
moeten geplande belastingverlagingen echter worden uitgesteld.
Nederland begint met het uitnodigen van buitenlandse arbeiders.
1 jul: de 5-daagse werkweek wordt
ingevoerd voor het overheidspersoneel, nadat privébedrijven dit
stelsel al eerder hadden ingevoerd.
Er wordt een ronde tafelconferentie georganiseerd met Nederland,
Suriname en de Nederlandse Antillen.
|
1961 |
Cuba
- Invasie
apr: invasie van Cubaanse bannelingen
met steun van de USA worden verslagen in de Varkensbaai, door de
legers onder leiding van Fidel Castro.
Duitsland
- Berlijnse muur
13 aug: Oostduitse soldaten beginnen
te bouwen aan de Berlijnse 45 km lange muur, die de stad tot 1990
in twee zal delen. Bedoeling van de muur is om mensen te beletten
van het oosten naar het westen te vluchten.
Congo
- Lumumba
17/18 jan: Patrice Emery Lumumba
(°Onalua 2 juli 1925 +Katanga 17/18 januari
1961), Congolees politicus wordt vermoord.
Egypte
- Aswandam
Bouw van de Aswandam op de Nijl in Egypte, door Russische ingenieurs
en met Russisch geld.
Europa
- EEG
De EEG landen gaan er dank zij de overkoepelende organisatie
op vooruit. Daardoor wordt de onderlinge douanerechten verlaagd,
en er begint een periode van hoogconjunctuur.
Engeland wil toetreden tot de EEG, maar Frankrijk (De Gaulle)
stelt zijn veto.
Frankrijk
- de Gaulle - Algerije
Generaal Charles de Gaulle (°1890 +1970)
verleent onafhankelijkheid aan Algerije.
Indonesië
- Nieuw Guinea
Minister Joseph Luns (°Rotterdam 28 augustus
1911 +Brussel 17 juli 2002) wil Nieuw Guinea overdragen aan
de Verenigde Naties, maar krijgt hiervoor onvoldoende steun.
Israël
- Eichmann
18 dec: Karl Adolf Eichmann
(°Solingen 19 maart 1906 °Ramla 1 juni 1962)
wordt na 114 zittingen in de rechtszaal veroordeeld tot de doodstraf
wegens misdaden tegen het joodse volk en de mensheid.
Marokko
- Hassan II
Koning Hassan II van Marokko (°Rabat 9 juli
1929 +Rabat 23 juli 1999) volgt zijn vader Mohammed V op.
NATO
- Stikker
Dirk Uipko Stikker (°Winschoten 5 februari
1897 +Wassenaar 23 december 1979) wordt secretaris-generaal
van de NATO (tot 1965).
Sovjet
Unie - Gagarin
12 apr: Joeri Aleksejevitsj Gagarin
(°Kloesjina 9 mar 1934 +Moskou 27 mar 1968)
is de eerste mens in de ruimte. Hij maakt een volledige omwenteling
rond de aarde in 1 uur en 29 minuten, in de Wostok I.
Suriname
- Nederland
mei-jun: er komt een nieuwe Ronde
Tafel Conferentie op speciale vraag van Suriname, vooral dan de
Creolen. Bedoeling is om de overzeese gebieden meer bevoegdheden
te geven. De Nederlandse Antillen houden op afstand de gebeurtenissen
in het oog. Uiteindelijk leidt de conferentie niet tot resultaten.
Syrië
- Yemen - VAR
Syrië en Yemen trekken zich terug uit de Verenigde Arabische
Republiek.
UNO
- Hammarskjöld
17 sep: Dag Hammarskjöld
(°Jönköping 29 juli 1905 +Congo 18 september
1961) komt om in een vliegtuigongeluk. Hij is een Zweeds
staatsman. Hij is in dit jaar secretaris-generaal van de Verenigde
Naties.
USA
- President Kennedy - NASA - Shepard - Lawrencium - El Cid
John Fitzgerald Kennedy (°Brookline MA 29
mei 1917 +Dallas TX 22 nov 1963), Amerikaans staatsman, wordt
president van de Verenigde Staten (tot 1963). Hij voert een mislukte
aanval op Cuba uit.
5 mei: Alan Shepard is 1ste Amerikaan
in de ruimte. In een 15 min durende vlucht rond de Aarde, begint
hiermee het Mercuryproject: het eerste Amerikaanse ruimtevaartprogramma
met als doel bemande capsules in een baan rond de Aarde te brengen.
Ontdekking van het lawrencium in het Lawrence Radiation Laboratory
aan de universiteit van Berkeley (Californië).
In Hollywood wordt het middeleeuwse verhaal van "El Cid" verfilmd,
met Charlton Heston in de hoofdrol.
Wereld
-
Amnesty International - Mac Bride
Sean Mac Bride (°1904 +1988), Iers
staatsman, wordt voorzitter van Amnesty International, en ijvert
voor de rechten van de mens.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Klein-Brabant
- Telefoonnet
12 jun: het grootste deel van het
telefoonnet (zone 03) is geautomatiseerd.
Aartselaar
- Heimolen
De gemeente Aartselaar koopt de Heimolen (10 jun). De koop wordt
gesponsord door de kasteelheer van Kleidaal, de heer Sheid. Hij
bekostigt ook een deel van de herstellingswerken.
Blaasveld
Jozef Van Messem wordt pastoor van Blaasveld (tot 1972).
Liezele
- Hof Schemelbert
Hotelhouder De Windt verkoopt hof Schemelbert aan de familie
Weymans - Van Herp, landbouwers in Liezele.
Willebroek
- Gränges Graver
Graver n.v. ("den IJzeren") werkt samen met het Zweedse "Gränges"
voor grote projecten. Hieronder een petroleum overslaghaven in Ierland
(Gulf Oil Company) en de fabrieken van General Motors in Antwerpen.
|
België
- Astrid - Mars op Brussel - Softenon - Dequae - Taalgrens
5 jun: geboorte van prinses Astrid
Josephine Charlotte Fabrizia Elisabeth Paola Marie
(°Brussel 5 juni 1962).
14 okt: tweede Mars op Brussel, waarmee
Vlaanderen probeert een zelfstandige federatie te worden.
3 nov: door de wet Gilson
(°Antwerpen 27 februari 1915 +2 februari 2004)
wordt de taalgrens vastgelegd. Daarom is het niet langer nodig om
nog talentellingen uit te voeren. Gevolg is ook dat een aantal gemeentes
worden overgeheveld naar een andere provinicie omdat ze daar wat
taal betreft beter bij thuis horen: Moeskroen en Komen gaan naar
Henegouwen. De Voerstreek verhuist van Luik naar Limburg. Dit wekt
de nodige protestacties op.
10 nov: in Luik wordt de 25-jarige
moeder vrijgesproken, nadat ze ervan beschuldigd werd verantwoordelijk
te zijn voor de misvormde baby die ze op de wereld zette na gebruik
van het kalmeringsmiddel Softenon.
Minister Dequae (°Kortrijk 3 november 1915
+Kortrijk 17 augustus 2006) voert fiscale hervormingen door,
wat vooral protest opwekt bij de meer kapitaalkrachtigen. Er wordt
een directe inkomstenbelasting ingevoerd, de het grootste deel van
de historische gegroeide belastingen op inkomsten van allerlei aard
vervangt.
Mechelen
- St Rombouts
De toren van de Sint Romboutskerk in Mechelen wordt gerestaureerd
(tot 1994).
Ontstaan van het bisdom Mechelen - Brussel.
Nederland
- Nieuw Guinea - Wilhelmina
De manier waarop met Nieuw Guinea één en ander wordt geregeld,
stuit op verzet.
28 nov: prinses Wilhelmina
(°'s Gravenhage 31 aug 1880 +Het Loo 28 nov
1962) overlijdt.
|
1962 |
Algerije
- Ben Bella
3 jul: Algerije wordt onafhankelijk.
Mohammed Ahmed Ben Bella (°Maghnia 25 december
1916) wordt de leidende figuur in Algerije.
