Brabant - Godfried III

Hertog Godfried II van Brabant overlijdt. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Godfried III van Brabant, ook al is hij minderjarig. Het is in zijn regeerperiode als minderjarige dat hij voogdij over de abdij van Grimbergen verwerft.

Kathedraal van Sens

Men begint te bouwen aan de kathedraal van Sens.

Vrede van Frankfurt

Hendrik de Leeuw (de zoon van Hendrik de Trotse) krijgt bij de vrede van Frankfurt het hertogdom Saksen. Hij wordt hertog van Saksen (tot 1180).

Paus Celestinus II

Paus Celestinus II (tot 1144).

Oostromeinse Rijk - Manuel I

Keizer Manuel I Comnenus van het Oostromeinse Rijk (tot 1180). In Italië voert hij een "restauratiepolitiek", wat uiteindelijk leidt tot het verval van het Byzantijnse rijk.

Macedonië

De sultan van Aleppo neemt Edessa (Macedonië) in. Het leger wordt aangevoerd door emir Imadeddin Zengi van Mosoel. Deze verovering is uiteindelijk de reden dat tot een 2de Kruistocht wordt opgeroepen.

Paus Lucius II

Paus Lucius II (tot 1145).

Kathedraal van Chartres

Start van de bouwwerken van de kathedraal van Chartres, met een centraal geplaatst transept.

Koorwijding van de gotische kerk van St. Denis.

Paus Eugenius III

Paus Eugenius III (tot 1153). Hij geeft aanleiding voor de 2de kruistocht.

Abdij van Villers

Stichting van de abdij van Villers.

Engeland - Gerald of Wales

Gerald of Wales (of Giraldus Cambrensis, of Gerald de Barri) (°±1146 Manorbier Castle, Pembrokeshire +±1223), Latinist. Zijn vader William de Barri is afkomstig uit Normandië. Hij studeert aan de St. Peter's Abbey in Gloucester, en later ook nog in Parijs.

Polen

Wladislaw is de oudste zoon van Boleslaw III, en hij wordt met de hulp van de adel verdreven door zijn eigen broers. Hij gaat op de vlucht naar zijn schoonbroer Koenraad III van Staufen.

Afrika - Spanje

Noord Afrika en Spanje moeten de Almoravieden plaats ruimen voor de Almohaden (tot 1269). Ze worden geleid door Abd al-Murmin.

Heilig Duits-Roomse Rijk

Hildegard von Bingen (°1098 Bemersheim, Mainz +1180) en de congregatie van de abdij van Diessenberg, verhuist naar Rupertsberg, Bingen.

Portugal

Lissabon wordt op de moren veroverd na een maandenlange belegering van de stad door koning Alfons I de Veroveraar van Portugal, dit met hulp van kruisvaarders.

Rusland - Moskou

Eerste vermelding van Moskou.

Westfrankenland

Bernardus van Clairvaux predikt de 2de kruistocht (tot 1149). Hieraan nemen o.a. koning Koenraad III van Duitsland en koning Lodewijk VII van Frankrjik deel, hoewel ze met aparte legers vertrekken. De bedoeling is om Edessa in Macedonië te heroveren.

okt: het Duitse leger leidt een nederlaag bij Doryleum.

De abdijkerk van Saint Denis wordt gewijd, nadat ze onder bescherming van Abbot Suger (°±1081 Saint Denis of Argenteuil +1151 Saint Denis) werd herbouwd. Het is de eerste grote gotische kerk in Europa.

2de Kruistocht

De Franse legers zetten voor de 2de Kruistocht verder koers naar Antiochië. Daar aangekomen wordt Lodewijk VII door Raymond van Poitiers gewezen op de gevaarlijke Noer al-Din. De koning negeert de waarschuwingen, en trekt verder naar Damascus. De aanval op Damascus mislukt echter, en de Franse legers keren huiswaart.

2de Kruistocht

Noer al-Din maakt gebruik van de mislukte aanval op Damascus en het terugtrekken van de Franse legers. Hij verovert Antiochië en andere steden in Klein-Azië. De 2de Kruistocht is mislukt.

Schisma van Utrecht

(tot 1152): Herman van Horn (kandidaat van de geestelijkheid, de heren en het rijksgezag) staan tegenover Frederik van Buren (kandidaat van de burgers van Utrecht en Deventer.

Denemarken - Saxo Grammaticus

Saxo Grammaticus (°±1150 Seeland +±1220), Deens historicus. Hij schrijft o.a. "Gesta Danorum", de geschiedenis van Denemarken van de mythische tijden tot 1187, en doet dit op verzoek van de bisschop van Lund.

Heilig Duits-Roomse Rijk - Scandinavië

In de komende 100 jaar zorgen Duitse kooplieden voor de verdere ontwikkeling van de handel met de Scandinavische gebieden.

