-30.. -25.. -20.. -19.. -18.. -17.. -16.. -15.. -14.. -13.. -12.. -11.. -10.. - 9.. - 8.. - 7.. - 6.. - 5.. - 4.. - 3.. - 2.. - 1.. - 0..
    0..  1..  2..  3..  4..  5..  6..  7..  8..  9.. 10.. 11.. 12.. 13.. 14.. 15.. 16.. 17.. 18.. 19.. 20..  
- 10 jaar   + 10 jaar 
1801 1811 1821 1831 1841 1851 1861 1871 1881 1891

 

1821 | 1822 | 1823 | 1824 | 1825 | 1826 | 1827 | 1828 | 1829 | 1830

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Hemiksem - Sint Bernaards

Een KB van 17 jul zet het licht op groen om de Sint Bernaardsabdij van Hemiksem om te vormen tot een correctionele gevangenis voor mannen en vrouwen. De opdracht wordt toegewezen aan Pierre Bourla, stadsarchitect van Antwerpen.

Ruisbroek - Hof ter Zielbeek

Er wordt een nieuw kasteel Hof ter Zielbeek gebouwd op een heuvel in het oude domein. Het zal pas af zijn in 1829.

  1821

Duitsland - von Weber - von Helmholtz - Kneipp

Van Carl Maria von Weber (°Eutin Holstein 18 nov 1786 +Londen 5 jun 1826), Duits componist, wordt in Berlijn "Der Freischütz" in première opgevoerd.

Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz (°Potsdam 31 aug 1821 + Berlijn 8 sep 1894), Duits fysioloog en fysicus, die verdienstelijk werk levert door het toepassen van fysische methodes voor fysiologisch onderzoek.

Sebastian Anton Kneipp (°Stephansried 17 mei 1821 +Wörishofen 17 jun 1897), Duits pastoor die onderzoek doet naar natuurlijke geneeswijzen. Hij stelt o.a. voorschriften samen voor kuren met koud water.

Frankrijk -

Champollion - Flaubert - Raynouard

Jean François Champollion (° 23 dec 1790 Figea +5 mar 1832 Parijs) ontcijfert de Egyptische hiëroglyfen op de steen van Rosette.

Gustave Flaubert (°1821 +1880), Frans romanschrijver, aanhanger van het romantiserend naturalisme. Bekendste werk o.a. "Madame Bovary".

François-Juste-Marie Raynouard geeft een verzameling troubadourpoëzie uit, die hij verzamelde sinds 1816.

Griekenland - Osmaanse Rijk

Onafhankelijkheidsoorlog, gevoerd door Griekenland tegen Turkije (tot 1829).

Indonesië - Palembang

Hendrik Merkus baron de Kock  (°Heusden 25 mei 1779 +Den Haag 12 april 1845) leidt een 2de expeditie naar Palembang. De sultan wordt gevangengenomen.

Oostenrijk - von Metternich

Vorst Klemens von Metternich (°1773 +1859), Oostenrijks staatsman, wordt staatskanselier van Oostenrijk, en voert een reactionair beleid (tot 1848).

Rusland - Dostojevski

Fjodor Dostojevski (°30 okt 1821 Moskou +28 jan 1881 Sint Petersburg), romanschrijver die een scherpe ontleding maakt van de Russen.

Suriname - Antillen

Generaal Van den Bosch maakt een inspectiereis naar de Nederlandse Antillen en Suriname. Hij voegt beide landen samen onder leiding van één gouverneur die in Paramaribo zetelt, en verklaart Willemstad tot vrijhaven.

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Oppuurs - Snoy

Philip Ghislain Snoy krijgt de titel van baron, en mag die overdragen op al zijn afstammelingen. Hij mag aan de titel ook "et d'Oppuers" toevoegen. De laatste titel mag alleen op de eerste mannelijke nakomelingen worden overgedragen. Philip Ghislain Snoy d'Oppuers en Maria Alexis krijgen 8 kinderen.

België - Nederland

13 dec: oprichting van de "Algemene Nederlandse Maatschappij ter Begunstiging van de Volksvlijt". Deze maatschappij ontstaat op initiatief van koning Willem I, en zal later leiden tot de "Société Générale".

Er worden maatregelen genomen tegen het bijzonder onderwijs, dat uitsluitend mag worden ingericht en gegeven mits een speciale toelating.

Staatsathenea en openbare lagere scholen worden de stelregel. In Haarlem en Lier worden normaalscholen geopend.

België - de Laveleye - English - Franck

Emile de Laveleye (°1822 +1892), Belgisch econoom. Hij schrijft "De la propriété et de ses formes primitives".

Joe English (°6 aug 1882 Brugge +31 aug 1918 Vinkem), tekenaar, eigenlijk van Ierse afkomst. Hij is vooral bekend van zijn tekeningen over het Westvlaamse front in WO I.

César Franck (°1822 +1890), Belgisch musicus, schreef pianomuziek, orgelwerken en kamermuziek.

Nederland - Amortisatiesyndicaat

Het Amortisatiesyndicaat wordt opgericht, met de bedoeling om de fondsen die bedoeld zijn om de staatsschuld te delgen, ook te centraliseren. In werkelijkheid gebruikt de koning het fonds om uitgaven te doen zonder die aan het parlement voor te leggen.

Oprichting in Amersfoort van het "Gezelschap van Jezus, Maria en Jozef", een zustercongregatie, gesticht voor onderwijs, verpleging van zieken en bejaarden.