Cuba
- Crisis
28 okt: crisis als blijkt dat de USSR
atoomraketten op Cuba wil stationeren. Een blokkade van Cuba door
de USA is het gevolg. Chroestsjov verklaart nu echter dat hij de
installaties zal laten ontmantelen. Hij doet dit op vraag van UNO
secretaris-generaal Oe-Thant.
Indonesië
Robert Kennedy bezoekt Nederland en Indonesië, en bemiddelt om
nieuwe onderhandelingen te starten in Washington.
Diplomaat Bunker bemiddelt tot een akkoord: Nederland draagt
het bestuur van Nieuw Guinea over aan de Verenigde Naties op 1 oktober.
De VN zal om 1 mei van het daaropvolgende jaar Nieuw Guinea overdragen
aan Indonesië.
Israël
- Eichmann
31 mei: het vonnis over Adolf Eichmann
(°Solingen 1906 +Ramle 1962) wordt uitgevoerd
- hij wordt in Ramle ter dood gebracht door ophanging.
Kenia
- President Kenyatta
Jomo Kenyatta (°Ihachweri 20 oktober 1893
+Mombassa 22 augustus 1978), Keniaans politicus, wordt president
(tot 1978).
Rwanda
- Burundi
1 jul: Ruanda-Urundi wordt onafhankelijk
en gesplitst in 2 landen: Rwanda en Burundi.
Spanje
- Juan Carlos - Sofia
14 mei: (toekomstig koning) Juan Carlos
(°Rome 5 januari 1938) huwt in Athene
met de Griekse koningsdochter Sofía de Grecia y Dinamarca
(°Athene 2 november 1938).
Suriname
- Nederlandse Antillen
Suriname en de Nederlandse Antillen worden geassocieerde leden
van de EG.
USA
- NASA - Glenn
20 feb: John Glenn
(°Cambridge OH 18 juli 1921), hij is
de eerste Amerikaan die in een Mercurycapsule 3 volledige omwentelingen
van de Aarde maakt.
Vaticaan
- 2de Concilie
11 okt: paus Johannes XXIII
(°1881 als A.G. Roncalli +1963) roept het 2de Vaticaanse
Concilie bijeen. Bedoeling is om veranderingen door te voeren in
de kerk, om ze meer aangepast te maken aan de moderne tijden.
Vietnam
USA-troepen worden naar de oorlog in Vietnam gestuurd.
Zuid-Afrika
- Luthuli - ANC
Albert John Luthuli (°1898 +1967),
Zuid-Afrikaans Zoeloe stamhoofd en voorzitter van het ANC, geeft
zijn autobiografie "Let my people go" uit. Hij is voorstander van
een geweldloze strijd tegen de apartheid, wat hem hechtenis en verbanning
kost.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Bornem
- de Marnix
Adrien de Marnix, zoon van John de Marnix x Thérèse d'Oultremont,
wordt de 13de graaf van Bornem (tot 1968). Hij trouwt met Régine
d'Huart.
Lippelo
- 's Gravenkasteel
De nv Avicola verkoopt het 's Gravenkasteel en bijhorende landerijen
aan Willy De Maegd. Twee jaar later wordt alles ingekocht door de
familie De Maegd - Van Russelt, die het kasteel inrichten als rusthuis
voor bejaarden.
Willebroek
- Deugd en Vlijt
Bij de Koninklijke Katholieke Harmonie Deugd en Vlijt wordt Pol
Verbeeck (ex. St. Amands) de opvolger van Van Breedam, als muziekmeester.
|
België
- Laurent - Gilson - Herindeling parlement
19 okt: geboorte van prins Laurent
Benoît Baudouin Marie (°Brussel 19 oktober 1963).
Hij huwt later met Claire Coombs.
25 jul: de tweede wet Gilson, die
door de Belgische regering "Hertoginnedal" gestemd wordt. Hier wordt
vastgelegd dat er taalevenwicht moet komen in de Brusselse gemeentelijke
administratie. De Brusselse agglomeratie wordt daardoor tweetalig,
terwijl de errond liggende gemeenten eentalig Vlaams worden. In
6 randgemeenten komen faciliteiten voor de Franstaligen.
apr: de wet op de handhaving van de
openbare orde wordt geratificeerd, ook al zijn de Walen het er niet
mee eens.
dec: voor het parlement wordt een
nieuwe zetelverdeling voorgesteld. Het gevolg is dat - omwille van
een grotere bevolking in Vlaanderen - 6 zetels naar het Vlaamse
gewest worden overgeheveld.
Schelde-Rijn-verbinding
Er wordt een nieuw verdrag opgesteld over de Schelde-Rijn-verbinding.
Het nieuwe tracé zou langs Bergen-op-Zoom lopen. Voor deze verbeterde
verbinding van Antwerpen met de Rijn, moet de Antwerpse haven de
Rijnpremies afschaffen.
Nederland
- Mammoetwet van minister Cals - Verkiezingen - Grondwet - AKW -
SVB
23 feb: de Mammoetwet van minister
Cals betreft regelingen rond het voortgezet onderwijs. Het duurt
tot 1968 eer de regels van de wet in alle scholen is ingevoerd.
30 jun: Ton Regtien richt met andere
Nijmeegse studenten de Studenten Vakbeweging (SVB) op. Dit is een
voorloper voor het studentenprotest dat later opsteekt, en een gevolg
van de Cuba-crisis van 1962.
Bij verkiezingen boeken zowel de PSP als de Boerenpartij winst.
Het
akkoord Wassenaar
Afspraken voor een aantal gevoelige kwesties, die voorafgaan
aan de kabinetsformatie. Na een moeizame formatiestrijd, wordt het
kabinet met Victor Marijnen (°Arnhem 21 februari
1917 +Den Haag 5 april 1975) als eerste minister (tot 1965)
ingezworen. In 1968 wordt hij burgemeester van 's Gravenhage. Ook
dit kabinet kent geen leden van de PvdA.
Grondwetsherzieningen schrappen artikelen over Nieuw Guinea,
en vereenvoudigen de regels voor troonopvolging. Nog een gevolg
is dat het kiesrecht wordt teruggebracht naar een wettelijk kiesleeftijd
van 21 jaar. Het passief kiesrecht voor de Kamers blijft echter
op 25 jaar.
De lonen beginnen flink te stijgen in Nederland, ook al zijn
deze toenames niet altijf voorzien in de Collectieve Arbeidsovereenkomst
van het bedrijf of de sector. Hierdoor verliest Nederland de titel
"goedkoopte-eiland".
De Algemene Kinderbijslagwet (AKW) vervangt vroegere regelingen.
De Algemene Bijstandswet vervangt de vroegere Armenwet. Beide wetten
worden vanaf nu als een recht beschouwd (en niet meer als gunst).
|
1963 |
Duitsland
- President Erhard (DBR)
President Ludwig Erhard (°1897 +1977),
Duits staatsman. Christen-Democratisch politicus. Hij wordt bondskanselier
(tot 1966).
Groot
Brittannië - Profumo - Beatles
14 sep: John Dennis Profumo
(°30 januari 1915 +Londen 10 maart 2006),
minister van Oorlog moet op bevel van de eerste minister Macmillan
zijn ambt neerleggen en ontslag nemen. Dit gebeurt op verdenking
van spionage via Christine Keeler.
Begin van de Beatlemania.
Indonesië
- Nieuw Guinea
1 mei: de soevereniteit van Nieuw
Guinea wordt door de Verenigde Naties overgedragen aan Indonesië.
Het volgende jaar zullen de diplomatieke betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland worden hersteld.
Israël
- Eskjol
Levi Eskjol (°1895 Kiev +1969), staatsman.
Hij migreert in 1914 naar Palestina, wordt van 1952 tot 1963 minister
van Financiën. In 1963 wordt hij premier (tot 1969).
Sovjet
Unie - Teresjova - Rode Telefoonlijn
Valentina Teresjkova is de eerste kosmonaute en tegelijk eerste
vrouw in de ruimte.