Italië - Gratianus

Gratianus (°±1150), kerkjurist. Van hem bekend is o.a. "Decretum Gratiani", een handboek over kerkelijk recht.

Zweden - Erik IX

Koning Erik IX van Zweden de Heilige regeert (tot 1160). Hij bevordert het Christendom en is patroon van Zweden.

Utrecht - Frederik Barbarossa

Uiteindelijk maakt koning Frederik Barbarossa de doorslaggevende keuze, ten voordele van Herman van Horn, die tot bisschop wordt gewijd.

Engeland - Normandië - Anjou

Koning Hendrik II van Engeland (°1131 +1189) en van Plantagenet erft van zijn moeder Normandië en van zijn vader Anjou, Touraine en Maine.

Indië

De Ghaznawiden-dynastie wordt in het noorden van India omver geworpen door de gouverneur van Ghur.

Heilig Duits-Roomse Rijk - Frederik I Barbarossa

Keizer Frederik I Barbarossa van Duitsland (°±1122 +1190 Cilicië) regeert over het Heilig Roomse Rijk (tot 1190). Hij is een neef van Koenraad III en komt uit het geslacht van de Hohenstaufens. Hij streeft ernaar om de Staufen en de Welfen met mekaar te verzoenen.

Engeland - Aquitanië - Hendrik II

Hertog Hendrik II van Engeland van Anjou huwt met Eleonora van Aquitanië (°1122 +1204) en wordt daardoor meester van zuidwest Frankrijk.
Zij was eerder met Lodewijk VII van Frankrijk gehuwd, en is erfgename van Aquitanië (Poitou, Guyenne, Gascogne. Hij draagt de titels: hertog van Normandië, graaf van Anjou, Maine en Touraine.

Geoffrey of Monmouth (of Galfridus Monemutensis) (°±1100 +1154) wordt bisschop van St. Asaph.

Noorwegen

In Drontheim (Noorwegen) wordt het aartsbisdom Nidaros gesticht.

Verdrag van Konstanz

Frederik I Barbarossa van Duitsland belooft aan paus Eugenius III om hulp te bieden tegen de Romeinen en tegen de Noormannen. Hiervoor belooft de paus in ruil de keizerskroon aan Frederik I van Duitsland.

Engeland - Hendrik II

19 dec: koning Hendrik II van Engeland (°1133 Le Mans +1189 Chinon) regeert (tot 1189). Hij is een kleinzoon van Willem de Veroveraar van Engeland, en door koning Hendrik I als troonopvolger aangeduid. Hij wordt bijgenaamd "Curtmantle". Hiermee begint het bewind van de Plantagenets (tot 1483). Sinds 1150 is hij hertog van Normandië. Hij brengt de Franse kroonlenen Anjou, Aquitanië, Bretagne, Maine, Normandië en Touraine in. Deze gebieden samen met Engeland worden aangeduid als het Angevijnse rijk.

Heilig Duits-Roomse Rijk

Frederik I van Duitsland trekt voor de eerste keer Rome te hulp (tot 1155). Hij verdedigt zijn gezag als koning van Lombardije tegen de Italiaanse steden. Hij vergeet echter om ook tegen de Noormannen in het zuiden van Italië ten strijde te trekken.

Rusland

In zuid Rusland stichten de Koemanen hun eigen rijk (tot 1222). Het zal dan worden vernietigd door de Mongolen.

Paus Hadrianus IV

Paus Hadrianus IV (tot 1159).

Engeland - Thomas Becket

Thomas Becket (°±1120 Londen +29-12-1170 Canterbury) treedt in dienst van koning Hendrik II van Engeland.

Heilig Duits-Roomse Rijk

Paus Hadrianus IV kroont Frederik I Barbarossa van Duitsland tot keizer.

IJsland - Brandverzekering

In IJsland wordt de eerste vorm van een brandverzekering ingevoerd - Eventuele vergoedingen worden door onderlinge brandfondsen gedekt.

Vlaanderen - Filips van de Elzas

Filips van de Elzas - graaf van Vlaanderen - huwt met Elizabeth, de erfdochter van graaf Vermandois. Hij zelf is een zoon (en opvolger) van Diederik van de Elzas. Door dit huwelijk proberen de Vlaamse graven hun macht naar het zuiden uit te breiden.

Beieren - Hendrik de Leeuw

Hendrik de Leeuw van Saksen wordt hertog van Beieren (tot 1180).

Heilig Duits-Roomse Rijk

Frederik I Barbarossa van Duitsland trouwt met Beatrix, erfgename van Bourgondië.

Italië - Sicilië

Paus Hadrianus vraagt aan Willem I van Sicilië om de Noormannen in het zuiden van Italië te bestrijden. Via de vrede van Benevento wordt Willem I beleend met Sicilië, Apulië en Capua.

