Holland - Floris I - Dirk V

28 jun: graaf Floris I van Holland wordt in Neder Hemert vermoord door een sluipmoordenaar, een handlanger van bisschop Willem van Utrecht.

Graaf Dirk V van Holland regeert (tot 1091). Hij is een zoon van graaf Floris I. Hij verliest aanvankelijk veel land aan de bisschop die het gebied wil annexeren, maar weet in 1085 zijn vroegere bezittingen te heroveren met de steun van Robrecht de Fries.

Limburg - Walram I

Rond deze tijd wordt graaf Walram I de vorst van Limburg (tot 1082).

Almoraviden

Noord Afrika en Spanje komen onder beleid van de Almoravieden (tot 1163).

Bohemen - Wratislaw

In Bohemen komt Wratislaw aan de macht (tot 1092).

Sicilië

De Noormannen veroveren Messina (op Sicilië).

Italië - Heilig Duits-Roomse Rijk - Otto I

Door de kroning van Otto I worden Noord en Midden Italië een deel van het Heilige Romeinse Rijk.

Vlaanderen - Holland

Robrecht de Fries, zoon van Boudewijn V van Rijsel van Vlaanderen (+1067), huwt met Geertruida van Saksen, de weduwe van graaf Floris I van Holland. Hierdoor krijgt Vlaanderen heel wat invloed over grote delen van de Nederlanden.

Normandië - Anselmus van Bec

Anselmus van Bec (°1033 Aosta, Lombardije) wordt prior in de geloofsgemeenschap van het Normandische Bec.

Pisa

Begin van de vernieuwingswerken aan de kathedraal van Pisa.

Neder-Lotharingen - Godfried II

Godfried II met de Baard wordt ook hertog van Neder Lotharingen. Hij is gehuwd met markgravin Beatrix van Toscane, en hij is een zoon van Gothelo I.

Bagdad

In Bagdad wordt de hogeschool van Nizamayeh (academie) gesticht. De stad zelf wordt het centrum van kunst, godsdienst en wetenschappen voor de wereld van de Islam.

Spanje - León y Castilia - Alfonso VI

Koning Alfonso VI de Moedige (°±1042 +1109 Oviedo) van León en Castilië regeert tot 1109. Hij erft de koningstitel van zijn vader. Hij ziet het als zijn opdracht om de koninkrijken van Castilië, León en Gallicië te verzoenen. Hij krijgt het enkele keren aan de stok met zijn broer Sancho II van Castilië, die hem 2 keer verslaat bij een veldslag en telkens het vertrek van Alfonso eist. Tijdens zijn bestuur wordt het karolingisch schrift ingevoerd in de Romeinse liturgie.

Vlaanderen - Boudewijn V

Boudewijn V van Rijsel van Vlaanderen (+1067) steunt de expeditie van Willem de Veroveraar naar Engeland. Deze was nl. gehuwd met Mathilda, de dochter van Boudewijn.

Hoei

Hoei krijgt stadsrechten door de keure van de Luikse prins-bisschop Theoduinus. Dit charter, dat trouwens het oudst bekende in Europa is, verleent aan de poorters het statuut van burger. Het laat toe dat de stad zich zowel sociaal als economisch ontwikkelt.

Engeland - Hastings - Harold II Godwinson - Willem de Veroveraar

Koning Eduard the Confessor overlijdt.

Koning Harold II Godwinson (°1022 +1066 Hastings) komt op de troon. Echter niet voor lang... Hij  is daarmee de laatste Angelsaksische koning.

25 sep: koning Harold II Godwinson overwint Harald III Hardradi van Noorwegen, in de slag bij Stamfordbridge.

14 okt: slag van Senlac bij Hastings, waar koning Harold II Godwinson sneuvelt in een gevecht met Willem de Veroveraar (°±1028 +1087 Rouen), de hertog van Normandië. Deze laatste maakt aanspraak op de koningskroon.

