Emiel Vanderveldestraat

WILEMVDV_000

Naamgeving

Informatie

In oktober 1930 genoemd naar Emiel Vandervelde, Belgisch socialistisch staatsman en publicist. Hij werd op 25 januari 1866 te Elsene geboren en overleed er op 27 december 1938.

Hij trad zeer snel op de voorgrond van zijn partij. De "Verklaring van Quaregnon" (1894) kwam volgens zijn ontwerp tot stand, terwijl de strijd om het enkelvoudig algemeen kiesrecht onder zijn leiding werd ingevoerd.

Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog kreeg hij de titel van Minister van State en werd aldus eerste Europese socialist in een oorlogskabinet opgenomen.

Hij beheerde het departement van Justitie (1918-1921) en bracht als zodanig de uitzonderingswet inzake huishuur, de afschaffing van art. 310 van het strafwetboek, de alcoholwet en hervormingen van het gevangeniswezen tot stand.

Hij was meermaals minister maar trad af in januari 1937 wegens meningsverschillen met betrekking tot de Spaanse burgeroorlog.

Hij is jarenlang onbetwiste voorman van de Belgische Werkliedenpartij geweest, die een aanzienlijk aantal sociale en politieke studies achterliet, die hem als neo-marxistisch theoreticus van het socialisme een aparte plaats deden verwerven (Winkler Prins Encyclopedie, 1953).

Het tracé van de Emiel Vanderveldestraat is zeer oud. Ze is eeuwenlang als Peperstraat bekend geweest, wat op een middeleeuwse straatnaamgeving duidt. P.J. Meertens meent dat de crudenaren of crudenieren, die aanvankelijk handelaars in kruiderijen en specerijen waren, en later naar de verkoop van keukenbenodigdheden overschakelden, geen straten naar zich genoemd hebben gezien.

Toch heeft men wel gemeend dat Peperstraten, die in Nederland zowel als in Vlaanderen talrijk voorkomen, op de aanwezigheid van een kruidenierswinkel in de vroegere of de latere betekenis zouden wijzen, vermits peper dan het kenmerkend artikel van deze winkel zou zijn geweest.

Een andere opvatting is dat ze naar de een of andere Peperweide of Peperkamp leiden, waar de peperwortel verbouwd werd (Middeleeuwse en moderne straatnaamgeving, P.J. Meertens, 1953).

In 1685 liep de grens tussen de parochies Tisselt en Willebroek tot aan de Peperstraat boven Kreweg, dit is binnen de vroegere gemeente Willebroek (J. Verbesselt, Het parochiewezen in Brabant, tot het einde van de 13e eeuw, deel IX blz. 26, 1969).

In 1681 heeft men het over "'t Cortlandhecken aan de Peperstraat" (RA Antwerpen, nr 4213, notaris Joachim Van der Veken, 16-6-1681) en in 1707 wordt "het Slijckblock langs de Peperstraat" vermeld (RA Antwerpen, notaris Antoon Van der Veken, 15-6-1707).

In een van 7 juli 1740 daterende akte omtrent de verpachting der tienden door de pastorij, komt de Peperstraat als achtste wijk ter sprake "... te beginnen aan het kapelleken van den Bosch de beke in en de Peperstraat tot Philip Verbruggen" (RA Antwerpen, nr 4098, notaris Jan De Cock). De Peperstraat was in die tijd de verbindingsweg over Kreweg, Pullaar, Echelpoel en Kalfort, naar Puurs.

In een akte van 1751 wordt de Peperstraat gesitueerd, liggende ten zuiden van de Hooge Heyde, met in het noorden, gelijklopend met de Peperstraat, de Cortlandstraat.

In de "Rangschikking der Wegen", zoals deze in 1821 officieel werd vastgelegd, is er sprake van de Peperstraat, die "... communicatie geeft met de Gloyestraat en de Palinckstraat" en die "... begint aan de Palinckstraet en eyndigt op de heiligt van de brugge over de Bosch Beeck op Creweeck".

Op 26 maart 1824 besluit men de Peperstraat op te hogen (gemeenteraad).