1822

Brazilië

7 sep: Brazilië roept de onafhankelijkheid uit (van Portugal). De Braziliaanse troepen worden aangevoerd door Pedro, die met de steun van de Engelsen de Portugezen weet te verdrijven. Pedro I Alcântara (°12 okt 1798 Queluz +24 sep 1834 Queluz) wordt de eerste keizer van Brazilië.

Frankrijk - Champollion - Lissajous

14 sep: Champollion werkt aan een inscriptie uit de tempel van Aboe Simbel, waarin verwezen wordt naar farao Ramses.

Jules Antoine Lissajous (°1822 +1880), Frans natuurkundige, die baanbrekend werk verricht in zijn studiedomein optica en akoestiek. Hij bestudeert de "figuren van Lissajous", beschreven door een punt dat onder invloed staat van 2 harmonische trillingen, waarvan de beweging in verschillende richtingen gaat.

Groot Brittannië - Schotland

Koning George IV (°1762 Londen +1830 Windsor) brengt een bezoek aan Schotland. Hierdoor wordt de "Schotse ruit" in de textielwereld heel populair.

Liberia

In Afrika wordt de staat Liberia gesticht. Het wordt een kolonie voor vrijgelaten negerslaven uit de Verenigde Staten.

Mexico - Onafhankelijk

Mexico wordt een onafhankelijk keizerrijk, onder het bewind van Itúrbide. Al het volgende jaar wordt het opnieuw een republiek, die door burgertwisten zal worden verscheurd.

Oostenrijk - Mendel

Gregor Mendel (°22 jul 1822 Heinzendorf +6 jan 1884 Brno), Oostenrijks plantkundige, afkomstig uit Brno. Hij legt de "wetten van Mendel" vast: deze handelen over de kruising van planten, en de verdeling van de erfelijke eigenschappen over de nakomelingen bij hybride kruisingen.

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Bornem

Meester Goetgebuer uit Melle huurt de gebouwen van het klooster in Bornem, en richt er een kostschool voor jongens in.

Heffen - Koutermolen

De Koutermolen in Heffen wordt vernield bij een storm. Op de "Cauter" langs de steenweg op Leest wordt nog datzelfde jaar een nieuwe windmolen opgericht.

Hemiksem - Sint Bernaards

De Sint Bernaardsabdij van Hemiksem is nu een correctionele gevangenis, waar plaats is voor 1554 mannen en 457 vrouwen. De bewaking gebeurt door meer dan 100 militairen.

Heraanleg kasseibaan

Heraanleg van de baan Mechelen-Dendermonde in kassei (tot 1827).

Hingene

De herberg in de buurt van de Notelaer wordt uitgebaat door Petrus Van Houwenhove.

Sint Amands

Frans Vertongen volgt zijn voorganger op in notariaat Vertongen in Sint Amands (tot 1839).

België - Lemmens

Jakob Nikolaas Lemmens (°3 jan 1823 Zoerle Parwijs +30 jan 1881 Zemst), Vlaams musicus. Hij richt de Interdiocesane Kerkmuziekschool op in Mechelen, die nu beter bekend is als het Lemmensinstituut voor Algemeen Muziekonderwijs (in Leuven).

Nederland

In Rotterdam richt Gerhard Moritz Roentgen (°Esens 7 mei 1795 +Bloemendaal 28 oktober 1852) de "Nederlandse Stoombootmaatschappij" op, nadat hij een verbetering op de stoommachine heeft uitgevonden. De maatschappij opent in 1825 een nieuwe scheepswerf in Feyenoord.

1823

Frankrijk - Lalo

Edouard Victor Antoine Lalo (°27 jan 1823 Lille +22 apr 1892 Parijs), Frans componist. Zijn bekendste werk is de "Symphonie Espagnole".

Groot Brittannië - Scott

Sir Walter Scott (°15 aug 1771 Edinburgh +21 sep 1832 Abbotsford), Engels dichter en romanschrijver,schrijft de roman "Quentin Dunward".

Schotland - Tchad

Hugh Clapperton (°1788 +1827) ontdekt het Tsjaadmeer en dringt tot Sokoto door.

Spanje

Koning Ferdinand VII van Spanje (°1784) weet met de hulp van Franse tussenkomst de liberale constitutie van 1812 op te heffen.

USA - Monroe doctrine

2 dec: deze verbiedt de inmenging van Europese machten in de belangen van de nieuwe wereld. Elke tussenkomst van Europa in één van de Verenigde Staten van Amerika wordt als een inbreuk veroordeeld.

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Boom

Emiel Van Milton staat opgetekend als dorpsonderwijzer. In dezelfde akte is sprake van twee leraressen: Katrien Spillemaeckers en Wantje Cent. De eerste houdt zich bezig in de kleuterklas, waar echter geen meubilair staat. Enige oplossing is dat de kinderen zelf een bankje meebrengen of simpelweg op de vloer zitten.

Puurs

Clement Cutrieu (°Mechelen) wordt vrederechter in het kanton Puurs (tot 1830). Jean-Charles Van de Walle (°Gent) blijft griffier van het kanton (tot 1840).

Willebroek - Brandreglement

26 mar: de gemeenteraad verklaart zich akkoord met het brandreglement van de gemeente.

België - Nederland

11 feb: wie geen onderwijzersakte heeft, mag niet worden toegelaten als lid van het onderwijsgenootschap. De geestelijkheid mag dan weer naar eigen goeddunken leraars aanduiden.