25 dec: Willem de Veroveraar (°±1028 +1087 Rouen) (uit Normandië) neemt het bewind over van de angelsaksen (tot 1087) en wordt koning gekroond in Westminster Abbey. Hiermee komt het huis van Normandië op de troon in Engeland, en weet Engeland te herenigen in een strijd die voortduurt tot 1071. Willem maakt van Engeland een feodale monarchie, en ontneemt de Engelse adel al haar bezittingen. De Engelse taal wordt vanaf nu flink beïnvloed door het Frans.

Willem de Veroveraar sticht een abdij op het slagveld van Hastings. Het hoogaltaar komt op de plek waar Harold II sneuvelde.

Vlaanderen - Henegouwen - Boudewijn VI

1 sep: Boudewijn V van Rijsel overlijdt. Boudewijn VI van Bergen (°± 1039 +1070), gehuwd met Richildis in 1051, weduwe van graaf Herman I van Bergen van Henegouwen, wordt graaf van Vlaanderen en regeert tot 1070. Door dit huwelijk ontstaat er een unie tussen Vlaanderen en Henegouwen. Ze hebben een zoon: Arnulf III de Ongelukkige. Deze verliest Vlaanderen aan zijn oom Robrecht de Fries (in 1071).

Noorwegen

Onder de opvolgers van koning Harald III Hardradi worden in Noorwegen meerdere bisdommen gesticht.

Chinese Rijk - Shen-Tsung

Het staatshoofd Shen-Tsung scheidt het burgerlijke bestuur van het militaire. Ook wordt er een volksleger gevormd. Hij blijft aan de macht tot 1085.

Neder-Lotharingen - Godfried III

Godfried met de Baard overlijdt. Zijn zoon Godfried III met de Bult volgt hem op (tot 1076). Hij is een trouwe aanhanger van het rijksgezag.

Chinese Rijk

Regeringsadviseur Wang An'she voert hervormingen door om de landbouwproductie te verhogen. Ook probeert hij om speculatie in graan tegen te gaan met de oprichting van staatsinkoopcentra, de landbouwers voordeliger leningen te bezorgen...

Afrika - Islam

Een gevolg van de handelskaravanen die de Sahara doortrekken, verspreidt de islam zich verder naar het westen van Afrika.

Chinese Rijk

Regeringsadviseur Wang An'she komt ten val omdat de conservatieve grootgrondbezitters het niet eens zijn met zijn beleid.

Klooster van Cluny - Toulouse

Willem van Champaux (tot 1121).

Odon de Lagery (°±1035 Châtillons-sur-Marne +1099 Rome) treedt in het klooster van Cluny. Hij wordt later paus Urbanus II.

Begin van de bouw van St. Sernin in Toulouse.

Schotland - Malcolm

Koning Malcolm van Schotland huwt met Margareta van Schotland (°1045 Hongarije +1093). Zij treedt op als weldoenster voor de armen.

Slag bij Kassel - Robrecht

Graaf Boudewijn II van Henegouwen, zoon van graaf Boudewijn I van Henegouwen (graaf Boudewijn VI van Vlaanderen) en Richildis. Hij regeert tot 1098 en komt om bij de 1ste kruistocht.

22 feb: Robrecht de Fries verslaat hertog Godfried, graaf van Vlaanderen. Zijn neef Arnulf III de Ongelukkige, sneuvelt in de strijd. Gevolg is dat Robrecht graaf van Vlaanderen wordt. Richildis behoudt het graafschap Henegouwen, en een zoon van haar wordt graaf van Henegouwen.

Slag bij Mantzikert

aug: definitieve strijd van de eerste kruistochten, waar Turkse Seldjuken onder leiding van Alp Arslan (°±1030 +1072) de  Byzantijnse troepen van keizer Romanus IV Diogenes verslaat. De keizer zelf wordt gevangen genomen. Het sultanaat van Rum wordt gesticht (in 1080).

