Romeinse Rijk

Keizer Probus (°±232 +herfst 282 vermoord) trekt voor het eerst en 4 jaar na zijn instelling als keizer Rome binnen. Het is zijn eerste bezoek aan de stad.

Probus zal uiteindelijk door zijn eigen mensen vermoord worden.

Romeinse Rijk

Gallië - Romeinse Rijk

Opstandjes tegen de Romeinse bezetter.

Christendom

7 dec: Paus Eutychianus overlijdt.

17 dec: hij wordt opgevolgd door paus Cajus (°Dalmatië +Rome 22 april 296).

Romeinse Rijk - Perzische Rijk

Carus verslaat de Perzen. De strijd duurt tot 284.

Romeinse Rijk

Na het verdacht overlijden van keizer Marcus Aurelius Carus (±230 +zomer 283), worden de broers Marcus Aurelius Carinus (°±250 +juli 285) en Marcus Aurelius Numerianus (°±253 +november 284) keizers van het Romeinse Rijk.
Carus werd dood terug gevonden in zijn tent.

Romeinse Rijk - Carus - Diocletianus

Carus en zijn zoons worden vermoord.

24 nov: Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) wordt uitgeroepen tot keizer Diocletianus.

Hij voert grote hervormingen door in het Romeinse Rijk, en probeert hiermee een deel van het bestuur te decentraliseren. Hij is de grondlegger van het dominaat, met een absolute macht van de keizer. Hij delegeert de verantwoordelijkheid aan mede-keizers. Dit betekent het begin van de periode van het Gedeelde Rijk (tot 476), waarin zowel op politiek als op economisch vlak meer stabiliteit wordt bereikt.

Gallië - Romeinse Rijk - Maximilianus

Maximilianus strijdt met goede gevolgen voor de Romeinen in de provincie Belgica. Deze wordt in twee gesplitst. Het westelijk deel krijgt de naam Belgica Secunda, terwijl Germania Inferior wordt hernoemd naar Germania Secunda.

Britannia - Romeinse Rijk

Marcus Aurelius Mausaeus Carausius (+293) wordt belast met de bestrijding van de Frankische en de Saksische piraten op het Kanaal. Hij stelt een Romeinse vloot samen.

Romeinse Rijk - Diocletianus

Keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) heerst alleen over Rome, na het overlijden van Carinus.

Gallië - Romeinse Rijk - Carausius

Marcus Aurelius Mausaeus Carausius (+293) roept zichzelf uit tot (mede-) keizer van Rome en voert het bewind over Brittannië. Hij is een Menapiër die afkomstig is uit Belgisch Gallië.

Romeinse Rijk - Diocletianus - Maximilianus - Galerius - Constantinus

Keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) heerst als autocraat over het rijk. Hij benoemt zijn vriend Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius (°Sirmium ±250 +juli 310 zelfmoord) tot mede-regent.

Franken - Romeinse Rijk - Carausius

De Franken bezetten de gebieden tussen de Rijn- en de Scheldemonding. De legers van keizer Maximianus verslaan echter de piraten en onderwerpen hun koning Gennobaudes.

Romeinse Rijk

Keizer Diocletianus verhuist naar zijn paleis in Nicomedia.

Gallië - Romeinse Rijk - Saksen - Carausius

De Menapiër Carausius wordt door de Romeinen belast om de Saksische zeerovers te bestrijden, en op die manier hun invallen en roverijen op de kusten van België en Noord Frankrijk te voorkomen. Het gevolg is echter dat Carausius zelf begint te regeren in het gebied, en ook in Groot Brittannië.

Daarop trekken de Romeinse legioenen van keizer Maximianus naar Gallië om Carausius opnieuw te onderwerpen. Vruchteloos.

Perzië - Christendom

Sjah Bahram II van Perzië begint met de vervolging van de christenen in zijn land.

Romeinse Rijk

Keizer Constantius I Chlorus (°31 maart 250? +25 juli 306) huwt met Flavia Maximiana Theodora, de stiefdochter van mede-keizer Maximianus (°Sirmium ±250 +juli 310 zelfmoord).