Nederland

29 mar: de "NV Nederlandse Handelsmaatschappij" (NHM) wordt opgericht. Koning Willem investeert in deze maatschappij 4 miljoen gulden voor een periode van 20 jaar. Er wordt een dividend van 4,5 % gegarandeerd. Deze maatschappij moet er voor zorgen dat Nederland terug een belangrijke plaats inneemt in de wereldhandel. Vanaf 1830 zal de maatschappij vnl. handel voeren met Nederlands-Indië.

Eerste directeur wordt Charles Pieters. Hij wil de export naar Indië bevorderen en nieuwe exportgebieden zoeken voor de nationale producten.

Jozef Israëls (°1824 +1911), Nederlands schilder. Vooral tonelen uit het vissersleven.

Indiëvaart

Tussen Nederland en Groot Brittannië wordt een traktaat afgesloten, waarmee Groot Brittannië de toelating krijgt om op Indië te varen. Nederlandse bezittingen in Indië komen nu aan Engeland toe.

Nederland erkent ook de heerschappij van de Britten over Malakka en Singapore. Op Sumatra zal Engeland geen aanspraak maken.

Atjeh wordt onafhankelijk.

1824

Duitsland - Kirchhoff - Keulen

Gustav Robert Kirchhoff (°1824 +1887), Duits natuurkundige. Samen met Bunsen ontdekt hij de spectraalanalyse en stelt wetten op over de stroomvertakking.

De bouwwerken van Dom van Keulen worden hervat, op basis van de oorspronkelijke plannen. De werken waren rond het einde van de 13de eeuw stilgelegd. Pas in 1880 zal de Dom klaar zijn.

Frankrijk - Karel X - Dumas

Koning Karel X regeert (tot 1830). Hij is een kleinzoon van Lodewijk XV. Door zijn conservatieve houding wekt hij veel onvrede op.

Alexandre Dumas Fils (°1824 +1895), schrijver. O.a. bekend om zijn roman "La Dame aux Camélias".

Rusland - USA / Canada

Russische expediteurs trekken het achterland van Alaska en Noord Canada door, en ontdekken de rivieren: Kuskokwim, Nushagak, Yukon en Koyukuk.

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Klein-Brabant

5 feb: grote overstroming door een bres in de Rupeldijk – grote delen van Hingene Nattenhaasdonk verdwijnen voorgoed. De dorpskern wordt verplaatst naar Wintam. De parochie Sint Margaretha verhuist van Nattenhaasdonk naar Wintam. Het wiel van het Eikenbroek ontstaat. Ook de Bayaertsdijk tussen Bornem en Bornem-Sas breekt door.

Bornem - Klooster

23 apr: het klooster van Bornem wordt verkocht door pater Procter aan Philip Storms - een makelaar uit Deurne - voor 16.000 franken. Tot dan was het klooster gedurende 167 jaar bewoond door Engelse Dominicanen.

Liezele

Petrus Jacobus Maes (°1789 Puurs) wordt gemeentesecretaris van Liezele (tot 1832).

Lippelo

Joannes Nuten (°1797 Lippelo +1846) wordt gemeentesecretaris van Lippelo (tot 1846).

Ruisbroek

Petrus Joannes De Pauw (°10 sep 1782 Ruisbroek +5 mar 1865 Ruisbroek) wordt burgemeester van Ruisbroek (tot 1863).

Rumst

Joannes Baptist Verbruggen wordt pastoor van Rumst (tot 1836).

Weert

Petrus Van Breedam (°1794 Blaasveld) wordt gemeentesecretaris van Weert (tot 1853). Zijn voorganger was Augustin Cammaert (°1781 Sint Amands).

België - Leuven

14 jun: in Leuven wordt het Collegium Philosophicum opgericht. Dit is een staatsschool voor priesteronderricht, die door alle priesterstudenten moet worden gevolgd.

Nederland- Hol - van Vlissingen

Frederik der Nederlanden (°1797 +1881) huwt met prinses Louise, de dochter van koning Frederik Willem III van Pruisen.

Richard Hol (°1825 Amsterdam +1904 Utrecht), Nederlands musicus. Hij schrijft o.a. de opera "Floris V" en koorballades, waaronder "De vliegende Hollander".

Paul van Vlissingen sticht de "Amsterdamse Stoombootmaatschappij". Twee jaar later zal hij deze uitbreiden met een machinefabriek, en in 1845 gaat hij ook spoorwegmateriaal fabriceren.

1825

Duitsland - Erlenmeyer - Lasalle

E. Erlenmeyer (°1825 +1909), Duits scheikundige. Hij ontwerpt de kegelvormige glazen kolf met platte bodem, die in laboratoria gebruikt wordt.

Ferdinand Lasalle (°1825 +1864), Duits staatsman en econoom. Hij ontwerpt de "ijzeren loonwet", waarbij wordt bepaald dat in een kapitalistisch systeem het arbeidsloon niet hoger mag worden dan de minimumkosten voor levensonderhoud. Hij schrijft o.a. "Das System der erworbenen Rechte" en sticht een arbeiderspartij.

Frankrijk - Garnier - Lavigerie

Charles Garnier (°1825 +1898), Frans architect die later de Opera van Parijs ontwerpt.

Charles Martial Lavigerie (°1825 +1892), Frans kardinaal en later aartsbisschop van Algiers. Hij sticht de Witte Paters en de Witte Zusters van Afrika.

Groot Brittannië -

Spoorweg - Stevenson - Huxley

27 sep: de eerste spoorweg ter wereld wordt in gebruik genomen. Op de spoorlijn tussen Stockton-on-Tees en Darlington zal een stoomtrein steenkool vervoeren. De locomotief werd door George Stephenson (°8 jun 1781 Wylam-on-Tyne +12 aug 1848 Chesterfield) ontworpen, en krijgt de naam "Rocket". Deze locomotief kan tot 5 maal zijn eigen gewicht voorttrekken met een snelheid van max. 30 km per uur.