De "rode telefoonlijn" tussen de USA en de USSR worden in gebruik
genomen.
Spanje
- Prinses Elena
Koning Juan Carlos en koningin Sofia hebben een dochter: prinses
Elena.
Suriname
- Verkiezingen
In Suriname wordt een nieuw verkiezingssysteem ingevoerd, met
evenredige vertegenwoordiging en een districtenstelsel.
Johan (Jopie) Adolf Pengel (°20 januari 1916
+5 juni 1970) wordt eerste minister.
USA
- NASA - Martin Luther King - President Johnson
15 mei: G. Cooper sluit met zijn vlucht
het Mercuryproject.
28 aug: Martin Luther King
(°1929 Atlanta +1968 Memphis) houdt een
beklijvende toespraak ter gelegenheid van de mars naar Washington.
De woorden "I have a dream!" waar iedereen gelijke kansen en gelijke
rechten heeft, zullen in de geschiedenis blijven nazinderen.
22 nov: president John Fitzgerald
Kennedy (°29 mei 1917 Brookline MA +22 nov 1963
Dallas TX), Amerikaans staatsman, wordt rond de middag in
de stad Dallas door een sluipschutter vermoord.
Lyndon Baines Johnson (°27 aug 1908 Stonewall
TX +22 jan 1973 San Antonio TX) wordt president van de Verenigde
Staten (tot 1969). Hij was vice president van 1961 tot 1963.
Vaticaan
- Paulus VI
3 jun: paus Johannes XXIII
(°1881 Sotto il Monte +3 jun 1963 Rome)
overlijdt.
21 jun: paus Paulus VI wordt verkozen.
Hij is eigenlijk Giovanni Battista Montini (°1897
Concesio +1978 Castelgandolfo).
Vietnam
- Zerlfverbranding
Vietnamese monniken steken zichzelf in brand, uit protest tegen
de bezetting van hun kloosters door de regeringstroepen.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Aartselaar
- Heimolen
27 sep: de vernieuwde Heimolen wordt
ingehuldigd. Vanaf 1972 wordt de molen ingericht als museum, en
het gebouw wordt geklasseerd bij KB van 16 jun 1978.
Hingene
- Notelaer
De familie Camu koopt kasteel de Notelaer en restaureert het
gebouw van binnen en van buiten. Het wordt einde van de jaren 1960
een trefpunt voor kunstenaars.
Liezele
- Hof Schemelbert
De familie Weymans - Van Herp maken van hof Schemelbert een bejaardenpension,
met de naam "Rusthuis Schemelbert".
Ruisbroek
Leonard Bernaerts wordt pastoor van Ruisbroek.
|
België
- Artsenstaking - Lefèvre - Jan Ray
apr: de artsen gaan in staking, en
reageren daarmee tegen de voorgenomen maatregelen in de sociale
verzekering tegen ziekte en invaliditeit. Ze vrezen voor de oprichting
van een Nationale Gezondheidsdienst.
25 jun: regering en artsen ondertekenen
een akkoord over de wet voor hervorming van de ziekte- en invaliditeitsverzekering.
Een conflict dat 165 dagen duurde ging aan dit akkoord vooraf.
Minister Theo Lefèvre (°Gent 17 januari 1914
+Sint-Lambrechts-Woluwe 18 september 1973) maakt het regeringsprogramma
voor de uitbreiding van de universiteiten bekend. Komt deze expansie
erdoor, dan mogen de universiteiten van Leuven en Brussel ook elders
faculteiten oprichten. Dit gebeurt bijna onmiddellijk in Antwerpen
en in Mons. Een logisch gevolg is dat de Waalse en de Vlaamse afdelingen
van de universiteit van Leuven met mekaar in conflict gaan.
17 sep: Jean Ray (of Jean Raymond
Marie De Kremer of John Flanders) (°Gent 8 juli
1887 +Gent 17 september 1964) overlijdt in Gent. Hij werkte
mee aan de "Vlaamsche Filmkens" en schreef o.a. "Malpertuis".
Antwerpen
- Fortengordel
De 19de eeuwse fortengordel rond Antwerpen wordt afgebroken, en
maakt plaats voor de ring rond Antwerpen (tot 1969).
Luxemburg
- Groothertog Jan
12 nov: groothertog Jan
(°5 jan 1921) wordt staatshoofd van Luxemburg.
Hij huwt in 1953 met prinses Josephine Charlotte van België.
Nederland
- Prinselijk huwelijk
Er ontstaat verwarring rond de verloving van prinses Irene Emma
Elisabeth (°Soestdijk 5 augustus 1939)
met Carlos Hugo van Bourbon-Parma (°Parijs 9
april 1930). Hij is de leider van de Spaanse Carlisten.
29 apr: de prinses huwt uiteindelijk
in Rome, zonder toestemming gevraagd te hebben aan de Staten Generaal.
Dit heeft als gevolg dat ze verzaakt aan haar rechten op de troon.
WWW
- ZFW - Slochteren - Geesink
Op voorstel van de commissie Verdam krijgen arbeiders van grote
ondernemingen medezeggenschap via de instelling van werknemers-commissarissen,
en de uitbreiding van de bevoegdheden van de ondernemingsraad.
Invoering van de Wet Werkloosheidsvoorziening (WWV): hierdoor
wordt het risico van onvrijwillige werkloosheid gedekt.
Ook de Ziekenfondswet (ZFW) wordt van kracht: hierdoor heeft
men recht op een vergoeding van ziektekosten (dokterskosten, medicijnen,
opname in het hospitaal).
De eerste pijplijn naar de aardgasbel van Slochteren wordt in
gebruikgenomen, waardoor de exploitatie van aardgas mogelijk wordt.
De anti-REM-wet wordt aangenomen, waardoor reclame kan worden
uitgezonden op televisie, vanaf een platform op de Noordzee. Radio
Veronica, dat eveneens uitzendt vanop een schip, wordt voorlopig
met rust gelaten.
De derde Technische Hogeschool wordt opgericht in Enschede.
Er ontstaat studenteoproer tegen de plannen van minister Bot
om het collegeld te verdubbelen.
Anton Geesink (°Utrecht 6 apr 1934),
Nederlands judobeoefenaar, wordt olympisch kampioen in alle categorieën.
Hij behaalt wereldtitels in 1961, 1964 en 1965.
|
1964 |
Duitsland
(DDR) - Stoph
Eerste minister Stoph tot 1973.
Griekenland
- Constantijn
Koning Constantijn (tot 1967) van Griekenland
(°Psychiko - Athene 2 juni1940). Hij
huwt in ditzelfde jaar met prinses Anne Marie van Denemarken.
Egypte
- Abu Simbel
Met tussenkomst van de UNESCO, begint men in Egypte met de verplaatsing
van de rotstempels van Aboe Simbel. Dit is nodig voor de aanleg
van de Aswandam op de Nijl.
Groot
Brittannië - Edward
10 mar: geboorte van prins Edward
Antony Richard Louis Mountbatten-Windsor (°Buckingham
Palace Londen 10 maart 1964), zoon van Elizabeth II.
Indië
- Nehru - Indira Gandhi
27 mei: premier Jawaharlal Nehru
(°Allahabad 14 november 1889 +New Delhi 27 mei
1964) overlijdt. Hij wordt opgevolgd door Sjastri, die in
1966 overlijdt, en opgevolgd wordt door Indira Gandhi als eerste
minister.
Saoedi
Arabië - Feisal
Koning Feisal (°1906 +25 mar 1975)
volgt zijn broer op als koning van Saoedi Arabië. Hij wordt later
vermoord.
Sovjet
Unie - Brezjnev - Kosygin - Mikojan
Voorzitter Leonid Iljitsj Brezjnev (tot 1964)
(°Dneprodzerzjinsk 19 dec 1906 +Moskou 19 nov
1982). Hij is voorvechter van het communisme. Onder zijn
bewind valt Rusland Afghanistan binnen. Hij zet Nikita Sergejevitsj
Chroestsjov (°Kalinovka 17 apr 1894 +Moskou
11 sep 1971) aan de kant.
