Fabriekstraat - Louis De Naeyer

WILFABRI_LDN_009

Huisnummer

Informatie

Op 17 februari 1902, één dag na het overlijden van Louis De Naeyer, werd de gemeenteraad bijeengeroepen, ten einde de nodige schikkingen te treffen "voor de plechtige begraving van den diepbetreurden Mijnheer De Naeyer". Met eenparigheid van stemmen werd besloten dat "na regeling deze kwestie, ter nagedachtenis van den volksgeliefden Burgemeester dezes borstbeeld in de raadzaal zal geplaatst worden en dat de marktplaats voortaan de naam zal dragen van Louis De Naeyerplaats".

...

Het gemeentebestuur dat "in een gevoelen van diepe dankbaarheid jegens zijnen burgemeester", de wens had uitgedrukt dat "het standbeeld van Louis De Naeyer zou verrijzen op de plaats die zijnen naam draagt", kreeg van meet af aan de tegenwind van het beschermcomité dat - als spreekbuis van mevrouw De Naeyer - "ten zeerste gevoelig aan de inzichten van het schepencollege", uiteindelijk verkoos dit aanbod niet te aanvaarden;

"Zij dachten dat de plaats van het gedenkteken daar was, waar die man, zoo eenvoudig als groot, zoo graag vertoefde, daar waar hij had geleefd, waar de vruchten van zijn werkzaamheid, van zijn vernunft en zijne goedheid waren verenigd. Hij zou herleven in het midden zijner schepping, nabij zijne werkhuizen, voor de prachtige kinderkribbe, die de heer Boucher, minister van Handel van Frankrijk, een paradijs n oemde, geopend door Mr. en Mevr. De Naeyer, voor de kinderen hunner werklieden, hun aangenomen kroost".

...

Dat er geen voorstel op tafel kwam om op het gemeenteplein een standbeeld op te richten, is te wijten aan het feit dat het gemeentebestuur de uitgaven inherent aan dit project niet kent, vermits die waarschijnljk de financiële middelen van de gemeente ruim zouden overstijgen, vervolgt schepen Désiré Lamot, die ook stelt dat de gemeentelijke administratie bereid is "om de kwestie van het vereeuwigen van de nagedachtenis van de achtbare man, door middel van een op te richten monument, met de medewerking van de raad van beheer van de fabriek, te bestuderen".

(Wisselagent) Leon Grosjean reageerde prompt. Hij had uit het antwoord van, dienstdoende burgemeester Désiré Lamot duidelijk begrepen dat er van het oprichten van het gedenkteken niets in huis zou komen.

...

Hij vond het dan ook wenselijk dat het project op kosten van de fabriek zou worden uitgevoerd. Met zijn persoonlijke hulp.

...

Een goed jaar na het overlijden van Louis De Naeyer komt er blijkbaar schot in de zaak. Van Leon Grosjean is niet langer sprake.

Ondertussen heeft de gemeenteraad in zitting van 29 mei 1903 besloten als blijk van hulde "aan den Heer Louis De Naeyer, den wijzen en verkleefden Burgervader, den stichter der nijverheid in deze gemeente, wiens droombeeld en streven het was, Willebroeck op stoffelijk en geestesgebied ten toppunt te verheffen", een standbeeld op te richten, waarvan de uitvoering wordt toevertrouwd aan de heer Vinçotte, beeldhouwer te Brussel, voor de som van 40.000 fr. Elke inwoner wordt in de gelegenheid gesteld bij te dragen tot de realisatie van dit ontwerp. De maatschappij De Naeyer en Cie besloot in ruime mate tussen te komen. Ook de Staat en de Provincie worden verzocht een fincanciële bijdrage te leveren.

...

Het monument, een werk van de heer Vinçotte, zal naar plannen van architect Maukels en naar wens van mevrouw De Naeyer "worden opgetrokken op een terrein dat de maatschappij zal afstaan met de verplichting dat het onderhoud van het plantsoen, dat het monument omringt, zal toebehoren aan de maatschappij". Met als gevolg dat de gemeente Willebroek wordt vrijgesteld van deze last.

