Franken

Een volk wordt voor het eerst vermeld als "Franken".

Sassaniden - Indië - Sapor I

Koning Shapur I van de Sassaniden (regeert van 240 tot 272) onderneemt veldtochten in de gebieden van de Kushana's, westelijk van de Indus. Shapur I zorgt er mee voor dat onder zijn regering het Perzische Rijk zijn grootste omvang kent. Hij begint de oorlog om Syrië te veroveren.

Hij volgt zijn vader Arshadir I van Perzië op als koning.

Mani (°±210 +276) begint met zijn evangelisatie-toer voor de profeet Mani. Hij is de grondlegger van het Manicheïsme.

Germanen - Alemannen

De Alemannen vallen het Thracië binnen, ten noorden van Griekenland.

Romeinse Rijk - Parthen - Slag van Resaina - Diocletianus

Gordianus III roept de hulp in van Gotische hulptroepen, bij de slag van Resaina tegen de Parthen.

22 dec: Geboorte van Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (°Salonae 22 december 243 +Spalatum 3 december 316). Hij wordt later keizer Diocletianus (in 284). Hij is de zoon van een vrijgelaten slaaf, en zal zich opwerken tot stadhouder van Moesia en commandant van de Romeinse garde tot keizer.

Romeinse Rijk - Diocletianus

De legers van keizer Gordianus III (°±225 +11 februari 244) vallen binnen in Syrië, om het gebied te heroveren van koning Shapur I.

Romeinse Rijk - Parthen

Gordianus III wordt verslagen door de Parthen in Mesopotamië in de slag bij Misiche. De Parthen worden aangevoerd door Shapur I. De strijd begon in 238, kort nadat de Parthen Mesopotamië waren binnengevallen. Uiteindelijk dwingt Gordianus III de Parthen om Mesopotamië te ontruimen. Gordianus wordt echter ten val gebracht door Philippus Arabs, die hem opvolgt als "keizer" tot 249. Hij wordt heel waarschijnlijk vermoord in opdracht van Philippus Arabs, commandant van de garde.

Marcus Julius Philippus of Philippus Arabs (°±204 +249) wordt keizer van Rome, en begint met de organisatie van de feesten voor het 1000-jarig bestaan van de stad. Hij is de zoon van een Arabische sjeik.

Plotinus (°Assioet Egypte 204/205 +Minturnae Campanië 270), Grieks wijsgeer, mag worden gezien als geestelijke vader van het neoplatonisme. Hij vestigt zich nu in Rome en onderwijst er filosofie. Hij zal in 270 overlijden op een landgoed in Campanië.

Franken - Romeinse Rijk

De Franken vallen rond deze tijd voor het eerst het Romeinse Rijk aan in de buurt van Mogontiacum (nu: Mainz.

Franken - Romeinse Rijk

De legers van Philippus Arabs vechten langs de Donau tegen de Germanen.

Goten - Romeinse Rijk

Argaithus leidt krijgers van de Goten in een aanval tegen het Romeinse Rijk.

Carthago

jul: Thascius Caecilius Cyprianus wordt bisschop Cyprianus van Carthago (tot april 259).

Romeinse Rijk - Rome

21 apr: keizer Philippus I Arabs (°199/204 +buurt Verona 249) organiseert grote spelen ter gelegenheid van de 1000ste verjaardag van Rome.

Rond deze tijd wordt Flavia Julia Helena (ook: Helena van Constantinopel) (°Drepanum? ±248 +±329) geboren. Ze wordt later moeder van keizer Constantijn de Grote.

Franken - Germanen - Romeinse Rijk

Rond deze tijd beginnen de Romeinen de forten aan de Rijn op te geven en te verlaten. De troepen trekken zich terug naar het zuiden, dichter bij Rome. De Germanen maken hiervan dankbaar gebruik, en helpen de Romeinen op weg.

De zeespiegel stijgt, waardoor het water verder het land binnentrekt, en sommige gebieden onbewoonbaar worden.

Chinese Rijk

Sima Yi (°179 +251) gaat over tot een staatsgreep op het koninkrijk Wei. Hiermee komt hij aan de macht.

Romeinse Rijk - Decius

Gaius Messius Quintus Trajanus Decius (°Pannoniia 190 of 201 +Dobroedzja 1 juli 251) wordt door zijn soldaten uitgeroepen tot keizer Decius (tot 251) na de slag bij Verona. Hij is van Illyrische afkomst (noordelijke kust van de Adriatische zee). Hij overwint zijn voorganger keizer Philippus I Arabs (°199/204 +buurt Verona 249) in de slag bij Verona.

Deze Roomse keizer begint als eerste systematisch de christenen te vervolgen, een strijd die tot 257 zal duren. Niet zozeer dat er veel Christenen terechtgesteld worden, maar het aantal geloofsafvalligen is erg groot.