Alexej Nikolajevitsh Kosygin (°Sint Petersburg
21 feb 1904 +Moskou 18 dec 1980), Russisch staatsman, wordt
eerste minister.
Anastas Mikojan (°1895 +1978), Armeens-Russisch
politicus, wordt president van de USSR (tot 1965).
USA
- Grondwet - Cassius Clay - Aardbeving Alaska
24ste Amendement garandeert kiesrecht, ook voor diegenen die
geen belasting betalen.
25 feb: Cassius Clay (of Mohammed
Ali) (°1942 Louisville) verlaagt Sonny
Liston in een technische knock-out.
27 mar: grote aardbeving in Alaska:
Anchorage, Seward, Valdez en het eiland Kodiak worden zwaar getroffen.
Met de aardbeving en de eropvolgende tsunami's verliezen 111 mensen
in Alaska het leven.
Zuid-Afrika
- Mandela
Nelson Mandela (°1918 Transkei) wordt
als leider van het Nationaal Congres veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf. Zijn commentaar op het apartheidsregime van de
Zuid-Afrikaanse regering valt duidelijk niet in de smaak.
Zweden
- Nobelprijzen
22 okt: de Academie kent de Nobelprijs
voor Literatuur toe aan Jean-Paul Sartre. Hij weigert de prijs in
ontvangst te nemen.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Blaasveld
Albert Goossens (°Blaasveld 24 aug 1917 +Willebroek
5 mar 1979) wordt burgemeester van Blaasveld (tot 1971).
Bornem
René Van Eetvelt (°Bornem 1907) wordt
opnieuw burgemeester van Bornem (tot 1970).
Liezele
- Hof ter Bollen
Een deel van het park van het Hof ter Bollen wordt verkaveld
voor villabouw. De villa met de
rest van het domein wordt eigendom van de n.v. ASED, die
het inricht als woonst voor haar kaderpersoneel.
Puurs
- SJABI
Na een conflict met het bisdom, verlaten de Broeders van O.L.Vouw
van Lourdes (uit Oostakker) het klooster en de school in Puurs.
Onder de naam Sint Jan Berchmansinstituut (SJABI) gaat het onderwijs
verder.
Sint
Amands
Georges Ceurvelt (°Sint Amands 1923)
wordt burgemeester van Sint Amands (tot 1988).
Willebroek
- Spoorweg
Afbraak van de spoorlijn naar Londerzeel (de”route”).
|
Cardijn
- IJzertoren - Grondwet - FDF - Koolmijncrisis
26 jan: de CVP en de BSP komen tot
een compromis over de derde herziening van de grondwet (ingeleid
in 1963). De PVV volgt de discussie vanop een afstand en verwerpt
het akkoord.
26 jan: priester Jozef Leo Cardijn
(°Schaarbeek 13 november 1882 +Leuven 24 juli
1967) wordt kardinaal benoemd.
11 mei - FDF: het Front Démocratique
des Francophones Bruxellois wordt opgericht. Deze vereniging zal
zich in 1968 met de Waalse Volksbeweging verenigen.
22 aug: In Diksmuide wordt de nieuwe
IJzertoren opengesteld voor het publike.
Minister-president Pierre Harmel (°Ukkel
16 mar 1911) tot 1966. Hij is minister van Onderwijs van
1950 tot 1954.
Er komen nieuwe stakingen tegen de geplande sluiting van de koolmijnen,
meer bepaald de mijn van Zwartberg.
Nederland
- Regeringscrisis - Provo
26 feb: het kabinet Marijnen valt
over het radio- en televisiebeleid. Er ontstaat een meningsverschil
over de eisen waaraan een zendgemachtigde organisatie moet voldoen.
VVD ziet een louter commerciële exploitatie als enige oplossing,
maar de andere
25 mei: "Provo" wordt opgericht. Aanvankelijk
bestaat enkel het tijdschrift, maar algauw provoceren een aantal
Amsterdamse anarchisten op speelse manier tegen alle vormen van
gezag. 2 jaar later zal een lid van Provo er zelfs in slagen om
in de Amsterdamse gemeenteraad te zetelen.
|
1965 |
Europa
- Leemans
Victor Louis Leemans (°Stekene 1901 +Leuven
1971), Vlaams politicus en socioloog, wordt voorzitter van
het Europees Parlement in Straatsburg. Van 1927 tot 1934 is hij
hoofdredacteur van "Jong Dietschland".
Filippijnen
- Marcos
President Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos
(°Sarrat 11 september 1917 +Honolulu 28 september
1989) regeert (tot 1986) met harde hand, wat uiteraard verzet
opwekt. Hij wordt uiteindelijk afgezet.
Oostenrijk
- President Jonas
President Jonas (tot 1974).
Rhodesië
onafhankelijk
11 nov: Rhodesië (nu: Zimbabwe) roept
eenzijdig de onafhankelijkheid van Groot Brittannië uit, onder leiding
van Ian Douglas Smith (°Selukwe 8 april
1919 +Kaapstad 20 november 2007), Rhodesisch politicus. De
Britten dreigen onmiddellijk met economische sancties.
Sovjet
Unie - Culturele Revolutie
Begin van de culturele revolutie.
Spanje
- prinses Cristina
Koning Juan Carlos en koningin Sofia hebben een dochter: prinses
Cristina Federica Victoria Antonia de la Santisima Trinidad de Borbón
y Grecia (°Madrid 13 juni 1965).
USA
- Malcolm X - Laurel - Geminiproject
21 feb: de ex-leider van de Black
Muslims, Malcolm X, wordt vermoord in Harlem.
23 feb: Stan Laurel (eigenlijk: Arthur
Stanley Jefferson) (°Ulverston GB 16 juni 1890
+Santa Monica CA 23 februari 1965) overlijdt. Hij speelde
als duo met Stan Laurel in meer dan 100 films.
23 mar: start van het Geminiproject
in het Amerikaanse ruimtevaartprogramma (tot 14 nov 1966). Er worden
10 vluchten uitgevoerd, waarbij tijdens de ruimtewandelingen tal
van foto's van de Aarde worden gemaakt. Ook is het de eerste keer
dat "koppelingen" in de ruimte gebeuren (bv. met een Agenarakket
die eerder in een baan om de Aarde werd gebracht). Het Geminiproject
mag worden beschouwd als de voorbereiding voor het Apolloproframma.
Vietnam
- Da Nang
De Zuid-Vietnamese regering vraagt de Amerikanen om hulp. 3500
mariniers worden ingezet in Da Nang. Van hieruit beginnen ze met
de aanval op Noord Vietnam.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Blaasveld
Albert Goossens wordt burgemeester van Blaasveld (tot 1972).
Ruisbroek
Pater Rembertus neemt de dienst van pastoor waar in de St. Carolus-parochie
in Ruisbroek. De pastoor is Edgard Ruts.
Willebroek
- Brandweer - Deugd en Vlijt
10 jun: de houten Heilig Kruiskerk
aan de Ringlaan brandt helemaal uit. Pastoor Frans Verbeeck schat
dat meer dan de helft van de inboedel - ondanks de reddingspogingen
- vernield is.
De "Vrijwillige Pompiers vzw" bestaan in Willebroek nog steeds.
Het bestuur is samengesteld uit erevoorzitter Marcel Lacourt, voorzitter
Fl. Amelinckx, ondervoorzitter J. De Nies, secretaris M. Lauwers,
penningmeester J. Van Dooren, boetemeester L. Laureys, en bode Frans
Stevens. Ook zijn er nog 41 aangesloten leden.