Bron: "Louis De Naeyer, een monument" (Karel De Decker, Uitg. Gemeentebestuur van Willebroek, 2005)

De plechtige inhuldiging van het beeld zal doorgaan op zondag 17 september 1905.

Het gemeentebestuur van Willebroek wendde zich op 31 augustus 1905 - amper een halve maand voor de plechtigheid - tot de burgemeesters uit de onmiddellijke buurt met de vraag "bij de onthulling van het gedenkteeken Louis De Naeyer, op 17 september aanstaande, de medehulp van den veldwachter te verleenen, om gezamenlijk met onze politiebeambte de orde te handhaven". De veldwachter in kwestie diende zich die dag pù 1 uur namiddag "in feestkleedij en drager zijner wapens" op het gemeentehuis aan te bieden.

...

Vlak voor de onthulling van het afgedekte beeld, bracht Leon Schellekens, voorzitter van het organisatiecomité, een gesproken portret van Louis De Naeyer, waarbij de aanwezigen werden herinnerd aan "den droeven dag waarop Louis De Naeyer aan de liefde zijner familie, aan de bewondering en dankbaarheid van zijn vrienden ontrukt werd". Hij had woorden van lof voor Thomas Vinçotte die de allegorische groep had gebeiteld.

...
Burgemeester Robert Peeters besloot zijn toespraak met de woorden dat de naam Louis De Naeyer, door dit standbeeld "met zijne onvergankelijke werken vereenzelvigd, van het ene tot het andere geslacht zal worden overgeleverd als die van een groot burger, wiens leven tot blijvend voorbeeld strekke".

...

De "Huldezang", gecomponeerd door Jas Clymans, op woorden van Raf Verhulst, werd met trompetgeschal aangekondigd.

"Lief, landelijk zoet, en toch niet ontbloot van technische kennis, vloeiende akkoorden over de ontroerde menigte; zilveren kinderstemmen zinderen het Hosanna der dankbaarheid; mannenstemmen roemen De Naeyer's vernuft" schrijft staf in de Nieuwe Gazet.

...

Josse Clymans, die de muziek van de "huldezang" schreef, en op de dag van de "onthulling van het gedenkmaal Louis De Naeyer" de dirigeerstok hanteerde, heeft gedurende vele jaren de voetsporen van De Naeyer gevolgd.

Bron: "Louis De Naeyer, een monument" (Karel De Decker, Uitg. Gemeentebestuur van Willebroek, 2005)

Onthulling van het gedenkteken

Kwam dan zaterdag 17 september 1905.

...

De plechtigheid werd door minister van Nijverheid en Arbeid Francotte en provinciegouverneur Cogels geleid. Het gedenkteken werd door Vinçotte gebeeldhouwd. Er was de gelegenheidscantate, met woorden van Raf Verhulst, op muziek van Josse Clymans, die door 1.000 Willebroekenaars werd uitgevoerd.

...

Ondanks de vele contradicties die z'n leven hebben gekleurd, is hij - voor zij die later kwamen, en ook voor deze die de fabriek momenteel runnen - een pionier van formaat geweest, waar het industriële vaartland met Willebroek als centrum, zich van meetafaan heeft aan opgetrokken.

...

Lees het volledige artikel in de Willebroekse Kronieken (zie brongegevens hieronder)

Bron: Willebroekse Kronieken ("Louis De Naeyer - Grondlegger van de industrialisatie van het Vaartland", Karel De Decker, 1985, nr. 2)

17 september 1905

Affiche waarop de inhuldiging van hde Gedenkteken ter ere van Louis De Naeyer wordt aangekondigd.

Op de affiche het programma dat die feestelijke dag zal worden gevolgd.

Zoals te lezen valt: men verwacht een stoet van de scholen van 2000 leerlingen, die zal worden gevormd in de buurt van het station - deze stoet gaat in optocht naar de plaats van inhuldiging.

Daar wordt een jubelzang uitgevoerd door 1000 mensen - de jubelzang werd gedicht door Rafaël Verhuslt en op muziek gezet door Judocus "Josse" Clymans.

De affiche werd gedrukt bij F. Thomas-Baggerman.

