|
Straatnaam
|
Adrescode
|
Fabriekstraat - Louis De Naeyer
|
WILFABRI_LDN_006_1
|
Gebeurtenissen - deel 2 (1900 tot 1969)
Pagina 1: gebeurtenissen - deel 1 (tot 1899) - Persartikelen
Pagina 2: gebeurtenissen - deel 2 (van 1900 tot 1969)
Pagina 3: gebeurtenissen - deel 3 (van 1970 tot nu)
- Woningbouw en woningvoorziening
meer over
de
Papierfabriek De Naeyer op Wikipedia
Gebeurtenissen (chronologisch)
16 februari 1902
Louis De Naeyer overlijdt in Willebroek - hij wordt er op 20 februari
begraven
17 september 1905
Onthulling van het gedenkteken voor Louis De Naeyer aan de Mechelsesteenweg
Voor deze gelegenheid werd een huldezang uitgevoerd, met tekst van R.
Verhulst en op muziek van Judocus (Josse) Cleymans.
Allen
|
Komt met palmen en met bloemen:
komt met kinderharten roemen,
die den vader kennen mocht.
Stemt uw lied met zieletonen;
brengt de kransen en de kronen,
die uw kinderliefde vlocht
en op dezen dag van feest
roemt zijn goedheid en zijn geest.
Het was zo droevig, toen gij henen gingt,
dat nog ons stemme klaagt,
in plaats van zingt:
dat ons hand een traan wegvaagt
nu wij U wel ons hulde schenken,
maar ach, dien donkren dag herdenken
het lied der ziel als 't Uwen lof verkondt
wordt treurzang eer 't ruist van onzen mond.
Wij haden U zo lief, De Naeyer,
zo hartelijk lief. Gij zijt de Zaaier,
die ons den oogst meld hebt voorbereid,
door uw vernuft en uw menslievendheid.
Van gans dit dorp, waart Gij de zegen;
Gij waart ons heil. Gij straalt ons tegen,
hier 't allen kant. Waar ook de blik zich richt,
rijst trots uw wef en gloort in 't zonnelicht,
waarom dan weenen?
Ziet rondom U,
Hij is niet henen,
Hij leeft ook nu.
Zijn wil, zijn streven,
't gaat alles voort;
wij zien hem leven
in gans dit oord.
Dat machtig woelen
vol schranderen vlijt.
Uw kinderen voelen
dat Gij dat zijt.
|
De mannen
|
Gij waart zo hoog door geesten verheven,
Doch waart Gij groot, ook waart Gij goed.
Uw vreugde was met ons te leven;
Gij waart van 't volk en waart ons bloed.
|
De moeders
|
Gij waart een vader voor de kinderen;
Uw geest doordrong ons huisgezin.
Gij kendet, meerderen noch minderen,
die weelde schonk en blijden zin.
|
De kinderen
|
Wij brengen ons bloemen
en zingen ons lied;
wij leerden U noemen
doch kenden U niet.
Maar vader vertelde
van U aan den haard,
en vader vermeldde,
hoe goed dat Gij waart.
En moeder vereerde zo
zo hoog uwen naam,
dat zij hem ons leerde
ons handjes te zaam.
Wij leerden U noemen,
ach, kenden U niet;
ontvang met ons bloemen
den klank van ons lied.
|
Solo
|
Neem nu de schoonste van uw bloemen, kind.
Treur niet, 'k weet iemand nog, die U bemint.
In wie de geest des groten mans blijft leven;
ga dankend naar haar toe, uw ruiker geven.
Zij was voor U een engel op dees aard,
van als gij nog in uw luiers waart.
|
Kinderstemmen
|
Mevrouw, laat onze bloemen wezen
van dankbaarheid een schamel gift;
moest gij in onze harten lezen,
gij vondt er ook uw naam gegrift.
De sluiers weg. Zijn dierbaar beeld verschijnt.
Voor die nog steeds zijn dankbre kinderen zijn.
|
Allen
|
Zegen en heil aan d'adel van 't gemoed;
Heil aan 't vernuft dat sticht, weldadig is en goed.
Dan wordt de geest een rijke bron
van welvaart en van weelde,
waarmee die grote man ons oord bedeelde.
Dan wordt vernuft een koesteren zon.
Geen krijgersbeeld zal nog gezegend zijn,
Want de eeuw van d'arbeid is aan 't dagen.
Maar 't Uw, De Naeyer, zal steeds dragen
zijn zuiv'ren roem in volle zonneschijn.