Bij de Koninklijke Katholieke Harmonie Deugd en Vlijt wordt Jacques
Van der Veken (ex. Willebroek) de opvolger van Pol Verbeeck, als
muziekmeester. Voorzitter Jan De Proft overlijdt, en wordt opgevolgd
door Constant Mees (tot 1976) en Cyriel De Borger wordt ondervoorzitter.
|
België
- Van den Boeynants - KUL/ UCL - Europacentrum
13 mei: in een mandement verzetten
de bisschoppen zicht tegen de verplaatsing van de Franstalige afdeling
van de universiteit van Leuven naar Wallonië. Overal in Vlaanderen
is men misnoegd over deze plannen, en er breken stakingen uit (in
Leuven).
19 mei: minister-president Paul Van
den Boeynants (tot 1968) (°Vorst 22 mei 1919
+Aalst 8 januari 2001). Voorzitter van de PSC van 1979 tot
1981.
In Oostende wordt het Europacentrum geopend. Naast het centrum
is er een torengebouw van 103 m, naar een ontwerp van architect
L. Sorée.
Spoorwegen
16 okt: laatste stoomtrein die op
het traject Mechelen - Sint Niklaas rijdt. Laatste stoomtrein op
het traject Antwerpen - Dendermonde.
13 nov: de brug over het Netekanaal
op de Boudewijnsnelweg stort in. Gelukkig overleden slechts 2 mensen
bij dit onheil.
Nederland
- Beatrix x Claus - Kolencrisis - Schmelzer - WAO
10 mar: huwelijk van prinses Beatrix
der Nederlanden (°Baarn 31 januari 1938)
met Claus Von Amsberg (°Hitzacker 6 september
1926 +Amsterdam 6 oktober 2002) in Amsterdam. N.a.v. het
huwelijk ontstaan flinke relletjes, o.a. onder impuls van Provo.
Eigenlijk blijft het bijna het hele jaar onrustig in de stad Amsterdam.
15 mar: de Tweede Kamer aanvaardt
de plannen van de regering om in Zuid Limburg een omschakeling van
mijnbouw op industrie. Minister Den Uyl (PvdA) van Economische Zaken
ondervindt problemen om het de Nederlandse territoria van het Continentaal
Plat op de Noordzee voor de winning van olie en aardgas aan maatschappijen
toe te wijzen. De maatschappijen verwerpen nl. de voorwaarden die
de minister stelt.
14-15 jun - Bouwvakkersopstand: in
Amsterdam, n.a.v. niet betaalde vakantiebonnen. Het gebouw van De
Telegraaf wordt belegerd, en gedeeltelijk vernield. Onderzoek naar
de gebeurtenissen gebeurt door de commissie Enschede, met als gevolg
het ontslag van burgemeester Van Hall van Amsterdam.
9 okt: de Nieuwe Katechismus wordt
gepubiceerd, in opdracht van de Rooms-katholieke bisschoppen.
10 okt: de publicatie "Tien over Rood"
van Nieuw Links wil de afschaffing van de monarchie na de dood van
koningin Juliana, uittreden uit de NAVO (als Portugal lid blijft),
vereffening van de inkomens, erkenning van de Duitse Demokratische
republiek en volledige vergoeding van de studiekosten (ook in het
voortgezet onderwijs).
14 okt: de nacht van Schmelzer. De
KVP brengt het kabinet Cals ten val vanwege een gat in de begroting.
Tevens is dit het einde van de eenheid binnen de KVP. Als gevolg
wordt het interim-kabinet Zijlstra ingezworen.
De Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) wordt aangenomen; deze
wet vervangt de vroegere invaliditeits- en ongevallenwet. Ook de
Algemene Wet Zware Geneeskundige Risico's wordt gestemd, en is een
verplichte algemene volksverzekering om tegemoet te komen aan de
kosten van behandeling, verpleging en verzorging in het hospitaal.
Binnen de Boerenpartij ontstaan moeilijkheden over het oorlogsverleden
van een aantal partijleden (o.a. ir. Adams). Als gevolg van de problemen,
scheiden de groepen Voogd en Stam zich af van de partij.
|
1966 |
China
- Revolutie
Mao Zedong (°Shaoshan 26 dec 1893 +Peking
9 sep 1976) organiseert een "Grote Proletarische Culturele
Revolutie". In deze tijd worden vooral westerse invloeden op de
kunst en de literatuur fel onderdrukt. Op politiek en sociaal vlak
breekt eerder de anarchie los.
Duitsland
BRD - President Kiesinger
President Kurt Georg Kiesinger (°Ebingen
/ Albstadt 6 april 1904 +Tübingen 9 maart 1988), Duits christen-democratisch
politicus, wordt bondskanselier (BRD – tot 1969).
Indië
- Gandhi
Indira Gandhi (°Allahabad 19 november 1917
+New Delhi 31 oktober 1984), wordt eerste minister (tot 1977).
Sovjet
Unie - Loena
feb: Loena 9 maakt een zachte landing
op de maan.
USA
- NASA - Apollo
Het Lunar Orbiterprogramma gaat van start. Onbemande ruimtecapsules
worden om een baan rond de maan gebracht ter voorbereiding van het
Apolloproject (tot 1967).
Zuid-Afrika
- Fouché
Jacobus Johannes Fouché wordt minister van Landbouw (tot 1968).
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
|
Teirlinck
- Hasselt - Inno - Sidmar - Kuypers
4 feb: Herman Teirlinck
(°Sint-Jans-Molenbeek 24 februari 1879 +Lot
4 februari 1967) overlijdt. Hij stichtte in 1946 het Nationaal
Toneel van België, dat in 1967 werd omgenoemd als Hoger Instituut
voor Dramatische Kunst - Studio Herman Teirlinck.
23 mar: het bisdom Hasselt wordt ingesteld.
Met de oprichting wordt ingestemd door de regering.
22 mei: het grootwarenhuis Inno in
de Brusselse Nieuwstraat staat in brand. Het gebouw wordt helemaal
verwoest en er zijn 357 doden.
25 jun: een orkaan komt van Frankrijk
over België en richt veel schade aan. In Oostmalle wordt de kerk
zwaar beschadigd en de kerktoren wordt helemaal weggeblazen.
5 nov: in Vlaanderen komen er andermaal
grote betogingen. Ook de artsen staken nog maar eens tegen de nieuwe
regeling van ziekte en invaliditeit.
Minister Van den Boeynants laat weten dat de regering bezuiniging.
Het Wetboek wordt gepubliceerd en in gedrukte vorm beschikbaar gesteld.
Daarmee vervangt het burgerlijk wetboek de originele Code Napoléon
van 1806.
Hoogovenbedrijf Sidmar vestigt zich in de kanaalzone ten noorden
van Gent.
Julien Kuypers (°Pepingen 1892 +Brussel 1967),
Vlaams schrijver en ambtenaar, heeft de leiding van het "Nieuw Vlaams
Tijdschrift". Hij is tevens secretaris-generaal van het ministerie
van Onderwijs.
NATO
- AFCENT
Het hoofdkwartier van de NATO wordt in België gevestigd: in Evere
en in Casteau.
In Nederland wordt AFCENT gevestigd.
Nederland
- Omroepwet - Willem-Alexander - Margriet - Verkiezingen
14 jan: de nieuwe omroepwet wordt
aangenomen, waardoor nieuwe zendgemachtigden op het toneel kunnen
verschijnen. De wet gaat 2 jaar later volledig van kracht.
15 feb - 2de Kamerverkiezingen: KVP en PvdA lijden zware verliezen.
Nieuwkomer D66 doet het dan weer onverwacht goed en behaalt 7 zetels.
Ze worden aangevoerd door Hans Van Mierlo (°Breda
18 augustus 1931) en Gruyters.
juli: de groep Provo houdt op te bestaan.
Ze heffen zichzelf op.
27 apr: prins Willem-Alexander Claus
George Ferdinand (°Utrecht 27 april 1967)
wordt geboren.
Prinses Margriet der Nederlanden
(°Ottawa 19 jan 1943) huwt met Pieter
van Vollenhoven (°Schiedam 30 april 1939).
Petrus De Jong (°Apeldoorn 3 april 1915),
Nederlands staatsman. Hij is minister van Defensie (1963 - 1967)
en minister president (1967 - 1971) van een rechts kabinet.