Syrië

Jotapianus komt samen met de bevolking van Syrië en Cappadocia in opstand na een belstingverhoging, ingevoerd door rector Gaius Julius Priscus. Hij roept zichzelf uit tot keizer, wat teruggedraaid wordt als keizer Trajanus aan de macht komt.

Carthago - Paus Cyprianus

Cyprianus van Carthago wordt primaat (algemene paus) van Afrika.

Goten - Romeinse Rijk

Aanvoerder Cnita van de Gotische legers plundert samen met de Carpen Moesia (nu: Servië / Bulgarije). Na de strijd trekken ze zich terug over het Haemus-gebergte (in de Balkan).

Romeinse Rijk - Pest

De pest verspreidt zich snel, afkomstig uit de oosterse gebieden. Na een periode van hoge inflatie, volgt in het Romeinse Rijk bovendien een zware economische crisis.

Christendom

20 jan: Paus Fabianus (°Rome +Rome 20 januari 250) overlijdt. Hij wordt opgevolgd door paus Cornelius (°Rome +Civitavecchia juni 253).

Chinese Rijk

Sima Yi (°179 +251) overlijdt. Zijn zoon Sima Shi volgt hem op.

Romeinse Rijk - Goten - Gallus

2 jul - slag bij Abrittus: keizer Trajanus Decius (°Pannoniia 190 of 201 +Dobroedzja 1 juli 251) sneuvelt in de strijd tegen de Oostgermaanse Goten, samen met zijn zoon en medekeizer Herennius Teruscus, in Dobroedsja in de buurt van de Zwarte Zee. Waarschijnlijk werd hij verraden door zijn generaal Trebonianus Gallus.

Gaius Vibius Trebonianus Gallus (°Perugia ±207 +Terni augustus 253) wordt keizer Trebonianus (tot 253) met zijn zoon Hostilianus als medekeizer (tot 251). Hij was stadhouder van Moesia, en wordt ervan verdacht medeverantwoordelijk te zijn voor het verlies van zijn voorganger. Hij sluit vrede met de Goten, en regeert tot 253.

Er breekt andermaak een pest-epidemie uit in Rome, en Hostilianus is één van de slachtoffers). Hij wordt opgevolgd door Gaius Vibius Volusianus (+ augustus 253) als medekeizer van Rome.

Paus Cornelius

Paus Cornelius (tot 253), verdedigt met Cyprianus een milde houding tegen afvallige christenen, en sterft als martelaar.

Chinese Rijk

Sun Liang wordt keizer van Wu. Hij volgt keizer Sun Quan (°182 +252) op.

Romeinse Rijk - Ethiopië

Een grote pestepidemie breekt uit in Ethiopië en wordt doorgegeven aan heel het Romeinse Rijk. De epidemie zal 15 jaar slachtoffers maken.

Romeinse Rijk - Trebonianus

Keizer Trebonianus (°207 Perugia +253 Terni) strijdt met weinig machtsvertoon tegen de Perzen, die verder het Romeinse Rijk binnentreden.

Christendom

Paus Lucius I (°Rome +Rome 5 maart 254) volgt paus Cornelius (°Rome +Civitavecchia juni 253) op.

Romeinse Rijk - Trebonianus - Valerianus

sep - Slag bij Spoleto: keizer Trebonianus (°Perugia ±207 +Terni augustus 253) en zijn zoon Volusianus worden in de buurt van Terni vermoord door hun eigen soldaten, op de veldtocht tegen opvolger en stadhouder Marcus Aemilius Aemilianus (°207/208 +september 253).

Publius Licinius Valerianus verslaat slechts 3 maanden later de keizer Aemilianus en wordt keizer Valerianus I (°±200 +260). Zijn beleid spitst zich vooral toe op de verdediging van het oostelijke deel van het Romeinse Rijk. Hij benoemt zijn zoon Publius Licinius Egnatius Gallienus (°Milaan 218 +september 268) tot medekeizer van het westelijke rijk.

Geboorte van Marcus Aurelius Numerianus (°253 +november 284). Hij wordt in 283 keizer van Rome.

Franken - Gallië

Frankische krijgseenheden steken de Rijn over, en bedreigen Gallië. De legers van keizer Gallienus strijden tegen de Franken, die doordringen tot Tarraco (nu: Tarragona). De Franken houden hier meer dan 10 jaar stand.

De Romeinen versterken de grenzen met Germania.

Christendom

Paus Stefanus I (°Rome +Rome 2 augustus 257) volgt paus Lucius I (°Rome +Rome 5 maart 254).

Romeinse Rijk

De Goten, Quaden en Sarmaten bedreigen het Romeinse Rijk, dat de provincie Dacië verliest.