Thomas Henry Huxley (°1825 +1895), Engels natuuronderzoeker en darwinist.

Indonesië - Palembang

Palembang komt onder rechtstreeks gezag van Nederland.

Java-oorlog

Tot 1830 wordt een felle strijd gevochten in Java. Onder leiding van Diponegoro en onderbevelhebber Sentot (Javaanse adel) wordt gestreden tegen de invloed en verboden van het Nederlandse gouvernement. De oorlog loopt ten einde als Diponegoro gevangen genomen wordt, en een nieuwe regering wordt samengesteld.

Rusland - Nicolaas I

Tsaar Nicolaas I Pavlovitsj (°Tsarskoje Selo / Sint-Petersburg 6 juli 1796 +Sint Petersburg 2 maart 1855).

USA - President Adams

John Quincy Adams (°11 jul 1767 Braintree MA +23 feb 1848 Washington) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1829).

Zwitserland - Meyer

Conrad Meyer (°1825 +1898), Zwitsers schrijver. Hij creëert lyriek en historische novellen (o.a. "Die Versuchung des Pescara").

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Blaasveld

Nieuwe windmolen aan de Mechelsesteenweg in Blaasveld, van Elisabeth Boelpaep (weduwe Van Breedam).

Bornem

Petrus Van Breedam (°1794 Blaasveld) wordt gemeentesecretaris van Bornem (tot 1853).

België - Kanaal naar Charleroi - Gramme

Het kanaal Brussel - Charleroi wordt gegraven.

Zénobe Gramme (°1826 +1901), Belgisch elektrotechnicus. Hij vindt in 1869 de "ring van Gramme" uit. Deze bestaat uit een weekijzeren ring die met koperdraad omwikkeld is. Deze ring draait tussen de polen van een vaste magneet, en wekt daardoor gelijkstroom op.

Nederland - KMA

Oprichting van de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda, waar men de opleiding tot beroepsofficier kan volgen.

1826

Duitsland - Ohm

Georg Simon Ohm (°16 mar 1787 Erlangen +7 jul 1854 München), Duits natuurkundige, ontdekt de wet van Ohm:"de stroom in een geleider is gelijk aan het potentiaalverschil tussen de uiteinden van de geleider, gedeeld door de weerstand van de geleider".

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Boom - Den Brandt

De windmolen op Den Brandt in Boom wordt verhuurd door M. Aerts, grondeigenaar in Anderlecht, aan Frans Verelst, molenaar in Waarloos. M. Aerts is gehuwd met Helena De Proost (die in 1834 nog altijd eigenaar is van de molen).

Op de Antwerpse Steenweg in Boom wordt een gendarmerie gebouwd.

Liezele - Schemelbertmolen

De  watermolen op de Molenbeek of  Schemelbertmolen brandt voor een tweede keer af, maar wordt heropgebouwd.

Puurs - Kasteel Coolhem

Josephus Van den Nieuwenhuyzen overleed in 1823 en nu worden zijn goederen verdeeld onder zijn kinderen. Het kasteel Coolhem komt toe aan zijn zoon Josephus Hubertus Van den Nieuwenhuyzen. De gebouwen hebben heel wat schade geleden bij de overstroming van 1820, en Josephus Hubertus is niet in staat de gebouwen te laten herstellen. Hij verkoopt de refugie aan Paulus Wauters uit Brussel.

Ruisbroek - Overstroming

Rond 18 mar: Ruisbroek overstroomt door de breuk van een binnendijk, nl. de Zielbeekdijk. De bres wordt nog dezelfde dag hersteld, maar de schade is toch groot.

Willebroek - Louis De Naeyer

3 dec: Louis (Karel Lodewijk) De Naeyer (°03 dec 1827 Lebbeke +16 feb 1902 Willebroek) wordt in Lebbeke geboren. Hij is het 5de kind van Joannes Josephus Franciscus De Naeyer (°1781 Herfelingen +1843 Lebbeke) - maalder en timmerman - en Joanna Michiels (°1791 Lebbeke +1849 Lebbeke). In het gezien waren in totaal 5 kinderen. Naast Louis was er nog Pieter Frans (°1813), Ursula (°1816), Jan (°1819) en Vincent (°1824). Louis was dus de jongste.

België - Nederland

Officiële opening van het kanaal Gent-Terneuzen. Het zeekanaal verbindt de haven van Gent met de Westerschelde, en is ongeveer 32 km lang.

België - Delvaux - De Coster

Onder invloed van Lammenais wil men daar het liberale anti-clericalisme opgeven. Aanhangers van de strekking zijn o.a. Sylvain Van de Weyer, Jean-Bathiste Nothomb, Firmin Rogier, Charles Rogier, Joseph Lebeau en Louis De Potter. In andere steden wordt dit voorstel door katholieken en liberalen instemmend onthaald.

21 mar: Paul Louis Isidore Delvaux (°1801 +1880), Belgisch advocaat, roept in de krant "Mathieu Laensbergh" op tot verzoening van de liberalen en de katholieken. Hij vertegenwoordigt de jong-democraten, die vaak een opleiding genoten aan de universiteit van Luik. Zijn oproep is vooral gericht tegen minister van Justitie Van Maanen.

17 aug: een concordaat afgesloten tussen de paus en koning Willem I schaft het Collegium Philosophicum af. De toepassing van het concordaat wordt echter verdaagd.
De katholieken zijn zwaar ontgoocheld.