De Ziektewet wordt herzien, en dekt vanaf nu ook het risico van
inkomensderving vanwege arbeidsongeschiktheid als gevolg van ziekte.
|
1967 |
Biafra
onafhankelijk
30 mei: in zuidoost Nigeria wordt
de onafhankelijke staat Biafra uitgeroepen. Een jarenlange strijd
zal grote hongersnood als gevolg hebben.
Bolivië
- Che Guevara
Ernesto Geuvara de la Serna (°1928 Argentinië
+1967 Bolivië), beter bekend als Che Guevara. Een Zuid Amerikaans
revolutionair leider. In 1959 is hij luitenant van Fidel Castro,
en vanaf 1966 is hij guerillaleider in Bolivië. Hier wordt hij neergeschoten.
Denemarken
Margarethe II van Denemarken huwt met de Franse graaf Henri de
Laborde de Monpezat.
Egypte
-
Zesdaagse Oorlog
5 tot 10 jun: Egypte valt Israël binnen.
Het houdt de Gazastrook bezet. Israël wint echter de strijd, en
bezet het gebied vanaf dan. Tot 1979 wordt ook het schiereiland
van de Sinaï bezet.
De Golanhoogte in het zuidwesten van Syrië wordt dan weer bezet
gehouden door Israël. Palestijnen slaan andermaal op de vlucht.
Israël "herenigt" de twee delen van Jeruzalem, wat echter
niet door de Verenigde Naties wordt erkend.
Europa
- Europese Commissie
1 jul: drie Europese Gemeenschappen
(EEG, EGKS en Euratom) worden samengevoegd, en worden vanaf nu door
één Europese Commissie beheerd. Oorspronkelijk zijn er 6 leden:
België, Nederland, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk en Italië.
Griekenland
- Militaire putsch
Koning Constantijn vlucht naar Rome, na een militaire staatsgreep.
Suriname
- Brits Guyana
Er ontstaat een grensincident tussen Suriname en het vroegere
Brits Guyana. Premier Pengel dreigt ermee militaire hulp te vragen
in Nederland.
Wereldbank
- Mac Namara
Robert Mac Namara (°1916) wordt voorzitter
van de Wereldbank. Hij was staatssecretaris van Defensie in de Verenigde
Staten van 1961 tot 1967.
Zuid-Afrika
- Barnard
3 dec: eerste harttransplantatie door
dr. Christian Neethling Barnard (°8 nov 1922
Beaufort Wes +2 sep 2001 Cyprus) op Louis Washkansky. Deze
overlijdt echter 18 dagen later ten gevolge van een longontsteking.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Klein-Brabant
- Polderbestuur
Walter Leyers volgt zijn vader op als secretaris van het polderbestuur.
Blaasveld
Albert Goossens wordt ook voorzitter van de Koninklijke Fanfare
de Vrienden van 't Recht (tot 1971).
Bornem
- de Marnix
Adrien de Marnix overlijdt kinderloos. Doordat barones Jacquelin
de Rosée van haar rechten op de erfenis afziet ten voordele van
Adrien, komen de bezittingen in handen van de huidige John de Marnix,
neef van Adrien. Hij wordt de 14de graaf van Bornem.
Oppuurs
Alfons Pauwels (°Oppuurs 1924) wordt
burgemeester van Oppuurs (tot 1976).
Sint
Amands
Leo De Block (°Merchtem 1937) volgt
zijn voorganger op in notariaat Vertongen in Sint Amands (tot 1997).
Willebroek
- Gränges Graver - Brandweer
Graver n.v. ("den IJzeren") en het Zweedse "Gränges" gaan voortaan
als één bedrijf werken onder de naam "Gränges - Graver NV".
25-27 mei: het nationaal congres van
de Koninklijke Belgische Brandweerfederatie (KBBF) wordt in Willebroek
gehouden.
De Willebroekse Brandweer telt de volgende samenstelling:
- officieren: commandant ir. Georges Peeters, luitenant Alfred
Goossens, onderluitenant W. Stevens, luitenant-geneesheer L. Cools,
secretaris Albert De Nies
- onderofficieren: 1ste sergeant F. De Boeck, sergeant-foerier
K. Reyntiens, de sergeanten L. De Boelpaep, E. Flies en R. Van der
Velden.
Zemst
- Zeekanaal sluis
In Zemst begint men te bouwen aan de nieuwe sluis. Deze sluis
zal met een verval van 9 meter, de sluizen van Willebroek en van
Kapellen-op-den-Bos overbodig maken. De werken zijn klaar in juni
1973.
|
België
- KUL / UCL - Van den Boeynants - Eyskens
jan: aan de universiteit van Leuven
wordt de breuk tussen de Vlaamse en de Waalse vleugel nu duidelijk.
Het autoritaire standpunt van de bisschoppen is meebepalend in deze
kwestie. De beslissing wordt genomen om de Franse afdeling van de
universiteit naar een plaats in het andere taalgebied te verplaatse:
Louvain-la-Neuve.
De regering Van den Boeynants stelt voor om België te decentraliseren,
om de taalproblemen te kunnen oplossen.21
feb: de toepassing van de taalwetten in het hoger onderwijs
leidt tot een regeringscrisis. de regering Van den Boeynants wordt
ontbonden.
17 jun: Gaston Eyskens
(°Lier 1 apr 1905 +Leuven 3 jan 1988)
wordt eerste minister (tot 1972).
Nederland
- Boerenpartij - PPR - Johan Friso - CDA - IJtunnel
In de Boerenpartij is er andermaal een scheuring: de groep Harmsen
vormt in de Tweede Kamer een aparte fractie, die nog later Binding
Rechts zal worden genoemd.
mar: oprichting van de Politieke Partij
Radicalen (PPR). Deze ontstaat doordat een aantal leden uit de linkervleugel
van de KVP de partij verlaten.
25 sep: geboorte van Johan Friso Bernhard
Christiaan David (°Utrecht 25 september 1968),
zoon van koningin Beatrix en prins Claus.
nov: het Democratisch Appèl wordt
opgericht. Ze reageren tegen de toenemende invloed van Nieuw-Links
in de PvdA.
De defensie-uitgaven worden verhoogd (met 225 miljoen gulden)
als gevolg van de Russische inval in Tsjechoslowakije.
Het plan Maris wordt op protest ontvangen - studenten beginnen
met monsterdiscussies en demonstraties; ze bezetten een aantal openbare
instellingen.
Opening van de 1040 m lange IJ-tunnel onder het IJ in Amsterdam.
|
1968 |
Denemarken
- Frederik
26 mei: geboorte van kroonprins Frederik
André Henrik Christian (°Kopenhagen 26 mei 1968)
van Denemarken.
Frankrijk
- Studentenopstand
mei: de studentenopstand in Parijs
groeit uit tot een algemene staking.
De Gaulle moet aftreden vanwege een financiële crisis.
Egypte
- Aboe Simbel
22 sep: de tempel van Aboe Simbel
wordt door president Nasser van Egypte opnieuw open verklaard. De
tempel van Ramses II werd in een periode van 4 jaar verplaatst,
om de bouw van de Assoeandam mogelijk te maken.
Europa
- Douane-Unie
1 jan: binnen de EEG wordt een douane-unie
gerealiseerd.
Protestmarsen tegen de oorlog in Vietnam.
Griekenland-
Onassis
19 okt: Jacqueline Bouvier Kennedy
(°East Hampton 28 juli 1929 +New York 19 mei
1994) treedt in het huwelijk met de Griekse scheepsmagnaat
Aristoteles Onassis (°Smyrna 15 januari 1906
+Neuilly-sur-Seine 15 maart 1975).
Indonesië
- Soeharta
Soeharto (°Kemusuk 8 juni 1921 +Jakarta 27
januari 2008) wordt de nieuwe president van Indonesië, en
volgt daarmee Soekarno op.
Sovjet
Unie - Praagse Lente - Loena
Sovjet-troepen slaan de Praagse Lente-opstanden neer.