In 1928 werd 31,81 fr betaald aan "daghueren tot het vervoeren van steengruys tot het maken van de Peperstraat" (GAW nr. 1102); en uit de nota van Josephus Vleminckx uit Willebroek blijkt dat deze op 27 augustus 1843, 14,51 fr voor "... aenkoop van zavel tot ophooging van de Peperstraat" had uitgegeven (GAW nr. 1103).

Tijdens de eerste wereldoorlog noemden de Duitsers haar "Pipperstrasse", waarna de Maatschappij voor Goedkope Woningen er in 1929 een serie huizen bouwde.

De Emiel Vanderveldestraat begint ter hoogte van de Dendermondsesteenweg en eindigt aan de Bosbeek, waar ze in het verlengde van de Glooistraat ligt.

Bron: "Geschiedenis van de Willebroekse straatnamen", samengesteld door Karel De Decker en uitgegeven door CSC Vormingswerk Willebroek in 1989.

De standplaats voor de frituur in de Emiel Vandeveldestraat wordt verpacht aan J. Croes voor het jaar 1947.

Vraag: waar juist bevond zich deze frituur?

De uitbater woont aan het Stationsplein nr. 23.

...

Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2017 - nr. 3, "Het gebeurde 70 jaar geleden", Gary Mantiers)

Sectie 1

1 - 99

2 - 50

Huizen te beginnen aan de Dendermondsesteenweg, tot aan de Gaston Fromontstraat / Camiel Huysmansstraat

Sectie 2

101 - 155

52 - 86

Huizen vanaf de Gaston Fromontstraat tot aan het kruispunt met de Jozef Wautersstraat

Sectie 3

157 - 275

88 - 160

Huizen vanaf de Jozef Wautersstraat tot op het einde van de Emiel Vanderveldestraat (begin Glooistraat)

26 mei 1942

Krantenartikel naar aanleiding van de straatnaamverandering onder bevel van de Duitse bezettere in 1942.

Bron: Gazet van Mechelen (26-05-1942, pg. 3)

±1955

Een foto gemaakt van op de watertoren. De huizen links onder op de foto staan in de Emiel Vanderveldestraat.

Daarachter ligt de wijk met de woningen gebouwd door de maatschappij voor huisvesting.

Bron: ?

±1972

Luchtfoto van het centrum van Willebroek - De Emile Vanderveldestraat loopt op de foto van midden rechts naar midden boven (onder de watertoren).

Bron: ?

1950 - 1960

Het eerste deel van de Emiel Vanderveldestraat.

Bron: ?

2010 en 2020

De huizen helemaal vooraan in de Emiel Vanderveldstraat (linkerkant) in resp. 2010 (bovenste foto) en 2020 (onderste foto).

Bron: PI-TB

± 2015
Twee foto's van het eerste deel van de Emiel Vanderveldestraat - de opnames werden gemaakt van in de buurt van de kruising met de Schoolweg.

Bron: PI-TB

De huizen tussen de Gaston Fromontstraat en de Jozef Wautersstraat (in de buurt van nrs. 137-153).

De bovenste foto dateert van net voor WO II.

De middenste foto werd gemaakt rond 2010 en de onderste foto dateert van ±2020.

Bron: ?

± 2020
Het groenpleintje in het eerste deel van de Emiel Vanderveldestraat.

Bron: PI-TB

± 2010
De huizen aan het verbrede stuk van de Emiel Vanderveldestraat, gezien vanaf de kruising met de Gaston Fromontstraat.

Bron: PI-TB

± 2010
De huizen net vóór het Sint Lutgardisinstituut (nrs. 159-167).

Bron: PI-TB

± 2020
De huizen aan het pleintje van de kruising van de Emiel Vanderveldestraat en de Acacialei.

De huizen links worden nu genummerd in de Acacialei.

Bron: PI-TB

± 2020
Huizen met nrs. 104 - 114.

Bron: PI-TB

± 2020

De huizen met de nrs. 116 tot 102 (van links naar rechts).

Bron: PI-TB