Charles de Coster (°1827 München +1879 Elsene), schrijver. Hij is vooral bekend om de "Légende d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak".

Kolonisatierapport

Commissaris-generaal Leonard Pierre Joseph burggraaf du Bus de Gisignies (°Dottenijs  28 februari 1780 +Oostmalle 31 mei 1849)  beweert dat Nederlands-Indië aan de Nederlandse staat alleen maar veel geld kost, vooral om opstanden neer te slaan of voor militaire veroveringsacties. Een oplossing om het land rendabel te maken bestaat er in op grote percelen woeste grond aan particulieren in erfpacht te geven.

1827

Groot Brittannië - Hunt - Walker

William Holman Hunt (°1827 +1910), Engels schilder. Met Rossetti en Millais sticht hij de school van de Prerafaëlieten.

John Walker vervaardigt in Engeland de eerste lucifer die kan worden aangestoken door wrijving op schuurpapier.

Italië - Volta

Eerste batterij (Volta).

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Breendonk

5 jul: bij een fel onweer wordt de standaardmolen op de Reyweg (nu Schaafstraat) in Breendonk vernield. Ter vervanging wordt in Gent een windmolen aangekocht (de "Keyser van Gent") en overgebracht naar Breendonk. Bouwheer is Melchior Nuten.

Men begint te bouwen aan de nieuwe school van Breendonk.

Wintam

Architect H. Drossaert uit Brussel ontwerpt de nieuwe kerk van Wintam. Deze wordt gebouwd als vervanging van de oude kerk van Hingene Nattenhaasdonk, en wordt op een hoger gelegen deel van de gemeente opgetrokken.

Willebroek - Helman

4 jan: Henri Maria Gerard Jozef Helman (de 10de) (°21 apr 1753 Brussel +4 jan 1828 Brussel) overlijdt in Brussel. Hij was burggraaf van Grimbergen.

België - Gevaert - Lamorinière

Katholieken en liberalen sluiten het "Monsterverbond". In perscampagnes worden tal van petities georganiseerd, zowel aan katholieke als liberale kant. De voornaamste bedoeling is om de grootste grieven voor iedereen weg te nemen. Er is nog geen gedachte voor onafhankelijkheid, of aansluiting bij Frankrijk. Een administratieve scheiding van Nederland ligt dan weer wel in de bedoeling.

Louis-Joseph-Antoine De Potter (°Brugge 26 april 1786 +Brugge 22 juli 1859) wordt veroordeeld voor een persdelict.

Frans August Gevaert (°31 jul 1828 Huise +24 dec 1908 Brussel), musicoloog en componist. Hij schrijft vnl. muziekhistorische werken.

Frans Lamorinière (°20 apr 1828 Antwerpen +3 jan 1911 Antwerpen), Vlaams schilder. Hij schildert vooral realistische landschappen.

Nederland - Van Dale

Johan Hendrik van Dale (°15 feb 1828 Sluis +19 mei 1872 Sluis), hoofdonderwijzer en archivaris, grondlegger van het "Nieuw WoordenBoek der Nederlandse Taal".

1828

Australië - Stuart

Stuart verkent het binnenland van Australië.

Groot Brittannië - Meredith

George Meredith (°12 feb 1828 Portsmouth +18 mei 1909 Box Hill), Engels schrijver van lyrische werken ("Modern Love"), verhalen en psychologische romans ("The Egoist").

Noorwegen - Ibsen

Henrik Ibsen (°20 mar 1828 Skien +23 mei 1906 Christiania / Oslo), Noors toneelschrijver, schrijft drama's in verzen zoals "Peer Gynt". Hij oefent grote invloed uit op het Europees toneel.

Portugal - Dom Miguel

Dom Miguel (°26 okt 1802 Lissabon +14 nov 1866 Wertheim, Baden) wordt koning van Portugal (tot 1834). Hij wordt uiteindelijk verbannen.

USA - Cherokee Indianen

Cherokee Indianen worden uit Arkansas naar Oklahoma verdreven. Op hun territorium wordt namelijk goud gevonden...

Zwitserland - Dunant

Henri Dunant (°8 mei 1828 Genève +3 okt 1910 Heiden Appenzell), Zwitsers bankier en filantroop.
Later is hij grondlegger van het Rode Kruis, en krijgt in 1901 krijgt de Nobelprijs van de Vrede.

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Klein-Brabant -

Weg Mechelen-Dendermonde

De provinciebaan van Mechelen naar Dendermonde wordt aangelegd.

Boom - Getijdewatermolen

Vermoedelijk bouwperiode van de getijdewatermolen voor het malen van graan en zagen van hout, in de Bassinstraat.

Bornem - Hemelhof

Rond deze tijd komt een deel van domein Hemelhof in bezit van Emmanuel Eduardus Henricus Van Roie (°1791 Antwerpen +1860 Bornem). Hij is belastingontvanger.

Willebroek - Kanaal

Rond deze tijd wordt in Willebroek waarschijnlijk een brug gebouwd / in gebruik genomen over het Zeekanaal naar Brussel. Dit past in een serie van verbeteringswerken aan het kanaal, die dit en de komende jaren worden uitgevoerd.

In Klein-Willebroek wordt de loop van de vaart verlegd: de sluis wordt van de westzijde naar de oostzijde van het sashuis verlegd.