Franken - Romeinse Rijk

De Franken beheersen nu volledig het Scheldegebied, ook al proberen de Romeinen hen daarin te beperken.

Chinese Rijk

17 mei: keizer Sima Yan (°236 +17 mei 290) van het Chinese Rijk overlijdt. Er breekt een opvolgingsoorlog uit.

Chinese Rijk

Het noorden van China valt opnieuw uiteen in tal van kleine staatjes (tot 306).

Egypte - Alexandrië

In Alexandrië breekt een opstand tegen de Romeinen uit, die echter makkelijk onderdrukt wordt. Keizer Diocletianus laat de biblitiotheek van Alexandrië in brand steken.

Keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) laat een triomfzuil oprichten bij deze gelegenheid.

De keizer sluit een verdrag met Axum en met Nubië.

Midden Amerika - Mayacultuur

In midden Amerika wordt een monument opgericht, waarop de oudst-teruggevonden Maya-inscripties staan. Dit is het begin van de klassieke periode in de cultuur van de Maya's.

Egypte - Alexandrië

Keizer Diocletianus laat de biblitiotheek van Alexandrië in brand steken.

Midden Amerika - Mayacultuur

In Midden-Amerika in de regenwouden wordt het oudst-teruggevonden monument gemaakt, waarop Maya-inscripties staan. De inscripties lijken op hiëroglyfen. Hiermee begint de klassieke periode van de Maya-cultuur.

Kloosterorde - Pachomius

Geboorte van Pachomius (°292 +346). Hij sticht later het eerste klooster, met de bedoeling om de monniken de volkomenheid te doen bereiken door strenge onthouding.

Franken - Genobaudes

De Frankische koning Genobaudes vestigt zich in de streek waar nu de Betuwe is.

Gallië - Carausius - Allectus

De legers van Constantius I Chlorus veroveren Boulogne op de Britten. Daarmee verliest Carausius alle gebieden in Gallië.

Marcus Aurelius Mausaeus Carausius (+293) wordt vermoord door Allectus (+296) - zijn minister van Financiën. Allectus volgt Marcus Aurelius Carausius op als Romeins heerser over Britannia.

Perzische Rijk

In het Perzische rijk wordt sjah Varahran II opgevolgd door sjah Varahran III.

Vlug daarna wordt Narses de heerser over het Perzische rijk.

Romeinse Rijk - Diocletianus - Maximilianus - Galerius - Constantinus

Keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) en Maximianus (°Sirmium ±250 +juli 310 zelfmoord) heersen over het rijk.

11 mar: ze benoemen 2 opvolgers - de gardeprefecten Galerius en Constantinus Chlorus. Zo ontstaat er een tetrarchie of viervorstendom. Het Romeinse Rijk wordt verdeeld in een oostelijk en een westelijk deel. Het rijk wordt als volgt verdeeld:

* Diocletianus krijgt het Oosten van het rijk toegewezen, de prefectura Oriens, met hoofdstad Nicomedia (nu: Izmit in het noorden van Turkije aan de Zwarte Zee)

* Maximiianus ontfermt zich over Italië en over Afrika, de prefectura Italia met hoofdstad Mediolanum (nu: Milaan)

* Constantius I Chlorus bestuurt Brittannië, Gallië en Spanje, de prefectuur Gallia, met hoofdstad Augusta Treverorum (nu: Trier)

* Galerius krijgt Griekenland, Illyricum en Macedonië onder de hoede, de prefectuur Illyricum met hoofdstad Sirmium (nu: Sremska Mitrovica in Servië)

Franken - Romeinse Rijk

Rooms onderkeizer Constantius Chlorus, regerend over het westen van het Romeinse Rijk, verslaat de Franken.

Romeinse Rijk

Keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) geeft opdracht om recht tegenover Aquincum (nu: Pest) de plaats Contra-Aquincum (nu: Boeda) aan te leggen. Uit beide vestigingen ontstaat later Boedapest.

Egypte

Egypte wordt bestuurd door pretendent Achilleus. De Egyptenaren komen echter tegen hem in opstand. Als vergelding worden de steden Busiris en Koptos met de grond gelijk gemaakt.