Michael VIII Ducas wordt keizer van Byzantium (tot 1078). Hij is een zoon van keizer Constantijn X, en volgt zijn vader op na de nederlaag van zijn stiefvader Romanus IV.

Willem van Poitiers

Willem IX van Poitiers (°1071 +1127) wordt de eerste troubadour.

Italië

De Noormannen stichten het hertogdom Apulië, en bezetten Bari.

Anatolië

Nomadische Turken vestigen zich in Anatolië.

Spanje - León y Castilia

Leon en Castilië worden één (tot 1157), nadat Sancho II van Castilië overlijdt. Het gebied komt op die manier in handen van diens broer, koning Alfonso VI de Moedige.

Sicilië - Roger Guiscard

Roger Guiscard verovert Sicilië en wordt er graaf (1072-1101). De Noormannen veroveren Palermo (op Sicilië).

Paus Gregorius VII

Paus Gregorius VII (°±1020 Toscane +1085 Salerno) (tot 1085). Hij was voordien bekend onder de monniksnaam Hildebrand, en is een benediktijner. Hij ijvert voor het celibaat van de geestelijken, voor de vrijheid van de kerk, het vrij begeven van de kerkelijke ambten. Hij komt in dienst van paus Gregorius VI en wordt hofadviseur van paus Alexander II. De laatste volgt hij op. Door het laatste komt hij in conflict met keizer Hendrik IV. In 1077 ontheft de paus de keizer uit de kerkban.

Investituurstrijd

Keizer Hendrik IV van Duitsland begint de Investituurstrijd.

Kroatië - Byzantijnse Rijk

Demetrius Zvonimir onttrekt Kroatië aan het Byzantijnse juk. Hij blijft aan de macht tot 1089.

Vastensynode

Paus Gregorius VII verbiedt het huwelijk van priesters. Hij is ook van plan op aan het hoofd van een leger westerse ridders, ten strijde te trekken om de oosterse christenen te gaan verdedigen. Hij wil op die manier het Heilig Graf bevrijden, en een aanzet geven tot de hereniging van de Roomse en de Griekse kerk.

Santiago de Compostela

Begin van de bouw van de kathedraal in Santiago de Compostela.

Investituurstrijd

Paus Gregorius VII verbiedt elke investituur van bisschoppen en abten, door vorsten (of leken in het algemeen). Dit leidt tot een conflict tussen de paus en de Duitse koningen, met de Investituurstrijd als gevolg. Gregorius VII dreigt ermee om keizer Hendrik IV in de ban te slaan.

Utrecht - Koenraad

Pasen: Koenraad wordt bisschop van Utrecht (tot 1099). Hij steunt Hendrik IV blindelings in de Investituurstrijd, en bekrachtigt dit door zijn uitspraken (banvloek) die tegen paus Gregorius VII gericht zijn. Uiteindelijk laat hij zich pas in 1085 tot bisschop wijden. Bisschop Willem van Utrecht betuigt trouw aan koning Hendrik IV van Duitsland, net voor het begin van de  Investituurstrijd.

jun: kort daarna overlijdt de bisschop.

Utrecht - Vlaanderen

Na het overlijden van de bisschop, kost het graaf Robrecht de Fries van Vlaanderen en graaf Dirk V van West-Friesland weinig moeite om het bisdom Utrecht te veroveren.

Neder-Lotharingen

Hertog Godfried met de Bult van Neder-Lotharingen wordt vermoord. Koenraad, de zoon van keizer Hendrik IV van Duitsland, wordt op 2-jarige leeftijd hertog van Neder Lotharingen.

Ghana (Afrika)

Islamitische Almoraviden uit Marokko veroveren het koninkrijk Ghana. Het gebied is gegeerd vanwege de aanwezigheid van goud, en het winnen van zout.