Loena 16 keert terug na een landing op de maan, met stalen van
de maanbodem.
Spanje
- prins Felipe
30 jan: koning Juan Carlos en koningin
Sofia hebben een zoon: prins Felipe Juan Pablo Alfonso y Todos los
Santos (°Madrid 30 jan 1968). Hij werd
gedoopt op 8 februari.
Tsjechoslovakije
- Dubček
21 aug: legers uit de Sovjetunie,
Polen, Oost-Duitsland, Hongarije en Bulgarije bezetten Praag en
Tsjechoslovakije, dat een liberaliseringspolitiek voert. Dit is
een gevolg van de democratische, liberale hervormingen die Alexander
Dubček (°Uhrovec 27 nov 1921 +Praag 8 nov 1992)
tijdens de "Praagse Lente" doorvoert. Gevolg van de bezetting door
de troepen van het Warschaupact is een verscherping van de censuur.
UNO
- Non-Proliferatieverdrag
De Verenigde Naties slagen erin het non-proliferatieverdrag te
laten tekenen, waarmee men de verspreiding van kernwapens wil tegengaan.
USA
- King - Kennedy - Grondwet - Alaska
4 apr: moordaanslag in Memphis op
Martin Luther King (°Atlanta GE 15 jan 1929
+Memphis TN 4 apr 1968), strijder voor burgerrechten van
de Amerikaanse negers en tégen de rassenscheiding. Er breekt oproer
uit.
6 jun: moordaanslag op Robert Kennedy
(°Brookline MA 20 november 1925 +Los Angeles
CA 6 juni 1968) in Los Angeles tijdens de voorverkiezingen
voor het presidentschap.
25ste Amendement waarbij gesteld wordt dat de vice-president
de zittende president opvolgt bij zijn overlijden of aftreden.
In Prudhoe Bay, in Noord Alaska, wordt olie en aardgas gevonden.
Als gevolg hiervan stelt president Nixon de milieuwetten buiten
werking, zogezegd om de nationale veiligheid te waarborgen.
Vaticaan
- Encycliek Humanae Vitae
Pauselijke Encycliek "Humanae Vitae" van paus Paulus VI, over
de geboortenregeling en het huwelijksleven.
Zuid-Afrika
- President Fouché - Barnard
Jacobus Johannes Fouché wordt president (tot 1975).
2 jan: tweede succesvolle harttransplantatie
door dr. Christian Neethling Barnard (°Beaufort
Wes 8 nov 1922 +Cyprus 2 sep 2001) op Philip Blaiberg. Deze
leeft nog 18 maanden met het donorhart.
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Klein-Brabant
- Vliet en Zielbeek
11 dec: oprichting van het polderbestuur
"Vliet en Zielbeek". Hierdoor worden een aantal polders uit de Vlietvallei
samengevoegd, die over de grootste oppervlakte van Klein-Brabant
liggen, ten westen van het kanaal tot aan de Schelde.
Breendonk
Frans Goossens (°Breendonk 1923) wordt
burgemeester van Breendonk (tot 1976).
Liezele
Urbain De Smet (°Hingene 1932) wordt
gemeentesecretaris van Liezele (tot 1976).
Puurs
Henri Cools (°Leuven) wordt vrederechter
in het kanton Puurs (tot 1970). Gustaaf Van Zaelen
(°Liezele) wordt griffier van het kanton
(tot 1970).
Ruisbroek
Walter Leyers (°Mechelen 1934) wordt
gemeentesecretaris van Ruisbroek (tot 1976).
Willebroek
- RITO
Nacht 13-14 nov: een deel van de lokalen
van het Rijkstechnisch Instituut (RITO) gaat in de vlammen op.
|
België
- Kennedytunnel - Gerlo - Schoolwet
31 mei: de Kennedytunnel ten zuiden
van Antwerpen wordt officiëel geopend.
Aloïs Gerlo (°29 januari 1915 +3 september
1998), hoogleraar in Brussel en in Gent en kenner van humanisme
en renaissance, wordt de eerste rector van de Vlaamse Universiteit
van Brussel (tot 1974). Hij is ook voorzitter van het Vermeylenfonds
(van 1966 tot 1980).
Per wettelijke regeling wordt eindelijk de discriminatie v.w.b.
de schoolplicht tussen ouders met vast en wisselend adres bijgestuurd.
Vanaf nu moeten alle kinderen minstens 8 jaar school lopen.
België
- Nederland - BTW
26 jun: de BTW wordt ingevoerd als
nieuw stelsel van omzetbelastingen, en is een opvolging van de regels
die de EEG voorschrijft. Als gevolg gaan de prijzen van goederen
en diensten de hoogte in.
Nederland - Lauwerszee - Loonwet - Dolle Mina's - Prins Constantijn
jan: zitting van het Nederlands Pastoraal
Concilie. Hier proberen zowel geestelijken als leken samen een nieuw
beleid te bepalen.
Invoering van de BTW (Belasting op de Toegevoegde Waarde). Dit
heeft een prijsstijging als gevolg voor de meeste producten.
mei: de Lauwerszee wordt afgesloten
doordat het laatste dijkgat wordt gesloten.
11 mei: de Tilburgse Hogeschool, het
Maagdenhuis en het Administratief Centrum van de Amsterdamse gemeentuniversiteit
worden bezet. Met deze acties hoopt men op een democratisering van
het Hoger Onderwijs.
okt: de Tweede Kamer aanvaardt de
"Loonwet" (minister Rooivink). Toch heeft de vakbeweging bezwaar
tegen artikel 8 van deze wet. Het artikel laat nl. toe dat de minister
afzonderlijke CAOs onverbindend kan verklaren, als het algemeen
sociaal-economisch stelsel dat vereist. De NVV en de NKV stappen
uit het centraal loonpolitiek-overleg.
De “Dolle Mina’s” – genoemd naar Wilhemina Drucker
(°Amsterdam 30 september 1847 +Amsterdam 5 december
1925), een Nederlandse feministe), strijden voor de volledige
gelijkrechtigheid van mannen en vrouwen.
11 okt: geboorte van Constantijn Christof
Frederik Aschwin (°Utrecht 11 oktober 1969),
zoon van koningin Beatrix en prins Claus.
|
1969 |
China
- Lin Piao
Lioe Sjau-Tji (°1898 +1969), Chinees
staatsman, afgezet in 1968, sterft in de gevangenis.
Lin Piao (°1908 +1971), Chinees staatsman
en veldheer, wordt aangeduid als de opvolger van Mao. Hij is sinds
1959 minister van Defensie.
Duitsland
- President Brandt
President / bondskanselier Willy Brandt (BRD – tot 1974)
(°Lübeck 18 december 1913 +Unkel 8 oktober 1992).
Europa
- EU
Er wordt een conferentie van staatshoofden en regeringshoofden
gehouden binnen de EEG (in Den Haag). Onderwerpen op de agenda zijn
toekomstige stappen naar de verdere realisatie van de Europese Economische
Unie.
Frankrijk
- President Pompidou - Concorde
President Pompidou (°Monboudif - Cantal 5
juli 1911 +Parijs 2 april 1974) regeert het land (tot 1974).
28 feb: de Concorde doet zijn eerste
testvlucht. Van het supersonische vliegtuig wordt verwacht dat het
op 03:25 hr van Parijs naar New York zal vliegen.
Ierland
- IRA
De IRA splitst op in de "traditionals" en de "provisionals" (de
stadsguerilla).
Israël
- Meïr
Golda Meïr (°Kiev 3 mei 1898 +Jeruzalem 8
december 1978), wordt Eerste Minister van Israël (tot 1974).
Suriname
- Nederlandse Antillen
In de olieraffinaderij van Willemstad breekt een staking uit
- er wordt geplunderd en brand gesticht. De Antilliaanse regering
verzoekt het Nederlandse leger om hulp.
In Suriname breken dan weer stakingen uit van het onderwijzend
personeel. Zij uiten hun ongenoegen over het beleid van eerste minister
Pengel.
USA
- President Nixon - Armstrong & Aldrin - Woodstock - Henson
Richard Milhous Nixon (°Yorba Linda CA 9
jan 1913 +New York City 22 apr 1994) wordt president van
de Verenigde Staten (tot 1974).
21 jul: eerste mensen op de maan met
Apollo 11 – Neil Alden Armstrong (°Wapakoneta
OH 5 augustus 1930) en Edwin "Buzz" Eugen Aldrin
(°Montclair NJ 20 jan 1930). Ze landen
met hun maansloep "the Eagle" in de Zee der Stilte, en zetten om
3 hr 56 GMT als eerste mensen voet op de maan. Astronaut Mike Collins
(°Rome 31 oktober 1930) blijft als piloot
aan boord van het moederschip. De astronauten brengen 31,5 kg maanstenen
mee.
aug: driedaags muziekfestival van
Woodstock. ±450.000 mensen wonen de optredens bij.
Jim (James Maury) Henson (°Greenville
24 september 1936 +New York 16 mei 1990), Amerikaans poppenspeler.
Hij ontwerpt de poppen voor de TV-series "The Muppets" en "Sesame
Street" (1969).
|
Vaartland, Klein Brabant...
|
Onze gewesten...
|
|
De wereld...
|
Hingene
- Notelaer - Gentils
Vic Gentils neemt zijn intrek in de Notelaer. Hij maakt o.a.
het ijzeren toegangshek van het domein.
Willebroek
Henri Cools (°Leuven) wordt vrederechter
in het kanton Willebroek. Gustaaf Van Zaelen
(°Liezele) wordt griffier van het kanton (tot 1988).
4 mar: oprichting van de "Vereniging
Vriendenkring Brandweervrouwen" in café "De Vlierboom" in de Van
Landeghemstraat.
|
België
- Eyskens - Grondwetsherziening - Kolencrisis - Postcodes
feb: de regering Eyskens komt met
het kabinet overeen over de communautaire geschillen. Voorstellen
om verder te decentraliseren worden aan de Kamer voorgelegd.
Vlaamse en Waalse culturele autonomie.
24 dec: de grondswetherziening wordt
voltooid, waarmee het 140-jarige België kan overgaan van een eenheidsstaat
in een communautaire staat. In de grondwet worden:
- 4 taalgebieden erkend: Nederlands, Frans, Duits en het tweetalige
Brussel.
- 3 economische gewesten bepaald: Vlaanderen, Wallonië en Brabant.
- 2 cultuurraden voorzien, die er moeten voor zorgen dat de culturere
autonomie gehandhaafd blijft.
Dit is het begin van hervormingen die tientallen jaren zullen
duren.
In Waterschei gaan de werknemers van de mijn in staking tegen
de sluiting van hun (onrendabele) mijn.
Invoering van de postcodes in België.
Nederland
- Concilie - Verkiezingen - Havenstaking - WUB- Loonmatiging - Simonis
- AWBZ
jan: er is een nieuwe zitting van
het Pastoraal Concilie, waar de bisschoppen worden uitgenodigd om
celibaat en priesterschap te ontkoppelen.
mar: verkiezing van de Provinciale
Staten, waar enkele stembusakkoorden tot stand komen. Er is geen
opkomstplicht meer en slechts 69 % van de kiezers komt opdagen.
aug-sep: havenstaking in Rotterdam
als reactie tegen het optreden van een aantal koppelbazen. Zij leveren
werkkrachten tegen een veel hogere vergoeding dan in de CAO overeengekomen.
De vakbonden scharen zich achter de eis om een loonsverbetering
van 25 gulden per week door te voeren. De extremistische groeperingen
en het Comité Arbeidersmacht eisen een verbetering van 75 gulden
per week.
Midden sep: het werk wordt hervat
als de werkgevers toestemmen in tegemoetkomingen (Werklpan 1970).
De Stichting van de Arbeid sluit een akkoord voor een loonsverbetering
van 400 gulden per jaar, voor de bedrijven die een groot verschil
tussen de "geleende" en de "vaste" werknemers zien (d.w.z. de koppelbazen).
sep: de Tweede Kamer aanvaardt de
WUB (wet Universitaire Bestuurshervorming) van minister Veringa.
De universiteiten zijn het met deze wet niet eens, en laten die
ook merken.
9 dec: de regering vaardigt een loonmatigingsbesluit
uit. Dit is in strijd met het loonakkoord van de Stichting van de
Arbeid. Alle lonen worden bevroren op het niveau van 10 december
1970. De vakcentrales reageren hierop met een werkonderbreking van
1 uur op 15 december.
29 dec: Dr. Simonis wordt benoemd
tot bisschop van Rotterdam, en heeft de naam conservatief te zijn.
Eigenlijk komt zijn naam niet voor op de lijst die naar Rome werd
gezonden.
De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) wordt ingevoerd.
Hiermee zorgt men voor een vergoeding van de bijzondere ziektekosten.
|
1970 |
Cambodja
- Rode Khmer
Communistische troepen in Cambodja, de Rode Khmer, veroveren
het land (tot 1975), onder leiding van Pol Pot. Ze vestigen er de
Socialistische Republiek van Democratisch Cambodja.
9 mei: troepen van de USA bombarderen
Cambodja.
Egypte
- al-Sadat
President Djamal'Abd al-Nasser (°Alexandrië
15 jan 1918 +Caïro 28 sep 1970) wordt na zijn overlijden
opgevolgd door president Mohamed Anwar al-Sadat
(°Mayt Abu al-Kawm 26 dec 1918 +Caïro 6 okt
1981).
Frankrijk
- De Gaulle
9 nov: oud-president Charles de Gaulle
(°Rijsel 22 november 1890 +Colombey-les-Deux-Églises
9 november 1970) overlijdt.
Groot
Brittannië - Heath - Hendrix
Edward Heath (°1916), Engels staatsman,
wordt eerste minister (tot 1974). Hij was minister van Handel en
Industrie (1963-1964) en leider van de Conservatieve Partij (1965-1975).
18 sep: Jimi Hendrix
(°Seattle 27 november 1942 +Londen 18 september
1970) sterft doordat hij een overdosis slaapmiddelen heeft
ingenomen.
President
Kreisky
Bruno Kreisky (°1911 +1990), Oostenrijks
staatsman wordt Bondskanselier (tot 1983).
Palestina
- Jordanië
12 sep: het volksfront voor de bevrijding
van Palestina (PLO) blaast 3 passagiersvliegtuigen op in de woestijn,
nadat de passagiers uit het toestel werden gehaald en naar Amman
werden gebracht. Daarop verdrijft het leger van koning Hoesseinibn
Talal (°Amman 14 nov 1935 +Amman 7 feb 1999)
van Jordanië de gewapende leden van de PLO (Palestinian Liberation
Organisation) uit het land.
Sovjet
Unie - Loena
17 nov: Loena 17 maakt een zachte
maanlanding en zet een automatisch voertuig uit: de Loenachod.
Suriname
- Pengel
Eerste minister Pengel biedt het ontslag van de regering aan.
De Hindoestaans-Creoolse coalitie brokkelt af, en daardoor verliest
het beleid van Pengel meer en meer macht.
5 jun: Johan (Jopie) Adolf Pengel
(°20 januari 1916 +5 juni 1970) overlijdt.
najaar: de Hindoestaanse VHP behaalt
een grote overwinning met de verkiezingen. De Nationale Partij Suriname
(NSP) verliest.
Het kabinet van Jules Sedney (°Paramaribo
28 september 1922) wordt gevormd.
USA
- Jumbojet - Apollo 13
Eerste Jumbojet / Boeing 747 wordt in gebruik genomen.
Crisis met Apollo 13 in de ruimte.
Wereld
- Greenpeace
Ontstaan van de milieuvereniging Greenpeace. Vanaf 1979 zijn
ze wereldwijd georganiseerd. Ze vestigen de aandacht op risico's
voor de natuur en bedreigingen voor de mens.
|
|