En naar uw beeld ziet immer 't dankbaar oog
van man en vrouw en kind omhoog.
Gezegend zij, Louis De Naeyer, uw naam.
Gezegend zij uw reine, grote faam.
|
Lees het volledige artikel in het tijdschrift 't Vaartland (zie brongegevens
hieronder)
Bron: 't Vaartland (1973 - nr. 1)
6 juni 1906
Op het kasteel De Naeyer wordt de Chinese Delegatie ontvangen.
Hieronder het menu voor het banket dat voor die gelegenheid werd gegeven.
6 juni 1906
Het menu voor de feestmaaltijd voor de Chinese Delegatie, op
bezoek bij mevrouw De Naeyer - Peeters.
De bovenste afbeelding toont aan de linkerzijde de voorkant van
het menu - aan de rechterzijde zie je de achterkant van het menu.
Aan de rechterkant wordt een opsomming gegeven van de muziek
die gespeeld zal worden voor deze gelegenheid, door het orkest onder
leiding van Gérard Brune.
De onderste afbeelding toont de binnenkan van het menu, met de
keuze van de wijnen aan de linkerkant en de verschillende gangen
aan de rechterkant.
Bron: archief Willy Mees - Albert Mees
|
"Historisch verslag van het bezoek aan Willeboek
van Zijne Keizerlijke Hoogheid den Hertog Tsai-Tche en van de leden
der Chineesche Zending op omreis in België"
Op 6 juni 1906 genoot onze gemeente de eer het
bezoek te ontvangen van Zijne Keizerlijke Hoogheid den Hertog Tsai-Tche,
kroonprins van China en van de leden der Chinese Zending op omreis
in Westelijk Europa, die de werkhuizen van Wwe Louis De Naeyer &
Cie kwamen bezichtigen.
...
De gemeente was in volle feestdos. Allerwege vlaggen,
festoeren en erebogen en boven het statiegebouw wapperd - naast
de Belgische driekleurige vlag - de gele vlag met klimmende groene
draak van 't Hemelse Rijk, terwijl de zon uiteindelijk ook meefeestte
ter ere van de vreemde bezoekers.
Toen de Hertog uit zijn berline stapte werd hij
begroet door de burgemeester, M. Robert Peeters, in ambtskledij,
omringd door de heren schepenen D. Lamot, Georges Peeters (afgevaardigd
beheerder der firma De Naeyer), Fourvel, Van Langenhove en Petsalys,
ingenieurs der firma, ridder Leon Schellekens, lid van de toezichtsraad.
...
Ter 6 ure werd aldaar, in de feestzaal der fabriek,
rijkelijk versierd met banieren en planten, door Mevrouw De Naeyer
aan de vreemde bezoekers aangeboden, een keurig feestmaal opgediend,
waar 65 disgenoten verenigd waren.
...
Gans de duur van het banket door werd een uitmuntend
symphonisch concerto uitgevoerd onder leiding van de heer Gerard
Bruno, bijzondere muziekbestuurder der Schouwburg Olympia van Brussel.
...
De prins drukt zijn bewondering uit voor het werk
van mevrouw De Naeyer op verschillend terrein en zegt hoe hij zich
ontroerd gevoelde wanneer hij de zalen der kinderkribbe doorging
waarvan hij ene onvergetelijke heerinnering naar zijn land zal meedragen.
...
Na deze luid toegerichte woorden gaf Z.K.H. het
teken van opstaan en werden in de salons van het kasteel de koffie
en de Havana's gedeeld.
...
De bijzondere trein, die de bezoekers had aangebracht,
wachtte nabij de grote ingangspoort van het park op hun vertrek,
dat ten 9 1/2 ure plaats had, onder het herhaald en geestdriftig
vaarwel van de Willebroekse bevolking.
...
Het verslag werd opgesteld in Willebroek op 10 juni 1906, bij
bevel van de secretaris E. Mertens en de burgemeester Robert Peeters.
Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie
brongegevens hieronder)
Bron: TS-VRTL (2021 - nr. 4, "Chinezen op bezoek"
- René Pattyn
|
Brief van een zekere Clementine, geschreven in Willebroek op
14 juni 1906
...
Lieve Vriendin,
Nu had gij den 6 Juni moeten bij ons zijn.
Onze gemeente is vereerd geweest met bezoek van
Zijn Hoogheid, den keizerlijken prins Tsai-Tche, de heer minister
de Favereau en van verscheidene hooggeplaatste personen.