België - Nederland

Charles De Brouckère (°18 jan 1796 Brugge +20 apr 1860 Brussel) lanceert een motie voor persvrijheid en één voor de invoering van juryrechtspraak. Beide moties worden echter verworpen.

mar: een gevolg is een tweede beweging van petities, waaraan dit keer ook de geestelijkheid deelneemt. Hierin wordt gevraagd om vrijheid van drukpers en onderwijs, invoering van rechtspraak door een jury en afschaffing van belastingen op het gemaal.

11 dec: hoewel koning Willem I geneigd schijnt om toe te geven aan de vragen, blijkt het niet mogelijk om langs parlementaire weg en officiële beslissingen de grieven weg te nemen. Hij verwerpt het parlementair stelsel en de persvrijheid. Deze reactie wordt door velen gezien als een oorlogsverklaring.

In de Tweede Kamer wordt de begroting verworpen, als signaal tegen de Nederlandse koning.

België - Antwerpen

7 mar-5 apr: tentoonstelling op de Groenplaats, met het geraamte van een walvis die aanspoelde in 1827 op het strand van Oostende. Herman Kessels (die in het Hof ten Berg in Oppuurs woont) kocht de vis, en maakte van het geraamte een rondtrekkende tentoonstelling. In "de buik" van de vis speelde een orkestje...

Nederland - Apeldoorns kanaal

In gebruik nemen van het Apeldoorns Kanaal, dat Hattem met Dieren verbindt.

1829

Duitsland -

Brehm - Duden - von Stradonitz

Alfred Brehm (°1829 +1884), zoöloog.

Konrad Duden (°1829 +1911), taalkundige. Hij legt rond 1900 de grondslag van de huidige Duitse spelling.

Kekulé von Stradonitz (°1829 +1896), Duits scheikundige. Zijn onderzoek richt zich vooral op de structuurt van organische verbindingen, waarover hij een eigen theorie ontwikkelt.

Frankrijk - Braille

Louis Braille (°1809 +1852) ontwerpt het brailleschrift, bestaande uit tekens die kunnen worden "afgetast". Deze tekens bestaan uit 6 punten, waarmee alle tekens van het alfabet kunnen worden weergegeven. Braille is zelf blind.

Griekenland - Osmaanse Rijk - Vrede van Adrianopel

14 sep: (nu Edirne) Turkije erkent de onafhankelijkheid van Griekenland.

Groot Brittannië - Millais

John Everett Millais (°1829 +1896), Engels schilder. Samen met Rossetti en Hunt sticht hij de school der Prerafaëlieten.

USA - President Jackson

Andrew Jackson (°15 mar 1767 Waxhaw SC +8 jun 1845 Nashville TX) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1837).

 

Vaartland, Klein Brabant...

Onze gewesten...

 

De wereld...

Aartselaar - Heimolen

De Heimolen van Aartselaar is in bezit van Cornelis Spruyt, rentenier in Duffel.

Boom

Francis Verelst wordt de eerste burgemeester van Boom, na de onafhankelijkheid van België.

Boom - Willebroek

5 okt: twee kanonneerboten liggen op de Ruppel tussen Boom en Willebroek, samen met nog 4 andere oorlogsschepen. 700 infanteristen en 300 huzaren zijn ingekwartierd.

22 okt: ze trekken achteruit, nadat de verdedigingsgordel rond Antwerpen is doorbroken.

Blaasveld

Frederik de Mérode wordt dodelijk getroffen in Berchem, in een veldslag tussen Belgische vrijwilligers (onder zijn bevel) en de Hollandse troepen. Hij is een zoon van Willem Karel Ghislain graaf de Mérode en Marie Josephe d'Ongnies. De heerlijkheid Blaasveld wordt eigendom van Marie Madeleine Joseph Henriette d'Ongnies, een zuster van Othon Hendrik d'Ongnies.

Alexander Wouters de Jauche wordt burgemeester van Blaasveld (tot 1885).

Breendonk

Eugenie de Man d'Hobruges trouwt op 25 mei met Jules de Buisseret Steenbecque de Blarenghien. Hij is opperofficier van het Franse leger, en stamt uit een 15de eeuwse ridderlijke familie uit Henegouwen. Zij krijgen de rechten over Hof Termeiren.

Hemiksem - Sint Bernaards

De getijdewatermolen van de Sint Bernaardsabdij wordt gelokaliseerd als staande bij het dorp van Schelle, op het stromend water de Vliet.

Hingene - d'Ursel

Charles d'Ursel (°1777 Brussel +1860) wordt burgemeester van Hingene (tot 1860). Bovendien wordt hij lid van het Nationaal Congres (tot 1831).

Liezele - Hof ter Bollen

Het Hof ter Bollen en de bijhorende landerijen zijn in eigendom van de familie Van Cutsem.

16 mei: J.M. Van Cutsem laat een PV opstellen, n.a.v. het aanleggen van de provinciale Steenweg van Mechelen naar Dendermonde. Hierbij wordt een brug over de Molenbeek gebouwd, waardoor de loop van de beek gewijzigd wordt, en een deel van het domein aan de andere kant van de beek komt te liggen.

Lippelo

Jozef Van Milders wordt burgemeester van Lippelo (tot 1832).

Niel

De stenen standmolen in de Molenstraat wordt beschreven.

Oppuurs

Jos Frans Seghers (°Oppuurs) wordt burgemeester van Oppuurs (tot 1855).

Puurs

André Van Welder (°Brussel) wordt vrederechter in het kanton Puurs (tot 1831). Jean-Charles Van de Walle (°Gent) blijft griffier van het kanton (tot 1840).

Sint Amands

Judocus Rollier wordt burgemeester van Sint Amands (tot 1836).

Willebroek

Petrus Jacobus Janssens wordt burgemeester van Willebroek (tot 14 september 1843).