Romeinse Rijk

Op bevel van keizer Diocletianus (°Salonae Dalmatië ±22 december 242 +Spalatum 3 december 316) moeten de Carpen nu naar Moesië. Hierdoor ontstaat een grens tussen het Romeinse Rijk en dat van de Goten.

Brittannië

De Britse legers van Allectus (+296) worden in Britannia verslagen door de legioenen van Constantius I Chlorus (°31 maart 250 ? +25 juli 306). Hierdoor wordt Britannia opnieuw ingelijfd bij het Romeinse Rijk.

De Picten vallen opnieuw binnen in het Britse Rijk, langs de muur van Hadrianus.

Christendom

Paus Marcellinus I (+Rome 304) volgt paus Caius (°Dalmatië +Rome 22 apr 296) op.

Egypte

Keizer Diocletianus slaat nu defintief de opstanden in Egypte en Alexandrië neer.

De keizer versterkt de legers door van 1  naar 6 aanwezige legioenen in Egypte te gaan. Wel geeft hij de zuidelijke provincies van Egypte op, waardoor de grens van het rijk nu in Aswan komt te liggen.

Perzische Rijk - Armenië

De Perzen maken gebruik van de aandacht van de Romeinen voor Egypte en Alexandrië, om Armenië aan te vallen.

De Romeinse keizer komt met zijn legers Caesar Galerius in Armenië ter hulp, en ze weten de Perzen te verslaan.

Galerius slaagt er zelfs in om de Perzische hoofdstad Ctesifon te veroveren.

Franken - Romeinse Rijk

De gevolgen van de hervormingen van keizer Diocletianus voor onze gebieden, betekenen dat Gallië in 14 provincies en 2 diocesen wordt onderverdeeld: Trier en Wenen. De provincie Belgica wordt in twee gesplitst:

* Belgica Prima = het zuidoosten met hoofdstad Augusta Treverorum (nu: Trier)

* Belgica Secunda = het westen met hoofdstad Durocortorum (nu: Reims)

Civitas Tungrorum heeft als hoofdstad Atuatuca Tungrorum (nu: Tongeren) en behoort tot de provincie Germania Secunda.

Brittannië

De Picten worden voor het eerst vernoemd als volk in Noord Brittannië.

Romeinse Rijk - Perzië

Vrede van Nisibis: tussen Rome en Perzië wordt een vredesverdrag gesloten, dat 40 zal stand houden. Het verdrag wordt ondertekend door koning Narses van de Sassaniden, en (later) ook door keizer Galerius (in opdracht van zijn schoonvader, keizer Diocletianus). De hoofdstad Ctesifon wordt teruggegeven aan de Perzische koning Narses.

Romeinse Rijk - Bestuursdistricten

Het Romeinse Rijk wordt heringedeeld in 12 bestuursdistricten of diocesen. Elke diocees komt onder toezicht van een dioceesbestuurder of vicarius. Een verdere onderverdeling leidt tot het ontstaan van 101 provincies.

Het Romeinse Rijk wordt nu een absolute monarchie, met een "godkeizer" aan het hoofd. Hij "bezit" de onderdanen. De ambachtslieden worden verplicht de verzorging van het leger op zich te nemen. Ook moeten ze zich verenigen in vakorganisaties (corporationes).

Germanen - Romeinse Rijk

Onderkeizer Constantius I Chlorus brengt kleine groepen Germaanse "boerensoldaten" naar het zuiden van het rijk (tot 306). Zij worden daar ingeschakeld bij de verdediging van de zuidelijke grenzen van het Romeinse rijk.

Armenië

Koning Trdat III komt in Armenië op de troon.

Franken - Romeinse Rijk

De legers van keizer Constantius I Chlorus verslagen de Alemannen in de slag van Langres.

Romeinse Rijk

Men begint te bouwen aan de thermen (of badhuis) van Diocletianus. In 306 zullen de thermen in gebruik genomen worden.

Midden Amerika (huidige Mexico)

De stad Teotihuacan - gelegen ten noordoosten van het huidige Mexico City - kent zijn grootste bloei op economisch, cultureel en religieus gebied. De stad heeft een oppervlakte van 20 km², en er zijn 150.000 inwoners.