Japanse Keizerrijk

Onenigheid over de troonopvolging leidt in Japan tot een felle strijd: Hogen- en Heiji-opstanden. Het Japanse hofleven wordt bepaald door de clan van de Taira samoerais.

Schotland - Somerled

Somerled regeert over Argyll en de zuidelijke Hebriden.

Karmelietenorde

Op de berg Karmel ontstaat de Karmelietenorde.

Holland - Floris III

Graaf Floris III van Holland regeert (tot 1190). Hij is een zoon van graaf Dirk VI.

Denemarken - Waldemar I

Koning Waldemar I de Grote regeert over Denemarken (tot 1182). Het is onder zijn beleid dat Denemarken begint bij te dragen als grote mogendheid. Samen met bisschop Absalon van Roskilde onderwerpt hij de provincies. Er worden burchten gebouwd.

Engeland - Richard Leeuwenhart

Richard Leeuwenhart (°1157 Oxford +1199 Châlus) wordt geboren  als oudste zoon van Hendrik II. Hij groeit op in Poitou.

Rijksdag in Besançon

Er ontstaat een conflict tussen de kardinaal Roeland Bondinelli (de pauselijke legaat) en Reinoud van Dassel (de kanselier van Frederik I Barbarossa van Duitsland) over het gebruik van het woord "beneficium" ten overstaan van de keizerskroon.

Spanje - Leon

Leon wordt bestuurd door Ferdinand II (tot 1230).

Byzantium - Syrië

Byzantium verwerft de leenheerschappij over de kruisvaarderstaten in Syrië.

Italië

Frederik I Barbarossa van Duitsland trekt voor de tweede keer naar Italië (tot 1162).

Rijksdag op de Roncalische Velden

nov: Frederik I Barbarossa van Duitsland eist dat de rijksgoederen aan het koningshuis worden teruggegeven. Ook wil hij de rechten van de zelfstandig geworden steden intrekken.

Stichting van de stad Lübeck.

Spanje - Castilië

Alfons van Castilië (tot 1214) (°1155).

Byzantium

Kroatië en Bosnië en Dalmatië komen onder Byzantijnse invloed, door veranderingen in het beleid in Hongarije.

Heilig Duits-Roomse Rijk

Conflict van de Hohenstaufens met de Paus over de leiding over het Christelijke Europa. De keizer stelt Victor IV als tegenpaus aan. Dit leidt tot het Grote Schisma, dat volgt op de dood van paus Adrianus. Deze onenigheid duurt tot 1177.

Er wordt een handelsverdrag gesloten tussen de steden Lübeck, Hamburg, Wismar en Rostock.

Parijs - Petrus Lombardus

Petrus Lombardus (°±1095 Novara, Lombardije +1160 Parijs) wordt bisschop van Parijs. Hij studeerde rechten in Noord-Italië en theologie in Parijs, waar hij zelf 20 jaar doceerde. Bekende werken van hem "Magister sententiarum" en "Liber sententiarum", uiteenzettingen van de christelijke leer. Zijn werken werden op het 4de Lateraanse Concilie in 1215 bekrachtigd.

Portugal - Alfons de Veroveraar

Alfons de Veroveraar (tot 1185), neemt in 1143 de koningstitel aan, en zorgt in 1147 er mee voor dat Lissabon aan de moren toekomt.

Paus Alexander III

Paus Alexander III (tot 1181), geboren als Rolando Bandinelli (°±1105 Siena). Hij volgde rechtenstudie in Bologna. Hij is de eerste "rechtspaus", en begint met de ontwikkeling van het kerkelijk recht. Hij verbetert de kerkelijke administratie. Alexander wijkt uit naar Frankrijk, tot keizer Frederik in 1177 moet aftreden, als gevolg van de vrede van Venetië. Tijdens zijn ambt is hij betrokken bij het conflict tussen Becket en Hendrik II.

Leuven

Rond deze tijd wordt de oude feodale versterking van Leuven vervangen door een stenen ringmuur.

Denemarken - Waldemar I

Koning Waldemar I de Grote onderneemt samen met Hendrik de Leeuw veldtochten tegen de Wenden.

Kathedraal van Noyon en Laôn

Start van de bouwwerken van de kathedraal van Noyon. Hier wordt voor het eerst een triforium gebouwd, een smalle zuilengalerij boven de bogen van het middenschip van de kerk. Ook begint men te bouwen aan de kathedraal van Laôn.

Jacques de Vitry (°±1160 Vitry-sur-Seine +±1245), historicus en prediker van de kruistochten. Hij studeert later aan de universiteit van Parijs, en wordt kanunnik. Van zijn hand is o.a. de "Historia Orientalis seu Hierosolymitana", over de geschiedenis van het koninkrijk Jeruzalem, de kruistochten en de beschrijving van Palestina.

Winchesterbijbel

In Engeland wordt gewerkt aan de Winchesterbijbel (tot 1175).