De gemeente was in feestdosch. Getooid als een
herderinnetje van Waletau, als een prinsesje van Frangonnard, zag
Willebroeck er echt mooi uit. Honderde kinderen met Belgische en
Chineesche vlaggen, wachtten de Hooge bezoekers aan de statie af.
En de zon, die altijd welgekomen gast, gleed langsheen de roode
daken tot op de blonde hoofdjes der blozende kinderen. Daar waren,
behalve de leden der Schineesche missie, de heer Burgemeester van
Willebroeck, de schepenen Lamot en Persoons, de heeren Georges Peeters,
Fourvel, enz.
Als de uitgenoodigden in den tuin kwamen voor
het kasteel van Mev. De Naeyer, speelde de muziek der firma de Chineesche
hymne. Na een korte ontvangst door Mevr De Naeyr begon het bezoek
van de kribben en van de fabriek zelve. De Chineesche gasten bewonderden
de papierfabriek en bureelen, de scholen, enz.
Daarna begon een wandeling langsheen den Rupel
en langs de "Broeck".
Eindelijk om 6 uren had een prachtig feestmaal
plaats in de groote feestzaal. Na afloop van het feestmaal gingen
de genodigden een kopje thee lepperen in het kasteel en woonden
zij het vuurwerk bij: een berg van bomen waartussen tooverachtig
rood en geel Bengaalsch vuur gloeide, met daarboven heel hoog de
Chineeschentoren met de Chineesche vlag prachtig verlicht; vuurpijlen
van wuurwerk, enz.
Bij hun vertrek werden zij begroet met het Chineesche
volkslied dat op de kiosk van het park door de Werklieden der fabriek
gespeeld werdt. Bij het gefluit van den trein, dat het vertrek aankondigde
weerklonk een laatste Hoera! door het publiek toegezonden dat zich
in het park bevond. Daarna werden nog eenige muziekstukjes gespeeld,
waarna het volk stilaan den hof verliet.
Ontvang eenen
Warmen Handdruk
Clementine
...
Bron: "Het Willebroekse Volksleven" -
Hugo Somers
|
30 oktober 1906
Er gebeurde een zwaar ongeval in de fabriek van Louis De Naeyer,
waarbij 4 dodelijke slachtoffers vielen, die op 30 oktober begraven
werden.
De foto werd gemaakt op het plein voor de Sint Niklaaskerk.
Bron: T. Pauwels - Brussel
|
Dat alles bij De Naeyer niet altijd rooskleurig
verliep, bewijst een tragisch ongeval dat op 30 oktober 1906 gebeurde.
De uitgevers waren er vlug bij om deze gebeurtenis
op de gevoelige plaat vast te leggen. Zij schrikten er daarbij niet
voor terug het beeld flink bij te werken.
Bewijs daarvan de gebouwen rechts op de foto,
die niets met Willebroek te maken hebben.
Bron: "Beelden van toen", Staf Willems,
uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987
|
1910
Toen Louis De Naeyer in 1860 naar Willebroek kwam
en aldaar, langs de oostzijde van de vaart, een fabriek liet bouwen
waarin papierdeeg op basis van stro werd vervaardig, liet niets
vermoeden dat juist daardoor Willebroek economisch totaal van de
grond zou komen. De landbouwgemeente die Willebroek was, werd door
dit gewaagde exploot van deze even geniale als vernuftige nijveraar
helemaal omgetoverd en rijkelijk opgekrikt. Want waar Willebroek
in 1826 slechts 463 huizen telde, wat weinig was in vergelijking
met de 860 van Puurs, nam dit aantal na het "gouden De Naeyerjaar"
(1860) op een geweldige wijze toe. Dat kwam voornamelijk door de
vooruitstrevende politiek van deze man, die een muziekschool en
een avondschool stichtte en huizen liet bouwen voor zijn volk. Teneinde
de huishoudelijke uitgaven te verlichten kwamen in de fabriek een
bakkerij, een economaat, een kinderkribbe en een openbare bibliotheek
tot stand, terwijl voor de geestelijke ontspanning een beroep diende
te worden gedaan op de vermaarde harmonie Sinte Cecilia.
Louis De Naeyer woonde midden de pracht en de
praal van een eigen kasteel. Rechts daarvan had hij een veertig
meter hoge kalkberg met paviljoen laten aanleggen, van waaruit hij
neerkeek op "zijn" Willebroek en op "zijn" volk,
iemand met wie de man rekening hield! Zo zou bijvoorbeeld de pastoor
van de Sint Niklaaskerk het nooit hebben aangedurfd de mis te beginnen
vooraleer zijn hoge gast in het gestoelte had plaats genomen, al
klinkt dat vandaag de dag te stupide om te geloven.
In 1902 werd Louis De Naeyer als burgemeester
opgevolgd door zijn neef notaris Robert Peeters. Die man viel de
eer te beurt een Chinese delegatie op het kasteel te mogen ontvangen.
Die mensn kwamen in 1910 de bij De Naeyer gemaakte stoomketels bekijken.
Het gebeuren werd vastgelegd op dit unieke document (nvdr: bovenste
foto), waarop wij zowel de onderkoning van China - in nationale
klederdracht met witte rok - als de burgemeester notaris Robert
Peeters (als zevende van rechts) herkennen. Een beeld waarin de
sfeer en de ietwat arrogante opstelling van de toenmalige prominenten
op een enige manier wordt weergegeven, ook al is dat ondertetussen
(ten goede) veranderd.
Bron: "Kent u ze nog... de Willebroekenaars?"
(Karel De Decker, Edit. Europese Bibliotheek - Zaltbommel, NL, 1977)
|
Groepsfoto genomen aan de achterkant van het kasteel
der firma De Naeyer bij het bezoek van de Onderkoning van China
met zijn gevolg in 1910.
De 7de heer van rechts is de toenmalige burgemeester
heer Robert Peeters, de gewezen voorzitter onzer Harmonie.
Bron: Jaarverslag Koninklijke Harmonie Sinte Cecilia
- Onze Vorsten regeren 125 jaar (1955)
|
Nog een foto van het bezoek van de onderkoning van China aan
de stoomketelfabrieken van Louis De Naeyer.
Midden op de foto - in zwarte jurk - de weduwe van Louis De Naeyer:
Alida Peeters.
Bron: ?
|
Later - in 1910 - bezocht zelfs een Chinese afvaardiging
onze gemeente, ter bestudering der alhier gemaakte stoomketels.
Bovenstaande foto werd gemaakt in de hovingen
der firma De Naeyer.
In het midden mevrouw De Naeyer, met naast zich
de onderkoning van China in ntionale klederdracht.
Bron: Jaarverslag Koninklijke Harmonie Sinte Cecilia
- Onze Vorsten regeren 125 jaar (1955)
|
1911 - Willebroeck Moto Club
1911
Drie foto's van de Willebroekse Moto Club.
Vraag: wat was de binding van
deze club met de fabrieken De Naeyer? kent iemand personen op deze
foto's? waar werden de foto's gemaakt en voor welke gelegenheid?
Bron: archief Willy Mees - Albert Mees
|
november 1916
Naar aanleiding van WO I gingen heel wat Belgen op de vlucht
naar Nederland, een land dat in deze oorlog neutraal bleef. Velen
van hen verbleven in vluvchtelingenkampen, zoals bijvoorbeeld in
Uden.
In Engeland werd een krant gedrukt die verdeeld werd aan de Belgen
op de vlucht - deze krant had de toepasselijke naam "De Stem
uit België".
In bovenstaand artikel wordt verslag gedaan over de Duitse bezetter,
die de fabriek van Louis De Naeyer heeft omsingeld. Alle aanwezige
werknemers moesten verzamelen op het binnenplein van de fabriek.
Vandaar werden ze in kolonne naar het nabijgelegen spoor begeleid,
en ingeladen in een trein die deze werknemers naar Duitsland vervoerde.
Bron: De Stem uit België (15-12-1916, frontpagina)
|
20 mei 1920
Het bedrijf verwacht dat werknemers meer uren zouden werken dan
voorzien / toegelaten.
Hierdoor ontstaat een spontane staking, ondersteund door de sterker
wordende vakbonden (zie pamflet hierboven).
Op de onderste foto zie je de samenscholende werknemers met hun
gezinsleden op het Louis De Naeyerplein (aka de markt) vóór het
Volkshuis.
Bron: Socialistische vakbond
|
11 juni 1923
Alida Peeters overlijdt in Willebroek in het kasteel langs het
kanaal.
Na het overlijden van mevrouw De Naeyer, geboren
Alida Julienne Jacqueline Peeters op 11 juni 1923 geberde de schatting
en beschrijving van de inboedel van het kasteel "De Naeyer",
Fabriekstraat te Willebroek op 20 augustus 1923, vanaf 8 uur 's
morgens, tot 13 u. en vanaf 15 u. toto 20 u.
...
Voor de schatting van de goederen werd door notaris
Walter Van de Walle (Mechelen) beroep gedaan op:
- Joseph De Goeyse, meubelmaker (voor de bemeubeling)
- Guillaume Campo (Antwerpen) voor de kunstvoorwerpen
- Louis Leysen (Brussel), juwelier, voor de
juwelen en het zilversmeedwerk
- Mittler (Antwerpen) voor de pelsen
...
Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie
brongegevens hieronder)
Bron: TS-VRTL (2016 - nr. 3, "Boedelbeschrijving
van het kasteel De Naeyer na het overlijden van Alida Peeters, weduwe
van Louis De Naeyer (1923)", René Pattyn)
|
1928 - Muziekgroep Louis De Naeyer
1928
Uitstap van de Muziekgroep Louis De Naeyer.
De foto werd gemaakt aan de kruising van de Guido Gezellestraat
en de Stationsstraat / Kerkstraat.
Bron: archief Willy Mees - Albert Mees
|
1948
In 1948 probeerde de directie zonder bespreking
met de vakbonden, om op eigen houtje de arbeiders een productiepremie
op te dringen, met de duidelijke bedoeling het arbeidsritme op te
drijven.
Later wou men dan weer van deze premie af, omdat
er belangrijke bedragen moesten worden uitbetaald.
...
Op 16 februari 1948 ontstond er herrie. 1100 werknemers
legden het werk neer.
Op 24 februari 1948 werd een overeenkomst die
verschillende voordelen in hield, aanvaard door het personeel en
werd op 25 februari ondertekend.
Dan bleef het stil tot oktober 1950, voor er weer
sprake was van een kleine loonsverbetering.
...
Vanaf 1956 kwam de vermindering van de arbeidsduur
met behoud van loon bestendig aan de orde.
...
De vermindering van 48 uur naar 45 uur (per week)
met behoud van loon werd in 1956 een feit.
...
Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie
brongegevens hieronder)
Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 1, "De sociale ontwikkeling
in de papierfabiek Louis De Naeyer", Jean Merckx)
|
1958
Afbraak van de crèche
september 1960
Naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van de fabrieken van
Louis De Naeyer, werden tal van feestelijkheden georganiseerd.
Een brochure, een feestmaaltijd en een begeleidende tekst voor
een bezoek aan de fabriek zijn beschikbaar via de link hieronder.
Bron: Denaeyer n.v.
|
Uit eerbied opgedragen... aan het echtpaar
Louis De Naeyer
Een aantal artikels in het jaarverslag van de Koninklijke Harmonie
Sinte Cecilia naar aanleiding van het eeuwfeest, met o.a. volgende
onderwerpen:
- 1860 - 1960 Eeuwfeest De Naeyer
- Lofwoorden van de heer Richard Declerck - Gouverneur der
Provincie Antwerpen
- Hulde aan stichter Louis De Naeyer
- Opgang en modernisering
- Naast de industrieel, de weldoener
- Toekomstbeelden
- Kennismaking met het bedrijf
- Academische zitting
- Machtig eeuwfeestbanket
- Dag van het personeel
- Bloemenhulde en feestzitting - Luisterrijk banket
Lees het volledige artikel in het Jaarverslag van de Koninklijke
Harmonie Sinte Cecilia
Bron: Jaarverslag Koninklijke Harmonie Sinte Cecilia
- Jaarverlag, 1961
|
Brochure 100 jaar De Naeyer
1962 - 1963
Einde 1962 - begin 1963 deden er zich moeilijheden
voor met de arbeiders van het houtpark. Zij verdienden minder voor
het lossen van boten, dan wanneer zij in het Broek werkten.
In een gemeenschappelijk onderhoud met de directie
werd een akkoord bereikt waarmee de arbeiders voorlopig akkoord
konden gaan.
In juli 1963 werd het probleem definitief opgelost
door aanpassing van het uurloon. Ook werden er nieuwe regelingen
uitgewerkt voor de chauffeurs en kwamen er aanpassingen voor lange
reizen en een verhoging van de maaltijdvergoeding.
...
Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie
brongegevens hieronder)
Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 1, "De sociale ontwikkeling
in de papierfabriek Louis De Naeyer", Jean Merckx)
|
1969
In 1969 begonnen de besprekingen in verband met
het in "non-stop" draaien. Deze besprekingen gebeurden
in een verhitte sfeer, maar werden toch bekroond met een akkoord,
dat heel wat materiële voordelen inhield.
...
Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie
brongegevens hieronder)
Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 1, "De sociale ontwikkeling
in de papierfabriek Louis De Naeyer", Jean Merckx)
|
|