Majoor Fleury-Duray, eigenaar van een scheeps - timmerwerf, staat in Brussel aan het hoofd van de Burgerwacht. Hij komt op 20 oktober naar Klein-Willebroek, en weet er de nationale vlag te planten, na verdrijving van de Hollanders. Onder zijn toezicht zal het plaatselijk bestuur herkozen worden, en terug in functie worden hersteld.

In Klein-Willebroek wordt een nieuwe sluis gebouwd, ten gevolge van een hardnekkige zandplaat in de Rupel. De nieuwe sluis komt stroomopwaarts t.o.v. de Rupel te liggen, oostelijk van het bestaande sashuis, en zal in 1836 in gebruik worden genomen. Het kanaal zelf wordt verdiept tot 3,2 m.

Eugenie de Man d'Hobruges huwt met Jules de Buisseret-Steenbecque, en ze bezitten kasteel Termeere in het zuiden van Willebroek (Breendonkstraat / Meerhof). Ze hebben een zoon Gaston de Buisseret.

Willebroek - Helman

28 feb: Gerard Armand Roger Helman de Grimberghe wordt geboren (°28 feb 1830 Paris +27 nov 1879 Brussel) als kind van Louis Maria Jozef Hubert Helman x Sofie Louise Françoise Lacuée de Cessac. Hij heeft later bij dame Rose-Elise Kürz (+28 sep 173 Bern) twee natuurlijke zonen, die hij korte tijd voor zijn eigen overlijden erkent:

- Roger Armand Oscar Helman (°1864 +1945)

- Jules Edmond Adelbert Helman (°1865 +1920)

 

Belgische Revolutie

Willem I matigt de perswet, de taalbesluiten en het onderwijs.

30 apr: Louis de Potter en 2 medestanders van de Belgische oppositiebeweging worden door de rechtbank verbannen vanwege opruiing tegen de regering.

jul: als gevolg van de revolutie in Parijs, breken in Wallonië hier en daar relletjes uit.

25 aug: opstand tegen het bestuur van Willem I der Nederland. De relletjes vinden vooral plaats na de opvoering van "La Muette de Portici" (van Daniel François Esprit Aubert), ter gelegenheid van de verjaardag van Willem I der Nederlanden in de Muntschouwburg in Brussel. Het is de aria "Amour sacrée de la Patrie" die opruiend werkt. Frederik der Nederlanden probeert tevergeefs Brussel te bezetten.

De eerste relletjes spelen zich vooral af rond het huis van Van Maanen, die minister is van Justitie, en dus verantwoordelijk voor de persprocessen. Uiteindelijk dragen de opstandjes een eerder proletarische en sociale boodschap, dit waarschijnlijk mee als gevolg van de heersende industriële crisis.

27 aug: vorming van een burgerwacht, om verdere vernielingen te voorkomen. Hierdoor krijgen de notabelen de macht in handen. Ook in Luik breken nu onlusten uit.

28 aug: de notabelen van Brussel, Luik en andere steden komen samen in de Staten-Generaal. Ze willen beslissingen nemen en (laten) uitvoeren om eindelijk alle grieven weg te nemen. Ze sturen aan op een democratische uitvoering van de grondwet. Ze sturen D'Hoogvorst, Van de Weyer en Gendebien met een verzoekschrift hierover naar Den Haag. Dirk Donker Curtius (°20 okt 1792 ‘s Hertogenbosch +17 jul 1864 Spa), staatsman, begeeft zich van Brussel naar ‘s Gravenhage om Willem I van de grieven van de Belgen op de hoogte te brengen.

Het gevolg is dat Den Haag besluit om prins Willem en prins Frederik met een leger van 3.000 soldaten naar Brussel te sturen.

30 aug: prins Willem spreekt in Vilvoorde met de Brusselse notabelen. Deze herhalen hun eis om oplossing te bieden voor de opgesomde grieven. Prins Willem gaat daarna - zonder zijn leger - naar Brussel.

1 sep: afgevaardigden van de Staten-Generaal (waaronder Brouckère) spreken met de kroonprins, en overtuigen hem dat een bestuurlijke scheiding mogelijk een oplossing zou zijn. Minister van Justitie Van Maanen neemt ontslag.

5 sep: proclamatie van koning Willem - de Staten-Generaal moeten beslissen over een grondwetswijziging of een bestuurlijke scheiding. Koning Willem wisselt gedachten uit met de grote mogendheden in Europa, met de vraag of wijzigingen nodig zijn aan de 8 Artikelen die in Londen werden neergeschreven (op 21 juni 1814).

23 sep: prins Frederik - zoon van Willem I - probeert Brussel te bezetten, maar zal zich na 3 dagen van straatgevechten moeten terugtrekken.