Romeinse Rijk

In Viminacium (nu: buurt Belgrado) worden de laatste Romeinse gebouwen opgetrokken. Het duurt niet lang meer, of de Romeinen moeten het gebied afstaan.

Romeinse Rijk

Alemannen en Goten vallen nu op verscheidene plaatsen het Romeinse Rijk.

Perzische Rijk

Perzische legers veroveren de stad Dura Europus (aan de Eufraat, in het oosten van het huidige Syrië). Alles wordt vernield, en de bezetter trekt terug weg.

Romeinse Rijk

Er wordt een edict tégen de Christenen uitgevaardigd.

De Sarthen bedreigen het Romeinse Rijk.

Christendom

2 aug: paus Stefanus I (°Rome +Rome 2 augustus 257) overlijdt. Hij wordt op 30 augustus opgevolgd door paus Sixtus II (+Rome 6 augustus 258).

Romeinse Rijk

Keizer Valerianus I (°±200 +260) hernieuwt de Christenvervolging (tot 258) in het Romeinse Rijk. Zowel de gelovigen als de kerk worden vervolgd.

Carthago - Paus Cyprianus

Cyprianus van Carthago wordt (de primaat van Afrika) sterft.

Christendom

6 aug: paus Sixtus II (+Rome 6 augustus 258) overlijdt. Hij wordt opgevolgd door paus Dionysius (+Rome 26 december 268).

Perzische Rijk

Perzische legers vallen de stad Edessa (nu: Şanlıurfa of Urfa in het zuiden van Turkije) binnen, en plunderen de stad.

Romeinse Rijk

Medekeizer Valerianus II overlijdt.

Gallië - Franken - Romeinse Rijk - Postumus

De Romein Marcus Cassianius Latinius Postumus (+269) pretendeert medekeizer te zijn voor het Imperium Gallium, met inbegrip van Britannia en Hispania.

Verblijfplaats en hoofdstad van Postumus is Augusta Treverorum (nu: Trier).

Uiteindelijk kan hij alleen in Gallië zijn gezag laten gelden, en verjaagt hij de Franken opnieuw uit de Romeinse provincie (tot 268). De Romeinse legers trekken zich terug uit de grensposten tussen Rijn en Donau.

De Alemannen vallen opnieuw het Romeinse Rijk binnen.

Chinese Rijk - Boeddhisme - Indië

Chinese Boeddhisten trekken op bedevaart naar India.

Romeinse Rijk - Sassaniden - Gallienus

Perzische legers worden aangevoerd door koning Shapur I. De Perzen veroveren de gebieden Hatra, Doura en Antiochië.

Legers van de Goten veroveren de gebieden Trebizonde, Nicomedia en Nicaea.

De zoon van Valerianus, Publius Licinius Egnatius Gallienus (°Milaan 218 +september 268) regeert als keizer Augustus tot 268. Hij hervormt het leger, maar slaagt er niet in om de Germanen noch zijn medekeizers meester te worden. Daarop voert hij een legerpermanentie in, in de bedreigde gebieden.

Romeinse Rijk - Postumus

De Romein Marcus Cassianius Latinius Postumus (+269) komt in conflict met kroonprins publius Licinius Cornelius Saloninus (°242 +zomer 260) en zijn voogd Silvanus. Postumus trekt met zijn legers naar Colonia Claudia Agrippinensium (nu: Keulen) en gaat in strijd met Saloninus. Hij neemt zijn twee tegenstanders gevangen en veroordeelt hen tot de dood.

Daarop roepen de Romeinse legers in Gallia, Britannia en Hispania Postumus uit tot keizer.

De Alemannen verwoesten de stad Glanum (nu gebied Provence FR). De Romeinse legers moeten onderspit delven tegen de Alemannen en verliezen Agri Decumates, een gebied ten noordoosten van Rijn en Donau.

Romeinse Rijk - Sassaniden - Gallienus

Keizer Valerianus (°±200 +260) wordt door Shapur I in de buurt van Edessa in Turkije gevangengenomen en sterft daar uiteindelijk in gevangenschap.

Hierdoor wordt Gallienus (°Milaan 218 +september 268) de enige keizer van het Romeinse Rijk.

De prefect Callistus het om in de buurt van Cilicië het Perzische leger te verslaan.

Koning Odaenathus van Palmyra steunt de Romeinse legers, en slaagt er in om de Perzische legers van koning Shapur I te verdrijven. Op die manier wordt Mesopotamië heroverd voor de Romeinen.

Romeinse Rijk - Tolerantie

Keizer Gallienus (°218 +september 268) kondigt een tolerantiebesluit af voor de Christenen, en dat voor een periode van 40 jaar. In deze periode groeit de kerk, en krijgt een niet te verwaarlozen macht.