Synode van Worms

Keizer Hendrik IV van Duitsland verklaart het pauselijk ambt van Gregorius VII vervallen. Op zijn beurt excommuniceert de paus keizer Hendrik IV. Ook de andere Duitse koningen volgen in de excommunicatie.

okt: op de Vorstendag van Tribur besluiten de Duitse vorsten om hun koning Hendrik af te zetten, als de ban niet gauw wordt opgeheven.Begin van de Investituurstrijd tussen keizer Hendrik IV en de paus (tot 1254).

Hendrik IV en de Duitse bisschoppen zetten de paus af.

Kroatië - Zvonimir

Demetrius Zvonimir wordt koning van Kroatië (tot 1089).

Polen - Olselaw II

Oleslaw II wordt tot koning gekroond.

Spanje - Aragon - Pamplona

Pamplona wordt geregeerd door Aragon (tot 1134).

Utrecht

Keizer Hendrik IV annexeert alle bezittingen van markgraaf Egbert II van Friesland van Brunswijk. Het graafschap Staveren schenkt hij aan Utrecht.

Hongarije - Ladislaus I

Koning Ladislaus I van Hongarije (°1040 +1095), komt aan de macht (tot 1095). Hij zorgt voor een verbond met Kroatië. Tijdens zijn bewind verstevigt hij de positie van de kerk.

Italië - Mathilde van Toscane

25-28 jan: markgravin Mathilde van Toscane (°1046 +1115), steunt paus Gregorius VII, die in haar burcht in Canossa keizer Hendrik IV van Duitsland van de excommunicatie ontheft, door boetedoening van de keizer in Canossa (de Canossa gang). De keizer wordt afgezet, omdat de Duitse vorsten niet geloven in een voordelige beslissing van de paus. De keizer wordt vervangen door tegenkeizer Rudolf van Schwaben.

Heilig Duits-Roomse Rijk - Rudolf

Rudolf van Schwaben wordt tegenkoning in het Heilige Romeinse Rijk (tot 1081). In het Duitse Rijk breekt een burgeroorlog uit (tot 1080).

Spanje - Alfonso VI

Koning Alfonso VI de Moedige (°±1042) van León en Castilië roept zich zelf uit tot keizer van Spanje. Santiago de Compostella - de pelgrimsroute komt mee tot stand dank zij de steun van koning Alfonso VI de Moedige.

Byzantium

Keizer Michael VIII Ducas wordt onttroond door Nicephorus, en brengt de rest van zijn leven door in een klooster.

Normandië - Anselmus van Bec

Anselmus van Bec (°1033 Aosta, Lombardije) wordt abt van de geloofsgemeenschap van het Normandische Bec.

Italië - Odon de Lagery

Odon de Lagery (°±1035 Châtillons-sur-Marne +1099 Rome) wordt aangesteld als kardinaal-bisschop van Ostia. Hij wordt later paus Urbanus II.

Frankenrijk - Abélard

Pierre Abélard (°1079 Le Pallet, Nantes +1142), Frans filosoof en schrijver. Hij levert baanbrekend werk voor de scholastiek, en is de grondlegger van de dialectische methode. Hij doceerde filosofie in Melun, Corbeil en Parijs. Hij schrijft o.a. "Sic et non" (Ja en Neen).

Polen

Boleslaw II wordt door zowel de geestelijkheid als door wereldlijke leiders van de troon verdreven.

Denemarken - Knut IV

Koning Knut (of Knoet of Kanut) IV de Heilige van Denemarken regeert (tot 1086). Hij is de vader van Karel de Goede.

Toulouse - Chanson de Roland

Men bouwt de Saint Serninkerk in Toulouse (tot 1120). Rond deze tijd wordt de "Chanson de Roland" geschreven. Dit zal later worden vertaald naar het Middelnederlandse "Roelandslied".

Slag bij Hohenmölsen

Rudolf van Schwaben wordt geveld in de strijd bij Hohenmölsen, wat meteen het einde betekent van de burgeroorlog.

Paus Gregorius

Paus Gregorius spreekt voor de tweede keer de ban uit over keizer Hendrik. Deze benoemt op zijn beurt Wibert van Ravenna als tegenpaus.