24 sep: provisionele regering grijpt de macht – Nederlandse soldaten vallen binnen, worden teruggeslagen bij Brussel maar houden Antwerpen in de greep. Het voorlopige bewind bestaat uit

* Alexandre Gendebien (°Bergen 4 mei 1789 +Brussel 6 december 1869)

* Sylvain Van de Weyer (°Leuven 19 januari 1802 +Londen 23 mei 1874)

* Charles Rogier (°Saint-Quentin 17 augustus 1800 +Sint-Joost-ten-Node 27 mei 1885)

* graaf Félix de Mérode (°Maastricht 13 april 1791 +Brussel 7 februari 1857)

* Louis De Potter (°Brugge 26 april 1786 +Brugge 22 juli 1859)

*baron José de Coppin (°Falaën 1800 +Falaën 10 maart 1887)

* baron André Edouard Jolly (°Brussel 13 april 1799 +Brussel 3 december 1883)

* Jean Nicolay (+1842)

* baron Emmanuel van der Linden d'Hooghvorst (°Brussel 1781 +Brussel 1866)

* Joseph Van der Linden (°Brussel 15 mei 1798 +1877)

29 sep: de Staten-Generaal in Den Haag spreken zich uit voor een bestuurlijke scheiding, maar de beslissing komt te laat. De Hollanders worden intussen uit België verdreven. Baron David Hendrik Chassé (°Tiel 18 maart 1765 +Breda 2 mei 1849) houdt de citadel van Antwerpen voor de Hollanders bezet. Generaal Dibbits houdt Maastricht in handen voor de Hollanders.

begin okt: de prins van Oranje probeert - tevergeefs - zich aan het hoofd van de Belgische onafhankelijkheidsbeweging te zetten.

4 okt: de scheiding van België en Nederland wordt door het voorlopige bewind uitgeroepen. Er wordt opgeroepen tot een Nationaal Congres.

25 okt: graaf Louis Frédéric Ghislain de Mérode (°9 jun 1792 Maastricht +4 nov 1830 Mechelen), Belgisch patriot, wordt op 25 okt nabij Berchem gewond. Hij strijdt mee voor de onafhankelijkheid van België. In Berchem wordt later voor hem een standbeeld opgericht.

4 nov: de grote mogendheden komen bijeen in Londen. De raad bestaat uit afgevaardigden van Engeland, Frankrijk, Oostenrijk, Pruisen en Rusland.

Alleen tsaar Nicolaas I van Rusland wil eventueel tussenkomen voor Nederland. Hij moet dit voorstel echter laten varen vanwege de Poolse opstand.

Het gevolg is dat een wapenstilstand wordt afgekondigd, die zowel door Nederland als door België wordt aanvaard. In december zal het koninkrijk der Nederlanden ontbonden worden verklaard.

10 nov: bijeenkomst van het Nationaal Congres in Brussel. Het Congres werd verkozen via censuskiesrecht.

18 nov: onafhankelijkheidsverklaring, uitgeroepen door het Nationaal Congres.

24 nov: het huis van Oranje wordt van de Belgische troon uitgesloten.

De regering beslist tot gemeenteraadsverkiezingen.

Er wordt een tweede proces gevoerd tegen Louis-Joseph-Antoine De Potter (°Brugge 26 april 1786 +Brugge 22 juli 1859).

België - Jenneval - Van Campenhout - De Geyter - Gezelle - Kiliaan

Jenneval, pseud. voor Hippolyte Dechet (°Lyon 1803 +1830), Frans acteur. Hij schrijft de eerste Franse tekst van "La Brabançonne". Bij schermutselingen met de Nederlandse troepen sneuvelt hij in Boechout (bij Brussel).

Frans Van Campenhout (°5 feb 1779 +Brussel 24 apr 1848) componeert op tekst van Hippolyte Dechet het Belgische volkslied, de Brabançonne.

Julius De Geyter (°Lede 25 mei 1830 +Antwerpen 18 feb 1905), Vlaams dichter.Hij schrijft o.a. "Het Geuzenlied" en de cantate "Vlaanderens Kunstroem", beter bekend als de "Rubenscantate".

Guido Gezelle (°Brugge 1 mei 1830 +Brugge 27 nov 1899), Vlaams dichter en priester. Hij schrijft godsdienstige poëzie en natuurlyriek, met sterke individuele accenten en grote klankrijkdom. De taal is erg Westvlaams gericht. Bekend zijn o.a. "Kerkhofblommen", "De Biekorf", "Het schrijverken".

In Brussel worden de haveninstallaties uitgebreid en er komt een nieuw Handelsdok. Het kanaal wordt over de volledige lengte tot 3,2 m uitgediept.

1830

Frankrijk - Juli-Revolutie

27-29 jul: Franse Revolutie of de Juli-revolutie. Marie Joseph markies de La Fayette (°1757 +1834) neemt hieraan deel. De revolutie vindt zijn oorsprong in het feit dat een aantal constitutionele vrijheden worden beperkt. De Bourbons worden van de troon gestoten. Hierdoor komt Louis-Philippe (°1773 +1850), (huis van Orléans) op de troon (tot 1848) in wat men de Julimonarchie noemt. Hij is een achterneef van Lodewijk XIV. Hierbij doet koning Karel X van Frankrijk afstand van de troon.

Groot Brittannië - Willem IV - Leighton

Koning Willem IV van Engeland regeert (tot 1837). Hij is een zoon van koning George III.

Lord Frederic Leighton of Stretton (°1830 +1896), Engels schilder behorende tot de prerafaëlieten. Hij maakt vooral elegante portretten, bijbelstukken en oosterse taferelen.

Cultuurstelsel voor de landbouw

In Nederlands-Indië voert generaal Van den Bosch het cultuurstelsel in. Hierdoor worden landbouwers verplicht om 20% van de grond te gebruiken voor tropische gewassen. Dit leidt tot meer exportmogelijkheden, waardoor de kolonieën meer rendabel worden. De bevolking is niet zo gelukkig met deze beslissing omdat de plaatselijke hoofden en ambtenaren hierover vrij willekeurig beslissingen nemen.

Italië - Sicilië - Ferdinand II

Koning Ferdinand II van de Beide Siciliën regeert (tot 1859).

Laatste wijziging 03-06-2007 - Nieuwe iconen
13-05-2007 - Omzetting naar nieuwe stijl