Bron: Willebroekse Kronieken ("Louis De Naeyer - Grondlegger van de industrialisatie van het Vaartland", Karel De Decker, 1985, nr. 2)

17 september 1905

Herdenkingskaartje voor de inhuldiging van het standbeeld van Louis De Naeyer

Bron: Th. Pauwels - Brussel

9 augustus 1905

Postkaart met een afbeelding van het gedenkteken voor Louis De Naeyer

Bron: uitg. Jos. De Maeyer - Willebroek

17 september 1905

Postkaart met de afbeelding van het monument voor Louis De Naeyer

Bron: edit. Thomas Baggerman

Op 17 september 1905 werd het standbeeld van Louis De Naeyer plechtig ingehuldigd.

Het werd opgericht vóór de crèche, op de plaats waar het nu nog staat.

Bron: "Beelden van toen", Staf Willems, uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987

Thomas-Jules Vinçotte (° Borgerhout 8 januari 1850 - + Schaarbeek 25 maart 1925)

Monument Louis De Naeyer

Thomas Vinçotte volgde eerst lessen in het atleier van Willem Geefs.

Daarna ging hij naar de Academie van Parijs.

Hij werkte voornamelijk in opdracht van de overheid en van het Belgisch vorstenhuis

...

Lees meer in de het nummer van de Willebroekse Kronieken, hieronder vermeld.

Bron:  Willebroekse Kronieken, Beelden in Willebroek, Katelijne Bogaerts - Gerda Goossens, 1991 - nr. 1

17 september 1905

Een serie foto's / postkaarten, uitgegeven ter gelegenheid van de plechtige inhuldiging van het standbeeld voor Louis De Naeyer.

Bron: H. Climan - Ruyssers, Antwerpen

Robert Peeters - de toenmalige burgemeester - hield een druk bijgewoonde redevoering.

Bron: "Beelden van toen", Staf Willems, uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987

Op 17 september 1905 werd er op de Mechelsesteenweg, vlak voor de crèche een standbeeld ter ere van Louis De Naeyer opgericht.

Benevens de vele toespraken, die uiteraard ook wierook als ondertoon hadden, werd er op tekst van R. Verhulst en naar muziek van Jos Clymans, door de leerlingen van de officiële en van de vrije scholen, een cantate vertolkt.

De vrouwelijke uitvoerders kregen een borstspeld en de mannelijke vertolkers een hanger voor hun horlogeketting, als herinnering aan de hulde.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

1906

Foto van het standbeeld in de voortuin van de crèche aan de Mechelsesteenweg.

Bron: L. Lagaert - Brussel

11 juni 1906

Herdenkingsfoto voor het standbeeld voor Louis De Naeyer, gebeeldhouwd door Thomas Vinçotte.

Bron: edit. Thomas - Baggerman

december 1906

Postkaart van het standbeeld

Bron: S.B.P.

augustus 1907

Herinnering aan het standbeeld voor Louis De Naeyer

Bron: ?

± 1907

Bloemlegging aan het standbeeld van Louis De Naeyer aande Crèche op de Mechelsesteenweg.

Vraag: wanneer juist was deze bloemlegging? kent iemand de personen op deze foto? wat was juist de gelegenheid voor deze bloemlegging? 

Bron: archief Willy Mees - Albert Mees

Postkaart uit 1908

Bron: ?

7 augustus 1910

Postkaart van het standbeeld

Bron: edit. Thomas frères et soeurs

april 1927

De crèche en het standbeeld.

Bron: Nels - Brussel

1970 - 1980

Het standbeeld van Louis De Naeyer.

Bron: ?

± 2015

Het standbeeld aan de Mechelsesteenweg.

Bron: PI-TB

± 2017

Het standbeeld, terwijl op de achtergrond de werken aan de gang zijn om de bedrijfsterreinen te saneren, en er woningen op te bouwen.

Bron: PI-TB

 ± 2017

Het hekken van de crèche (oorspronkelijk) en het standbeeld.

Bron: ?

2020

Het standbeeld aan de Thomas Vinçottestraat, en de nieuwgebouwde woningen.

Bron: